TRB1 Bölgesinde Elma Yetiştiriciliğinin Mevcut Durumu (Bingöl, Elazığ Ve Malatya İlleri)

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 470 - 483, 23.04.2021

Ersin Karakaya , Semiha Kızıloğlu

https://doi.org/10.30910/turkjans.888986

Cited By: 4

Öz

Bu çalışma; TRB1 Bölgesi’ndeki elma üretimi yapan işletmelerin mevcut durumunun ortaya konularak, pazarlama yapısının tespit edilmesi, işletmelerdeki alet ve makine varlığının belirlenmesi ve bölgedeki elma işletmelerinin sorunlarının belirlenerek çözüm önerileri sunulması amacıyla yapılmıştır. Araştırmada, TRB1 Bölgesi'nde elma üreticiliği yapan işletmelerle 2019 yılı Nisan-Mayıs-Haziran-Temmuz ve Ağustos aylarında yapılmış, yüz yüze gerçekleştirilen anketlerden sağlanan veriler ana materyali oluşturmuştur. Tanımlayıcı istatistikî hesaplamalar yapıldıktan sonra elde edilen veriler çizelge ve şekillere sayı ve oran (%) şeklinde aktarılmıştır. Ayrıca işletme grupları ile bazı faktörler arasındaki ilişkinin istatistiki olarak önemli olup olmadığını tespit etmek için tek yönlü varyans analizi uygulanmıştır. Çalışma sonuçlarına göre; elma tarımı ile uğraşan bireylerin genelde orta yaş grubunda (41-60 yaş) ve ilkokul mezunu olduğu belirlenmiştir. Elma yetiştiriciliği deneyim süresinin genel tarım deneyim süresi içindeki payı (%82) dikkate alındığında işletmelerin elma yetiştiriciliği ile birlikte meyve yetiştiriciliğine başladıkları kanısına varılmıştır. Yıllık ortalama elma verimi 627.65 kg/da olarak hesaplanmış ve bahçe yaşının artmasıyla yıllık elma veriminin azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. İncelenen işletmelerin alet makine varlığı göz önüne alındığında; TRB1 bölgesi elma yetiştiriciliği yapılan işletmelerde makineli tarımın yüksek oranda kullanıldığı kanısına varılmıştır. Yetiştiricilerin genel olarak elma üretimindeki sorunları; pazarlama sorunu içinde elma alıcı sayısının az ve elma satış fiyatının çok düşük olması, girdi fiyatlarının çok yüksek olması, desteklemelerin az veya yetersiz ve gübreleme, ilaçlama konularında teknik bilgi eksikliği olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak; TRB1 bölgesinde üretilen elmanın dış pazarlara ihracatı konusunda bölgesel stratejilerin geliştirilmesi gerekmektedir. İlgili kurum ve kuruluşlar ile elma üretimiyle doğrudan ya da dolaylı ilgilenen tarafların katılımıyla çeşitli toplantılar yapılmalı, elma yetiştiriciliği konusunda bölgesel bir vizyon geliştirilmeli ve bu anlamda stratejik amaç ve hedefler belirlenmelidir.

Anahtar Kelimeler

TRB1 bölgesi,, elma verimi,, elma üretim sorunları,, çözüm önerileri

Current Situation of Apple Growing in TRB1 Region (Bingol, Elazıg and Malatya Provinces)

Öz

This study; has been carried out in order to determine the current situation of the apple production, the marketing structure, the presence of tools and machinery, the problems of the apple producers and to offer solutions for apple enterprises in the TRB1 Region.
In the study, the main material was constituted from the data obtained from face-to-face surveys conducted in April-May-June-July and August 2019 with enterprises engaged in apple growing in TRB1 Region. After descriptive statistical calculations, the data obtained were transferred to tables and figures as numbers and rates (%). In addition, one-way analysis of variance was applied to determine whether the relationship between enterprises groups and some factors was statistically significant.
According to the results of the study; It has been determined that individuals dealing with apple farming are generally in the middle age group (41-60 years) and primary school graduates. Considering the share of apple growing experience time in the overall agricultural experience period (82%), it is concluded that the enterprises started fruit growing together with apple cultivation. The annual average apple yield was calculated as 627.65 kg/da, and it was concluded that the annual apple yield decreased with the increase of orchard age. Considering the existence of tools and machines of the enterprises examined; It has been concluded that machinery farming is used at a high rate in apple farming enterprises in the TRB1 region. Problems of growers in apple production; low number of apple buyers and very low sales price of apples, very high input prices, low or insufficient support and lack of technical knowledge on fertilization and spraying has been determined in general.
As a result; regional strategies should be developed for the export of apples produced in the TRB1 region to foreign markets. Various meetings should be held with the participation of relevant institutions and organizations and parties interested in apple production directly or indirectly, a regional vision on apple cultivation should be developed and strategic goals and objectives should be determined in this sense.

