Tuz Stresindeki Ispanakta Vermikompost ve Su Yosununun Bazı Fizyolojik Unsurlara Etkileri

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 188 - 194, 22.01.2022

Mehmet Akif Başdiç Turgay Kabay

https://doi.org/10.30910/turkjans.1020090

Öz

Tarım yapılan toprakların önemli bir kısmında tuzluluk nedeniyle ürün kayıpları olmaktadır. Tuz oranını düşürmek amacıyla yapılan uygulamaların önemli bir kısmını, organik ve biyolojik gübreler oluşturmaktadır. Bu çalışmada, tuz stresinin ıspanaktaki etkilerini belirlenebilmesi amacıyla, 1:1 oranında bahçe toprağı + vermikompost , 1:1 oranında bahçe toprağı + su yosunu, kontrol grubu olarak sadece toprak doldurulan 2 litrelik saksılara Matador ve Catrina ıspanak tohumlarının ekimi yapılmıştır. Tuz uygulaması ise 50 ve 100 mmol dozları olarak gerçek yaprakların çıkışı esnasında seyreltme yapıldıktan sonra uygulanmış ve saf su ile sulama yapılmıştır. Deneme 3 tekrarlı ve her tekrarda 3 saksı olacak şekilde tesadüf blokları faktöriyel deneme desenine göre dizayn edilmiştir. Çalışmada yaprak membran zararlanma indeksi ve yaprak oransal su içeriği, K, Ca, CAT ve APX değerlerine bakılmıştır. Kontrol grubundaki Ispanak çeşitleri tuz dozlarından daha çok etkilenirken, vermikompostlu ve su yosunlu üretim ortamlarında tuz’un olumsuz etkisinin azaldığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Ispanak, Su yosunu, Tuz stresi, Vermikompost

Destekleyen Kurum

Van YYÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Başkanlığı

Proje Numarası

FYL-2019-7875

Teşekkür

Bu çalışma Van YYÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Başkanlığı tarafından FYL-2019-7875 no’lu proje olarak desteklenen yüksek lisans tezinin bir kısmıdır. Van YYÜ Bilimsel Araştırma Projeleri Başkanlığına teşekkür ederiz.

Kaynakça

• ALP Y., ve KABAY, T. 2019. Bazı domates genotiplerinde kuraklık stresinin antioksidan enzim ve besin değişimi üzerine etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi , 6 (1), 71-77.
• Beykkhormizi, A., Sarghein, S. H., Sarafraz Ardakani, M. R., Moshtaghioun, S. M., Mousavi Kouhi, S. M. 2018. Alleviation of Salinity Stress by Vermicompost Extract: A Comparative Study on Five Fennel Landraces. Communications in soil science and plant analysis, 49(17): 2123-2130.
• Bonomelli, C., Celis, V., Lombardi, G., Mártiz, J. 2018. Salt stress effects on avocado (Persea americana Mill.) Plants with and without Seaweed Extract (Ascophyllum nodosum) application. Agronomy, 8(5): 64.
• Deveci, M., Tuğrul, B., Ispanakta tuz stresinin yaprak fizyolojik özelliklerine etkisi. Akademik Ziraat Dergisi, 6, 89-98
• Duncan, D. B., 1955. Multiple range and multiple F test. Biometrichs, 11: 1-42.
• Franco, J.A., Esteban, C. Rodriguez, C., 1993. Effect of Salinity on Various Growth Stages of Muskmelon Cv. Revigal. J. Hort., Sci., 68: 899-904.
• Bağcı, G. E., 2010. Nohut Çeşitlerinde Kuraklığa Bağlı Oksidatif Stresin Fizyolojik ve Biyokimyasal Parametrelerle Belirlenmesi (doktora tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ha, H., Ha, M., Sa, E. K., Ra, H. 2019. The potentiality of marine macro-algae as bio-fertilizers to ımprove the productivity and salt stress tolerance of canola (Brassica napus L.) plants. Agronomy, 9(3): 146.
• Jebara, S., Jebara, M., Limam, F., Aouani, M. E., 2005. Changes in ascorbate peroxidase, catalase, guaiacol peroxidase and superoxide dismutase activities in common bean (Phaseolus vulgaris) nodules under salt stress. Journal of Plant Physiology, 162 (8): 929-936.
• Kabay, T., 2014. Van Gölü Havzası Fasulyelerinde Kuraklık ve Yüksek Sıcaklığa Tolerant ve Duyarlı Genotiplerin Belirlenmesi (Doktora tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Kabay T, Alp Y, Şensoy S 018b. Effect of vermicompost application on some plant characteristics in lettuce (Lactuca Sativa L.). Fresenius Environmental Bulletin.27(12b): 9942-9948
• Kabay T 2019. Effects of different potassium doses on development of high temperature-sensiti ve bean plants. Fresenius Environmental Bulletin, 28(1): 320-325.
• Kacar, B., Katkat, B., Öztürk, Ş., 2006. Bitki Fizyolojisi. 2. Baskı. Nobel Yayım Dağıtım, Ankara. 563.
• Kasim, E. A., Abd, W., Saad-Allah, K. M., Hamouda, M. 2016. Seed priming with extracts of two seaweeds alleviates the physiological and molecular ımpacts of salinity stress on radish (Raphanus sativus). International Journal of Agriculture Biology, 18(3).
• Kalefetoğlu, T., Ekmekçi, Y., 2005. The effects of drought on plants and tolerance mechanisms. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 18 (4): 723-740.
• Kopta, T., Pavlikova, M., Sękara, A., Pokluda, R., & Maršálek, B. 2018. Effect of bacterial-algal biostimulant on the yield and ınternal quality of lettuce (Lactuca sativa L.) produced for spring and summer crop. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca, 46(2): 615-621.
• Kuşvuran, Ş., 2010. Kavunlarda Kuraklık ve Tuzluluğa Toleranslı Fizyolojik Mekanizmaları Arasındaki Bağlantılar (Doktora tezi, basılmamış). Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana. Pérez-Gómez, J. D. J., Abud-Archila, M., Villalobos-Maldonado, J. J., Enciso-Saenz, S., Hernández de León, H., Ruiz-Valdiviezo, V. M., Gutiérrez-Miceli, F. A. 2017. Vermicompost and vermiwash minimized the influence of salinity stress on growth parameters in potato plants. Compost Science Utilization, 25(4): 282-287.
• Patel, R. V., Brahmbhatt, N., Pandya, K. Y. 2018. Effect of seaweed liquid fertilizer on antioxidant and enzyme activity of different vegetables seeds. Annual Research Review in Biology, 1-8.
• SAS 2018: SAS/Stat Software Hangen and Enhanced. SAS Institute Incorporation, Cary, NC.
• Şen, O. 2016. Aşılı ve Aşısız Domates Çeşitlerinin Bitki Gelişimi ve Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Deniz Yosunu Gübresi Uygulamalarının Etkisi (Master's thesis).
• Sheikhi, J., Ronaghi, A., Mousavi, S. M. 2015. Influence of vermicompost and sodium chloride on growth of spinach and some chemical properties of post-harvest soil.
• Journal of Science and Technology of Greenhouse Culture-Isfahan University of Technology, 5(4): 83-92.
• Yılmaz, E., Tuna, A.L., Bürün, B., 2011. Bitkilerin tuz stresine karşı geliştirdikleri tolerans stratejileri. C.B.Ü. Fen Bilimleri Dergisi, 7: 47–66.