Türkiye'deki Altın Kist Nematodu (Globodera rostochiensis) Popülasyonlarının Morfolojik Tanımlanması

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 3, 747 - 758, 26.07.2021

Emre Evlice Gökhan Yatkın Atilla Öcal Civan Güvel Halil Toktay

https://doi.org/10.30910/turkjans.899346

Öz

Patates kist nematodları (PKN) Altın kist nematodu olarak isimlendirilen Globodera rostochiensis (Wollenweber, 1923) Skarbilovich, 1959 ve Beyaz kist nematodu olarak isimlendirilen G. pallida Stone, 1973, tüm dünyada hemen hemen tüm patates alanlarında önemli verim kayıplarına neden olan yaygın türlerdir. Önemli karantina etmenleri olan PKN’nın doğru ve hızlı teşhisi mücadelesi açısından çok önemlidir. Bu iki türün oluşturduğu risk nedeniyle, Türkiye'de bu etmenlerin varlığı sertifikalı ve yemeklik patates alanlarında ulusal survey programı kapsamında taranmaktadır. Çalışma kapsamında Niğde, Nevşehir, İzmir, Afyon ve Bolu illerine ait 10 farklı lokasyondan elde edilen PKN popülasyonlarına ait kist ve ikinci dönem larvalar morfolojik ve morfometrik karakterlerine göre teşhis edilmiştir. Çalışma İzmir ili hariç diğer illerdeki G. rostochiensis popülasyonlarının ilk detaylı morfolojik ve morfometrik verilerini içermektedir. Çalışma sonucunda popülasyonların tamamı G. rostochiensis olarak teşhis edilmiştir. Türkiye’deki bulaşık alanların tamamını kapsayacak şekilde ilk kez yapılan bu çalışmayla ülkemizdeki G. rostochiensis popülasyonlarının morfolojik olarak teşhisinin yapılabildiği, ölçüm değerlerinin referans literatürlerle uyumlu olduğu belirlenmiştir. Ancak rutin analizlerde tüm dünyada en önemli karantina etmenlerinden biri olan Patates kist nematodlarının teşhisinde morfolojik ve moleküler yöntemlerinin bir arada kullanılmasının daha doğru olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Solanum tuberosum, Patates, PCN, Tespit, Taksonomi

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

117O212

Teşekkür

Bu çalışma Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK 117O212 nolu proje) tarafından desteklenmiştir.

Morphological Identification of Golden Cyst Nematode (Globodera rostochiensis) Populations in Turkey

Öz

Potato cyst nematodes (PCN) Golden cyst nematode, Globodera rostochiensis (Wollenweber, 1923) Skarbilovich, 1959 and Pale cyst nematode, G. pallida Stone, 1973, are sibling species that cause significant yield losses in potatoes almost all over the world. The accurate and rapid diagnosis of PCN, which are important quarantine pests, is very important for management program. Due to the risks posed by these two species, national survey program is implementing in certificate and table potato producing areas in term of the presence of PCN in Turkey. Within the scope of the study, cysts and second-stage larvae of PCN populations obtained from 10 different locations belonging to Niğde, Nevşehir, İzmir, Afyon, and Bolu provinces were identified according to their morphological and morphometric characters. The study includes the first detailed morphological and morphometric data of G. rostochiensis populations in other provinces except İzmir. As a result of the study, all populations were identified as G. rostochiensis. The results of this study conducted for the first time to cover all of the areas infested with PCN in Turkey were show that measurements values is consistent with literature references and G. rostochiensis populations of our country can be identified morphologically. However, it is thought that it would be more accurate to use morphological and molecular methods together in the diagnosis of PCN, which is one of the most important quarantine pest in routine analysis.

