Öz
Çalışmada üreticilerin yenilikleri benimseme düzeylerine göre süt sığırcılığı faaliyetlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla 2020 yılında Kahramanmaraş ilinde faaliyet gösteren 100 süt sığırcılığı işletme sahipleri ile yüz yüze anket yapılmıştır. Araştırma bölgesinde üreticiler yeniliği yüksek düzeyde, orta düzeyde, düşük düzeyde benimseyen/gelenekçi yapıya bağlı kalan olmak üzere üç grupta incelenmiş olup çiftçilerle yapılan anketlerden elde edilen veriler tanımlayıcı istatiklerle ve Anova (F testi) ile analiz edilmiştir.Analiz sonuçlarına göre yeniliğin benimsenme düzeyi ile üreticilerin gelir düzeyi, süt sığırcılığı tecrübe süresi, günlük süt verimi ve toplam inek varlığı arasında istatistiki olarak anlamlı fark olduğu saptanmıştır. Gelenekçi yapıdaki üreticilerin inek varlığının artmasına rağmen günlük süt verimlerinde oransal artış olmadığı, yeniliği yüksek ve orta düzeyde benimseyen çiftçilere göre eğitim ve gelir düzeylerinin daha düşük olduğu ayrıca danışmanlık hizmetinden faydalanmadıkları, süt sığırcılığı konusunda eğitimlere katılma oranlarının da çok düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Üretim aşamasından pazarlama aşamasına kadar ve özellikle yüksek süt veriminin sağlanabilmesi amacıyla yeniliklerin gelenekçi yapıdaki çiftçiler tarafından benimsenme oranının artırılmasına yönelik çalışmalar yapılması önemlidir. Yeniliği yüksek ve orta düzeyde benimseyenlerin ise mevcut teknolojik imkânları daha fazla kullanmaları sağlanmalıdır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Alkan, S. ve Ünlü, H. 2019. Giresun İlindeki Sığırcılık İşletmelerinin Genel Yapısının Belirlenmesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 32(1), 109-115.
- Aydın, B., Aktürk, D., Özkan, E., Kiracı, MA. ve Hurma, H. 2017. Trakya Bölgesinde İyi Tarım Uygulayan ve Uygulamayan Üreticilerin Tarımsal Yenilikleri Benimsenmesi Yönünden Karşılaştırılması, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(2), 90-99.
- Bakır, G. ve Kibar, M. 2019. Muş İlinde Bulunan Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Bazı Yapısal Özelliklerinin Crosstab Analiziyle Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 22(4), 609-619.
- Boz, İ. 2013. Doğu Akdeniz Bölgesi’nde Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Yapısı, Sorunları ve Çözüm Önerileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 16(1), 24-32.
- Daş, A., İnci, H., Karakaya, E. ve Şengül, A.Y. 2014. Bingöl İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine Bağlı Sığırcılık İşletmelerinin Mevcut Durumu. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(3), 421-429.
- Eryılmaz, A.G., Kılıç, O., Boz, İ. ve Kaynakçı, C. 2020. Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Tarımsal Yeniliklerin Benimsenmesi ve Bilgi Kaynakları Yönünden Değerlendirilmesi: Samsun İli Bafra ve Canik İlçeleri Örneği. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(2), 1361-1369.
- ESK Et ve Süt Kurumu. 2019. Sektör Değerlendirme Raporu. https://www.esk.gov.tr/upload/Node/10255/files/2019_Yili_Sektor_Degerlendirme_Raporu.pdf (Erişim Tarihi:26.08.2022).
- FAO (2021). Live Animals and Livestock Primary and Processed Statistics. http://faostat.fao.org. (Erişim tarihi: 11.08.2022)
- Hozman, S.B. ve Akçay, H. 2016. Sivas İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine Üye Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Bazı Teknik ve Ekonomik Özellikleri. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22(1), 57-65.
- İkikat Tümer E., ve Kunbasaroğlu, H. 2008. Tokat ili Turhal İlçesinde Hayvan Sigortası Yaptıran ve Yaptırmayan İşletmelerde İnek Sütü maliyetlerinin Hesaplanması, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 39 (2), sy: 187-194.