Anahtar Kelimeler

TRB1 region,, apple yield,, problems of apple production,, offer solutions

Kaynakça

• Abdul-Kareem, MM. 2015. Technıcal Effıcıency Of Cassava Productıon In The Savannah Zone Of Northern Ghana; Stochastıc Frontıer Analysıs. The Republıc Of Turkey Harran Unıversıty Graduate School Of Natural And Applıed Scıences. Msc Thesıs Department Of Agrıcultural Economıcs Sanlıurfa 2015 S.90
• Alemu, S. H., L. van Kempen, and R. Ruben. 2017. Explaining Technical Inefficiency and the Variation in Income from Apple Adoption in Highland Ethiopia: The Role of Unequal Endowments and Knowledge Asymmetries.” Journal of Agriculture and Rural Development in the Tropics and Subtropics 118 (1): 31–43.
• Aras, İ. 2015. Elma Sektörü Raporu-Karaman, Mevlana Kalkınma Ajansı, Konya.
• Arısoy, H., Oğuz, C. 2005. Tarımsal Araştırma Enstitüleri Tarafından Yeni Geliştirilen Buğday Çeşitlerinin Tarım İşletmelerinde Kullanım Düzeyi ve Geleneksel Çeşitler İle Karşılaştırmalı Ekonomik Analizi – Konya İli Örneği, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Ekonomik Araştırma Enstitüsü Yayınları, Yayın No: 130, ISBN: 975-407-174-8, Ankara.
• Armagan, G. A. Ozden 2007. Determinations of total factor productivity with Cobb-Douglas production function in agriculture: The case of Aydin-Turkey, J. Applied Sci, 7(4), 499- 502.
• Aydın, B. 2014. Trakya Bölgesinde Faaliyet Gösteren Tarım İşletmelerinin Yapısal Özellikleri Ve Etkinliklerinin Belirlenmesi. Doktora Tezi, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, T.C. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ 2014 s. 150
• Aydoğmuş, F. Yılmaz, İ. 2010. Antalya ilinde bodur, yarı bodur ve çöğür anaç kullanılarak yapılan elma üretiminin ekonomik analizi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 23: 127-135.
• Aytop, Y, Akbay, C. 2018. Baharatlık Kırmızı Biber (Maraş Biberi) Üretiminin Ekonomik Analizi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5 (4): 455-464 Bai, X.; Salim, R.; Bloch, H. 2019. Environmental Efficiency of Apple Production in China: A Translog Stochastic Frontier Analysis. Agric. Resour. Econ. Rev. 2019, 48, 199–220.
• Bashimov, G. 2016. Elma İhracatında Türkiye'nin Karşılaştırmalı Üstünlüğü. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2016; 13(2) : 9 – 15
• Bayramoğlu, Z. Bozdemir, M. 2018. Dane Mısır Üretiminde Kaynak Kullanım Etkinliğinin Belirlenmesi: Konya İli Örneği. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı. ISBN: 978-605-82785-9-2, 1. Basım, Mart 2018, Atlas Akademi, s. 237.
• Bayramoğlu, Z. Çelik, Y. Oğuz, C. 2009. Konya İlinde Elma Üretiminin Mevcut Durumu ve Gelişme Olanakları. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 2 (1):11-15. Binici, T., C.R. Zulauf, O.O. Kacıra ve B. Karlı, 2006. Assessing the efficiency of cotton production on the Harran Plain, Turkey. Outlook on Agriculture, 35(3): 227-232.
• Çakırlı, C. 2017. Mersin İli Tarsus İlçesi Narenciye İşletmelerinin Sosyoekonomik Analizi. T.C. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı. Kahramanmaraş, 2017, s. 70
• Çelik, A. ve Karakaya, E. 2017. Bingöl İli Adaklı İlçesi Elma Üreticilerinin Tarımsal Ilaç Kullanımında Bilgi Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi ve Ekonomik Analizi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 4(2): 119–129.
• Çiçek, A., Erkan, O. 1996. Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları No 12, Ders Notları Serisi 6, 118s.
• Demircan V, Yılmaz H, Binici T., 2005. Isparta İlinde Elma Üretim Maliyeti ve Gelirinin Belirlenmesi. Tarım Ekonomisi Dergisi, 11(2):71-80.
• Erdoğan, E., Adanacıoğlu, H., Örmeci Kart, M. 2016. Elma Üretiminde Pazarlama Etkinliğinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma: Isparta Senirkent İlçesi Örneği . KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 19 (2) , 152-159
• Erturk, Y.E., Karadaş, K. ve Geçer, M.K. 2016. Iğdır İlinde Elma Üretimi ve Pazarlaması. Meyve Bilimi, 1(Özel Sayı): 38-43.
• FAO, 2017. Gıda ve Tarım Örgütü. Elma Üretim İstatistikleri. (http://www.fao.org/faostat) (Erişim tarihi: 15.02.2021)