Anahtar Kelimeler

Solanum tuberosum, Potato, PCN, Detection, Taxonomy

Proje Numarası

117O212

Kaynakça

• Altaş, A., Evlice, E., Göksel, Ö., Dababat, A. ve İmren, M. 2020. Identification, distribution and genetic diversity of Globodera rostochiensis (Wollenweber, 1923) Skarbilovich, 1959 (Tylenchida: Heteroderidae) populations in Turkey. Türkiye Entomoloji Dergisi, 44 (3): 385-397.
• Anonim. 2008. Bitki paraziti nematodlar, Zirai Mücadele Teknik Talimatları, 6: 45-46.
• Bačić, J., Gerič Stare, B., Širca, S. ve Urek, G. 2013. Morphometric and molecular analysis of potato cyst nematodes from Serbia. Zbornik Predavanj in Referatov, 11: 369-372.
• Bulman, S.R. ve Marshall, J.W. 1997. Differentiation of Australasian potato cyst nematode (PCN) populations using the polymerase chain reaction (PCR). New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 25(2): 123-129.
• Çalışkan, M.E., Onaran, H. ve Arıoğlu, H. 2010. Overview of the Turkish Potato Sector: Challenges, Achievements and Expectations. Potato Research, 53(4): 255-266.
• de Grisse, A. 1969. Redescription on modifications de quelque tecniques utilisees dans l' etude des neematodes phytoparasitaires. Meded. Ritksfac. Landwet. Gent., 34 (2): 351-359.
• Demirbaş, Pehlivan, H., Kaşkavalcı, G., Kasapoğlu Uludamar, E., Toktay, H. ve Elekçioğlu, İ. 2020. Identification and prevalence of potato cyst nematodes and root-knot nematodes in the potato production areas of Izmir Province, Turkey. Türkiye Entomoloji Dergisi, 44(2): 259-272.
• Enneli, S. ve Öztürk, G. 1996.” Important Plant parasitic nematodes damaging potatoes in Central Anatolia Region in Turkey. Proceedings of the third Turkish National Congress of Entomology, 24-28 September 1996, Ankara, s. 396-403.
• EPPO, 2013. PM 7/119 (1) Nematode extraction. Bulletin OEPP/EPPO Bulletin, 43: 471-495.
• EPPO, 2017. Diagnostic Protocol PM 7/40(3) for Globodera rostochiensis and G. pallida. Bulletin OEPP/EPPO Bulletin, 47 (2): 174–197.
• EPPO. 2020. EPPO Global Database (available online). https://gd.eppo.int
• Erdoğuş, F.D., Evlice, E. ve Yatkın, G. 2016. Patates Kist Nematodları (Globodera rostochiensis ve G.pallida’nın Patates Üretim Alanlarındaki Bulunuşu. Uluslararası Katılımlı Türkiye VI. Bitki Koruma Kongresi, 5-8 Eylül 2016, Konya, s. 480.
• Hooper, D.J. 1986. Handling, fixing, staining and mounting nematodes. “Alınmıştır: Laboratory methods for work with plant and soil nematodes”. (ed) Southey, J.F., Her Majesty's Stationery Office, London, UK, 59- 80.
• Evans, K. ve Stone, A.R. 1977. A Review of the Distribution and Biology of the Potato Cyst-Nematodes Globodera rostochiensis and G. pallida. PANS, 23(2): 178-189.
• Enneli, S. ve Öztürk, G., 1996. Orta Anadolu Bölgesinde patateslerde zarar yapan, önemli bitki paraziti nematodlar, Türkiye 3. Entomoloji Kongresi, 24-28 Eylül, Ankara, s. 396-403.
• Evans, K. ve Haydock, P.P.J. 1990. A review of tolerance by potato plants of cyst nematode attack, with consideration of what factors may confer tolerance and methods of assaying and improving it in crops. Annals of Applied Biology, 117(3): 703–740.
• FAOSTAT. (2019). Potota production in the world in 2019. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC. Eişim tarihi: 16 Aralık 2020.
• FLEMING, C.C. ve POWERS, T.O. 1998. Potato cyst nematode diagnostics: Morphology, differential hosts and biochemical techniques. “Alınmıştır: Potato cyst nematodes”. (Eds) Marks, R.J. ve Brodie, B.B., CABI Publishing, Wallingford, UK, 91-114.
