Investigation of the Density and Frequency of Occurrence of Problematic Weed Species in Chickpea (Cicer arietinum L.) in the Yüksekova Basin

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 4, 950 - 958, 12.10.2024

Mesut Sırrı , Sipan Soysal

https://doi.org/10.30910/turkjans.1481223

Öz

Legumes are among the indispensable rotation crops in arid and semi-arid climatic zones, especially for their contribution to increasing soil fertility and solving plant protection problems. Therefore, due to the arid climate in summer and the very short vegetation period, it is a necessity to expand legume crops, especially chickpea (Cicer arietinum L.), for agricultural sustainability in the Yüksekova Basin. Like in other crop plants, weeds are among the primary factors affecting productivity in legume crops. This study was conducted in 2022 and 2023 to determine the weed species, density, and frequency in 50 chickpea fields in the Yüksekova Basin. As a result of the study, a total of 37 weed species belonging to 18 different families were identified. It was determined that 1 of the identified weeds was seedless, 4 were monocotyledonous, and 32 were dicotyledonous. In the Yüksekova Basin, the average weed density was found to be 12.84 plants/m². In the research area, the weed densities, listed from highest to lowest, were found to be: Convolvulus arvensis L. (2.56 plants/m²), Xanthium strumarium L. (1.38 plants/m²), Sinapis arvensis L. (1.28 plants/m²), and Chenopodium album L. (1.08 plants/m²). The most frequently encountered species were, in order: Convolvulus arvensis L. (64.71%), Sinapis arvensis L. (45.10%), Xanthium strumarium L. (35.29%), Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud. (33.33%), and Cichorium intybus L. (31.37%). The study results and observations made in the area have revealed that weeds are one of the significant factors limiting chickpea production in the Yüksekova basin.

Anahtar Kelimeler

Yüksekova, Chickpea, Cicer arietinum L., Weeds, density, Frequency

Yüksekova Havzasında Nohutta (Cicer arietinum L.) Sorun Olan Yabancı Ot Türlerin Yoğunluk ve Rastlama Sıklığının Araştırılması

Öz

Baklagiller, bilhassa toprak verimliliğini artırmaları ve bitki koruma sorunlarının çözümüne katkıları yönüyle, kurak ve yarı kurak iklim bölgelerinde vazgeçilmez münavebe bitkileri arasında yer almaktadırlar. Bu nedenle yazın kurak geçen iklimi ve oldukça kısa olan vejetasyon dönemi nedeniyle Yüksekova Havzasında tarımsal sürdürülebilirlik için nohut (Cicer arietinum L.) başta olmak üzere baklagil bitkilerinin yaygınlaştırılması bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır. Diğer kültür bitkilerinde olduğu gibi baklagil kültür bitkilerinde de verimi etkileyen sorunların başında yabancı otlar gelmektedir. Bu çalışma, Yüksekova Havzasında 50 nohut tarlasında yabancı ot tür, yoğunluk ve rastlama sıklığının belirlenmesi amacıyla 2022 ve 2023 yıllarında yürütülmüştür. Çalışma sonucunda 18 farklı familyaya dahil toplam 37 yabancı ot türü tespit edilmiştir. Tespit edilen yabancı otların 1’inin tohumsuz, 4’ünün monokotiledon, 32’sinin ise dikotiledon olduğu belirlenmiştir. Yüksekova Havzasında ortalama yabancı ot yoğunluğunun 12.84 adet/m2 olduğu saptanmıştır. Araştırma alanında tespit edilen yabancı ot yoğunluğunun yüksekten düşüğe doğru sıralaması; Convolvulus arvensis L. (2.56 adet/m2), Xanthium strumarium L. (1.38 adet/m2), Sinapis arvensis L. (1.28 adet/m2) ve Chenopodium album L. (1.08 adet/m2) ve en sık rastlanan türlerin sırasıyla; Convolvulus arvensis L. (%64.71), Sinapis arvensis L. (%45.10), Xanthium strumarium L. (%35.29), Phragmites australis (Cav.) Trin. ex Steud. (%33.33) ve Cichorium intybus L. (% 31.37) olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonuçları ve alanda yapılan gözlemler Yüksekova havzasında yabancı otların verimi etkileyen nohut üretimini sınırlandıran önemli faktörlerden biri olduğunu ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Yüksekova, Nohut, Cicer arietinum L., Yabancı ot, Yoğunluk, Rastlama sıklığı