- İkikat Tümer, E. ve Birinci, A. 2011. Hayvancılık İşletmelerinde Süt Maliyetine Etki Eden Faktörlerin Analizi: Tokat İli Örneği Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 42 (1), 35-39.
- Kaygısız, A., Tümer, R., Orhan, H. ve Vanlı, Y. 2010. Kahramanmaraş İli Süt Sığırcılık İşletmelerinin Yapısal Özellikleri 4. İşletmecilerin Sosyal ve Kültürel Durumları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41 (1), 39-44.
- Keskin, A., İkikat Tümer, E. and Dağdemir, V. 2010. Demand for Inputs in Milk Production: The Case of Tokat province. African Journal of Business Management, Vol.4 (6), pp. 1126-1130.
- Kılıçtek, S. ve Aksoy, A. 2019. Erzurum İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yenilikleri Benimseme Açısından Değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 6(3), 424-431.
- Kıyıcı, J.M. ve Çınar, M.U. 2020. Türkiye’de Süt Sığırı Yetiştiriciliği Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma. Journal of Animal Science and Products (JASP), 3(2), 165-175.
- Miller, G.D, Jarvis, K.J. ve McBean, L.D. 2000. Handbook of Dairy Foods and Nutrition. In: Jensen RG, Kroger M, editors. The Importance of Milk and Milk Products in the Diet. CRC Press, New York.
- Mundan, D., Atalar, B., Meral B.A. ve Yakışan, M.M. 2018. Modern Süt Sığırı İşletmelerinin Yapısal ve Teknik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Vet. Bil. Dergisi., 13(2), 201-210.
- Oğuz, C. ve Yener, A. 2016. Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Teknoloji Kullanım Düzeylerine Göre Tanımlanması ve Karşılaştırılması; Konya İli Örneği. XII. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 25-27 Mayıs 2016, Isparta.
- Özdemir, Y., Kınıklı, F. ve Engindeniz, S. 2021. Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma: Balıkesir’in Gönen İlçesi Örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 8(4),1001-1011.
- Özer, B. 2019. Doğu Akdeniz Bölgesinde Süt Sığırcılığında Yeniliklerin Benimsenmesini Etkileyen Faktörler. Doktora Tezi, Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.
- Özer, B. ve Tümer, E.İ. 2021. Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri. Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 36(2),187-200.
- Özer, E.A., Dede, S., Dursun, A. ve Avşar, Y.K. 2018. Gıda Piramitleri. Fonksiyonel Beslenme. (2018), Bölüm 2, s.13-30.
- Şahin, K., Gürsoy, A.K. 2016. Iğdır İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Sosyo Ekonomik Yapısı. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, Özel Sayı 118-129.
- Şeker, İ., Tasalı, H. ve Güler, H. 2012. Muş İlinde Sığır Yetiştiriciliği Yapılan İşletmelerin Yapısal Özellikleri. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 26(1), 9-16.
- Şevik, T. 2017. Edirne İli Lalapaşa İlçesi Süt Sığırcılığı Eğitiminin Tarımsal Yayım Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
- TAGEM Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü. 2020. Süt, Temmuz-2020, Tarım Ürünleri Piyasa Raporu.pdf https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge (Erişim Tarihi: 26.08.2022).
- Terin, M., Ceylan, M., Çiftçi, K. ve Yıldırım, İ. 2021. Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine Üye Olan ve Olmayan Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Yeniliklerin Benimsenme Durumu: Van İli Örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 8(3), 585-593.
- TÜİK 2021. Türkiye İstatistik Kurumu, Hayvansal Üretim İstatistikleri. (Erişim Tarihi: 11.08.2022).
- Türkyılmaz, M.K., Bardakçıoğlu, H.E. ve Nazlıgül, A. 2003. Aydın İli Süt Sığırcılık İşletmelerinde Yeniliklerin Benimsenmesine Etkili Olan Sosyo-Ekonomik Faktörler. Turkish Journal of Veterinary & Animal Sciences, 27(2003), 1269-1275.