• Ganguly, A.K. ve Rao, U. 2003. Application of Molecular Biology in Nematology. “Alınmıştır: Advances in Nematology”. (ed) Trivedi, P.C., Scientific Publishers, Jodhpur, India, 312-317.
• Golden, A.M. ve Ellington, D.M.S. 1972. Redescription of Heterodera rostochiensis (Nematoda: Heteroderidae) with a key and notes on closely related species. Proceedings of the Helminthological Society of Washington, 39 (1): 64-78.
• Handoo, Z.A. ve Subbotin, S.A. 2018. Taxonomy, identification and principal species. “Alınmıştır: Cyst nematodes”. (ed) Perry, R.N., Moens, M. ve Jones, J.T., CAB International, Wallingford, UK, 365-397.
• Hockland S., Inserra R.N., Millar L. ve Lehman P.S., 2006. International plant health–putting legislation into practice. “Alınmıştır: Plant nematology, 2nd edition”. (ed) Perry, R.N., Moens M. CAB International, Wallingford, UK, 327-345.
• Inácio, M.L., Camacho, M.J., Rusinque, L., Nóbrega, F., ve Andrade, E. 2018. Potato cyst nematodes’ routine analyses: morphology and/or PCR?. Revista de Ciências Agrárias, 41 (Especial): 15-21.
• İmren, M. 2018. Determination of plant parasitic nematodes in potato growing areas in Bolu province. Uluslararası Tarım ve Yaban Hayatı Bilimleri Dergisi, 4(2): 187-192.
• Lima, F.S.O., Mattos, V.S., Silva, E.S., Carvalho, M.A.S., Teixeira, R.A., Silva, J.C. ve Correa, V.R. 2018. Nematodes affecting potato and sustainable practices for their management. “Alınmıştır: Potato - From Incas to All Over the World”. (ed) M Yıldız, IntechOpen, London, UK, 107-124.
• Knapp, S., Bohs, L., Nee, M. ve Spooner, D.M. 2004. Solanaceae – a model for linking genomics with biodiversity. Comparative and Functional Genomes, 5: 285-291.
• Manduric, S., Olsson, E., Englund, J.E. ve Andersson, S. 2004. Separation of Globodera rostochiensis and G. pallida (Tylenchida: Heteroderidae) using morphology and morphometrics. Nematology, 6(2): 171-181.
• Oro, V., Ivanović, Ž., Nikolić, B., Barši, L., Radivojević, M. ve Jovčić, B. 2010. Morphological and molecular identification of potato cyst nematode populations in Serbia. Archives of Biological Sciences, 62(3): 747-754.
• Siddiqi, M.R. 2000. Tylenchida parasites of plants and insects. CAB International, Wallingford, UK,, 833 p.
• Subbotin, S.A., Mundo-Ocampo, A. ve Baldwin, J.G. 2010. Systematics of Cyst Nematodes (Nematode: Heteroderinae). “Alınmıştır: Nematology Monographs and Perspectives, 8A”. (ed) Hunt, D.J., Perry, R.N., Brill, 364 pp.
• Sullivan, M.J., Inserra, R.N., Franco, J., Moreno-Leheude, I., ve Greco, N. 2007. Potato cyst nematodes: plant host status and their regulatory impact. Nematropica, 193-202.
• Trayanov, K., Samaliev, H., Kostova, M., Bojinov, B., ve Besheva, A. 2020. Morphological and molecular identification of potato cyst nematodes Globodera rostochiensis and Globodera pallida in Bulgaria. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 26(2): 416-422.
• Turner, S.J. and Subbotin, S.A. 2013. Cyst nematodes. “Alınmıştır: Plant nematology, 2nd edition”. (ed) Perry, R.N., Moens M. CAB International, Wallingford, UK, 109–143.
• Ulutaş, E., Özarslandan, A., Kaşkavalcı, G., ve Elekcioğlu, İ.H. 2012. Ege Bölgesi patates alanlarında Globodera rostochiensis Wollenweber,(Tylenchida: Heteroderidae)’in moleküler yöntemlerle saptanması. Türkiye Entomoloji Dergisi, 36(1): 155-160.
• Vieths, S., Scheurer, S. ve Ballmer‐Weber, B. 2002. Current understanding of cross‐reactivity of food allergens and pollen. Annals of the New York Academy of Sciences, 964(1): 47-68.