• FAO, 2019. Gıda ve Tarım Örgütü. Elma Üretim İstatistikleri. (http://www.fao.org/faostat) (Erişim tarihi: 15.02.2021)
• Gence, F. 2019. Kahramanmaraş İlinde Çerezlik Ayçiçeği Üretim Faaliyetinin Ekonomik Analizi. T.C. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Kahramanmaraş, 2019 s. 51
• Gözener, B. 2013. Tr83 Bölgesinde Sığır Yetiştiriciliğine Yer Veren İşletmelerin Ekonomik Analizi Ve Teknik Etkinlik. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Gül, M. 2005. Technical efficiency and productivity of apple farming in Antalya province of Turkey. Pakistan Journal of Biological Sciences 8:1533-1540.
• Hazneci, K. 2015. Şeker Pancarı Ve Buğday Tohumluğu Üretiminde Teknik Etkinlik Ve Fiyat Değişkenliğinin İşletme Organizasyonuna Etkisi. T.C. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Samsun, 2015 s.253
• Kaçıra, ÖÖ. 2007. Mısır Üretiminde Etkinlik Analizi. Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Doktora Tezi. Adana.
• Kanat, Z. Çelik, Y. Çay, Ş. 2017. Konya İlinde Bodur ve Yarı Bodur Elma Üretiminin Maliyet Analizi. Selcuk J Agr Food Sci, (2017) 31 (1), 56-62
• Karaçayır, HF. 2010. Elma Üretimi Yapan Tarım İşletmelerinde Tarımsal İlaç Kullanımında Yayım Yaklaşımları; Karaman İli Örneği. T.C. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Konya, 2010 s. 158
• Kaya, E., Akın, A., Keskin, H.A. 2009. Ticari 100 Dekar tam bodur 4 yaşındaki M9 anaçlı meyve bahçesinde ortalama bir yıllık bakım masrafları. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi 2(1): 69-74, 2009.
• Kaynaş, K., Şeker, M., Gündoğdu, M. A., Sakaldaş, M., Akçal, A., İzmir, A. 2009. Çanakkale’de Elma Yetiştiriciliğinin Sorunları ve Çözüm Önerileri. International Journal of Agricultural and Natural Sciences, 2(1), 35-39.
• Ma, W. A. Renwick, P. Yuan, N. Ratna 2018. Agricultural cooperative membership and technical efficiency of apple farmers in China: An analysis accounting for selectivity bias Food Policy, 81 (2018), pp. 122-132
• Mesci, O. 2018. Isparta İlinde Arazi Toplulaştırması Yapılan Alanlardaki Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi. T.C. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Isparta – 2018, s. 87
• Mesci, O., Karlı, B. 2018. Isparta İlinde Arazi Toplulaştırması Yapılan Alanlardaki Tarım İşletmelerinin SosyoEkonomik Analizi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 23(1):106-114
• Niyaz, ÖC., Demirbaş, N. 2011. Türkiye Yaş Meyve Üretim ve İhracatının Son On Yıllık Döneminin Değerlendirilmesi. Tarım Ekonomisi Dergisi 17 (1): 37-45.
• Oğuz, C., Karaçayır, H. F. 2009. Türkiye’de Elma Üretimi, Tüketimi, Pazar Yapısı ve Dış Ticareti. International Journal of Agricultural and Natural Sciences, 2(1), 41-49.
• Osmani, M., Kambo, A. 2019. Efficiency of apple small-scale farming in Albania. A Stochastic Frontier Approach. NEW MEDIT N. 2/2019
• Sezen, S. 2021. Dünyada ve Türkiye'de Elma Yetiştiriciliği, Sorunlar ve Çözümler. (https://www.hortiturkey.com) (Erişim tarihi: 16.02.2021).
• Şenyurt, M., Kalkışım, Ö. ve Karadeniz, T. 2015. Gümüşhane Yöresinde Yetiştirilen Bazı Standart ve Mahalli Elma (Malus communis L.) Çeşitlerinin Pomolojik Özellikleri. Akademik Ziraat Dergisi, 2015, 4(2): 59-64.
• TÜİK, 2010. Türkiye İstatistik Kurumu. Bitkisel üretim istatistikleri. (www. tuik.gov.tr) (Erişim tarihi: 17.02.2021)
• TÜİK, 2019. Türkiye İstatistik Kurumu. Bitkisel üretim istatistikleri. (www. Tuik.gov.tr) (Erişim tarihi: 17.02.2021)
• Ulu Ö, Engindeniz S, Özden A, 2016. İzmir'de Bamya Üretiminde Girdi Kullanım Etkinliğinin Analizi, Tarım Ekonomisi Dergisi Cilt:22 Sayı:2 Sayfa:69-76
• Yalçın Sever, C. 2019. En çok starking ve golden üretiyoruz. (http://www.turktarim.gov.tr) (Erişim tarihi: 15.02.2021)
• Yıkar E, 2003. Elma. T.E.A.E. Bakış, Sayı: 4, Nüsha: 7, Eylül, Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Ankara.
• Yurdakul O, 1996. Tarım Ürünleri Pazarlaması. Çu¬kurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Genel Yayın No: 39, Adana.