- Worku, A.A. 2019. Factors affecting diffusion and adoption of agricultural innovations among farmers in Ethiopia case study of Ormia Regional State Western Sewa. Journal of Medical Biology, 1(2), 54-66.
Öz
This study, it is aimed to examine the dairy cattle activities according to the innovation adoption levels of the producers. For this purpose, a face-to-face survey was conducted with 100 dairy cattle business owners operating in Kahramanmaraş in 2020. Producers in the research region were examined in three groups high level, medium level, low level adopter/adhering to the traditional structure, and the data obtained from the questionnaires made with the farmers were analyzed with descriptive statistics and ANOVA (F test). According to the results of the analysis, it was determined that there was a statistically significant difference between the level of adoption of the innovation and the income level of the producers, dairy cattle experience period, daily milk yield and total cow existence. It has been concluded that despite the increase in the number of cows, the traditional producers do not have a proportional increase in their daily milk yield, their education and income levels are lower than the farmers who adopt innovation at a high and medium level, they do not benefit from consultancy services, and the rate of participation in training on dairy cattle is very low. It is important to carry out studies to increase the adoption rate of innovations by traditional farmers from the production stage to the marketing stage, especially in order to ensure high milk yield. Those who adopt innovation at a high and medium level should be enabled to use the existing technological opportunities more.
Kaynakça
- Alkan, S. ve Ünlü, H. 2019. Giresun İlindeki Sığırcılık İşletmelerinin Genel Yapısının Belirlenmesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 32(1), 109-115.
- Aydın, B., Aktürk, D., Özkan, E., Kiracı, MA. ve Hurma, H. 2017. Trakya Bölgesinde İyi Tarım Uygulayan ve Uygulamayan Üreticilerin Tarımsal Yenilikleri Benimsenmesi Yönünden Karşılaştırılması, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(2), 90-99.
- Bakır, G. ve Kibar, M. 2019. Muş İlinde Bulunan Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Bazı Yapısal Özelliklerinin Crosstab Analiziyle Belirlenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 22(4), 609-619.
- Boz, İ. 2013. Doğu Akdeniz Bölgesi’nde Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Yapısı, Sorunları ve Çözüm Önerileri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 16(1), 24-32.
- Daş, A., İnci, H., Karakaya, E. ve Şengül, A.Y. 2014. Bingöl İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine Bağlı Sığırcılık İşletmelerinin Mevcut Durumu. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(3), 421-429.
- Eryılmaz, A.G., Kılıç, O., Boz, İ. ve Kaynakçı, C. 2020. Süt Sığırcılığı Yapan İşletmelerin Tarımsal Yeniliklerin Benimsenmesi ve Bilgi Kaynakları Yönünden Değerlendirilmesi: Samsun İli Bafra ve Canik İlçeleri Örneği. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(2), 1361-1369.
- ESK Et ve Süt Kurumu. 2019. Sektör Değerlendirme Raporu. https://www.esk.gov.tr/upload/Node/10255/files/2019_Yili_Sektor_Degerlendirme_Raporu.pdf (Erişim Tarihi:26.08.2022).
- FAO (2021). Live Animals and Livestock Primary and Processed Statistics. http://faostat.fao.org. (Erişim tarihi: 11.08.2022)
- Hozman, S.B. ve Akçay, H. 2016. Sivas İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine Üye Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Bazı Teknik ve Ekonomik Özellikleri. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22(1), 57-65.
- İkikat Tümer E., ve Kunbasaroğlu, H. 2008. Tokat ili Turhal İlçesinde Hayvan Sigortası Yaptıran ve Yaptırmayan İşletmelerde İnek Sütü maliyetlerinin Hesaplanması, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 39 (2), sy: 187-194.
- İkikat Tümer, E. ve Birinci, A. 2011. Hayvancılık İşletmelerinde Süt Maliyetine Etki Eden Faktörlerin Analizi: Tokat İli Örneği Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 42 (1), 35-39.
- Kaygısız, A., Tümer, R., Orhan, H. ve Vanlı, Y. 2010. Kahramanmaraş İli Süt Sığırcılık İşletmelerinin Yapısal Özellikleri 4. İşletmecilerin Sosyal ve Kültürel Durumları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 41 (1), 39-44.
- Keskin, A., İkikat Tümer, E. and Dağdemir, V. 2010. Demand for Inputs in Milk Production: The Case of Tokat province. African Journal of Business Management, Vol.4 (6), pp. 1126-1130.
- Kılıçtek, S. ve Aksoy, A. 2019. Erzurum İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yenilikleri Benimseme Açısından Değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 6(3), 424-431.
- Kıyıcı, J.M. ve Çınar, M.U. 2020. Türkiye’de Süt Sığırı Yetiştiriciliği Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma. Journal of Animal Science and Products (JASP), 3(2), 165-175.
- Miller, G.D, Jarvis, K.J. ve McBean, L.D. 2000. Handbook of Dairy Foods and Nutrition. In: Jensen RG, Kroger M, editors. The Importance of Milk and Milk Products in the Diet. CRC Press, New York.
- Mundan, D., Atalar, B., Meral B.A. ve Yakışan, M.M. 2018. Modern Süt Sığırı İşletmelerinin Yapısal ve Teknik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi Vet. Bil. Dergisi., 13(2), 201-210.
- Oğuz, C. ve Yener, A. 2016. Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Teknoloji Kullanım Düzeylerine Göre Tanımlanması ve Karşılaştırılması; Konya İli Örneği. XII. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 25-27 Mayıs 2016, Isparta.
- Özdemir, Y., Kınıklı, F. ve Engindeniz, S. 2021. Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma: Balıkesir’in Gönen İlçesi Örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 8(4),1001-1011.
- Özer, B. 2019. Doğu Akdeniz Bölgesinde Süt Sığırcılığında Yeniliklerin Benimsenmesini Etkileyen Faktörler. Doktora Tezi, Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.
- Özer, B. ve Tümer, E.İ. 2021. Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Yapısal Özellikleri. Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 36(2),187-200.
- Özer, E.A., Dede, S., Dursun, A. ve Avşar, Y.K. 2018. Gıda Piramitleri. Fonksiyonel Beslenme. (2018), Bölüm 2, s.13-30.
- Şahin, K., Gürsoy, A.K. 2016. Iğdır İli Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Sosyo Ekonomik Yapısı. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, Özel Sayı 118-129.
- Şeker, İ., Tasalı, H. ve Güler, H. 2012. Muş İlinde Sığır Yetiştiriciliği Yapılan İşletmelerin Yapısal Özellikleri. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 26(1), 9-16.
- Şevik, T. 2017. Edirne İli Lalapaşa İlçesi Süt Sığırcılığı Eğitiminin Tarımsal Yayım Açısından Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
- TAGEM Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü. 2020. Süt, Temmuz-2020, Tarım Ürünleri Piyasa Raporu.pdf https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge (Erişim Tarihi: 26.08.2022).
- Terin, M., Ceylan, M., Çiftçi, K. ve Yıldırım, İ. 2021. Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine Üye Olan ve Olmayan Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Yeniliklerin Benimsenme Durumu: Van İli Örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 8(3), 585-593.
- TÜİK 2021. Türkiye İstatistik Kurumu, Hayvansal Üretim İstatistikleri. (Erişim Tarihi: 11.08.2022).
- Türkyılmaz, M.K., Bardakçıoğlu, H.E. ve Nazlıgül, A. 2003. Aydın İli Süt Sığırcılık İşletmelerinde Yeniliklerin Benimsenmesine Etkili Olan Sosyo-Ekonomik Faktörler. Turkish Journal of Veterinary & Animal Sciences, 27(2003), 1269-1275.
- Worku, A.A. 2019. Factors affecting diffusion and adoption of agricultural innovations among farmers in Ethiopia case study of Ormia Regional State Western Sewa. Journal of Medical Biology, 1(2), 54-66.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ziraat, Veterinerlik ve Gıda Bilimleri |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 28 Ocak 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 10 Eylül 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 10 Sayı: 1 |