Kaynakça

• Akalın, M. 2014. İklim değişikliğinin tarım üzerindeki etkileri: Bu etkileri gidermeye yönelik uyum ve azalttım stratejileri. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2): 351-377.
• Anonim. 2024a. https://www.fao.org/faostat/en/#data/QCL (Erişim Tarihi: 30.04.2024).
• Anonim. 2024b. WRI: Water Stress by Country, https://www.wri.org/data/water-stress-country (Erişim Tarihi: 02.04.2024).
• Bakis, Y. Babac, M. T. ve Uslu, E. 2011. "Updates and improvements of Turkish Plants Data Service (TÜBİVES)" In Health Informatics and Bioinformatics (HIBIT), 2011 6th International Symposium on, pp. 136-140.
• Chaithra, H.R. Manjunatha, H. Saifulla, M. ve Deepthi, P. 2019. Pathogenic and morphological variability among Fusarium oxysporum f. sp. ciceri isolates causing wilt in chickpea. Legume Research, 42(2): 277-281.
• Chaudhary, SU. Iqbal, J. Hussain, M. Wajid, A. 2011. Economıcal weed control ın lentils crop. The Journal of Animal & Plant Sciences, 21(4):734-737.
• Davis, P.H. 1965-1989. Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Vol. 1-10, University of Edinburg, England. Demir, A. ve Tepe, I. 2001. Diyarbakır ili nohut ekiliş alanlarında saptanan önemli yabancı ot türleri yaygınlık ve yoğunlukları. Turkish Journal of Weed Science, 4(1): 21-29.
• Demir, A. Tepe, I. ve Erman, M. 2001. Güneydoğu Anadolu Bölgesi nohut ekiliş alanlarında saptanan yabancı otlar, yaygınlıkları ve yoğunlukları. Bitki koruma Bülteni, 41(1-2): 25-37. ISSN 0406-3597.
• Demir, A., Tepe, I., Erman, M., 2005. Nohutta (Cicer arietinum L.) farklı mücadele yöntemlerinin yabancı otlanmaya, verime, bazı verim unsurlarına ve nodülasyona etkisi. YYÜ Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 15(1): 73-77.
• Dilek, B. ve Yavuz, D.Ö. 2021. Nohut üretiminde sorun olan yabancı otlar ve kimyasal mücadele çalışmaları. Uşak Üniversitesi Fen ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(2): 182-200.
• Elkoca, E. Kantar, F. ve Zengin, H. 2005. Weed control in lentil (Lens culinaris) in eastern Turkey. New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 33:3, 223-231, DOI: 10.1080/01140671.2005.9514354.
• Eroğlu, N. 2006. Karaman’da nohutlarda sorun oluşturan yabancı otlar ve kritik periyodun belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Ana Bilim Dalı 2006, Yüksek Lisans Tezi, 44s.
• Fathi, E. Tahmasebi, I. ve Teimoori, N. 2016. Theeffects of sowingdates on weed populations and identification of dominant species in chickpeafield. Agroecology Journal, 12: 59–67.
• Göktepe, O. 2016. Uşak İli nohut ekiliş alanlarında sorun olan yabancı otlar, yoğunlukları ve rastlanma sıklıklarının belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. Isparta, 66s.
• Güncan, A. ve Karaca, M. 2018. Yabancı ot mücadelesi (Güncellenmiş ve ilaveli dördüncü baskı), Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları. Konya, 334.(ISBN:975-448-178-4).
• İşler, N. 2003. Tokat (Zile)'ta nohut (Cicer arietinum L.) yetiştirilen alanlarda sorun olan yabancı otların belirlenmesi ve yabancı ot alımının verim ile nodozite oluşumuna etkileri üzerine araştırmalar. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Tokat, 75s.
• Kadıoğlu, İ. Uluğ, E. ve Üremiş, İ. 1993. Akdeniz bölgesi yemeklik baklagillerinde (Nohut, Fasulye) görülen yabancı otlar ile yaygınlık ve yoğunluklarının belirlenmesi. Türkiye I. Herboloji kongresi, 3-4 Şubat, Adana, s. 195-203.
• Önen, H. ve Özer, Z. 2001. Determination of weed distribution patterns overfield via mapping. Türkiye Herboloji Dergisi, 4(2):74-83.
• Önen, H. ve Özcan, S. 2010. İklim değişikliğine bağlı olarak yabancı ot mücadelesi. M. Sayılı (Ed.), İklim Değişikliğinin Tarıma Etkileri ve Alınabilecek Önlemler, T.C. Kayseri Valiliği İl Tarım Müdürlüğü Yayın No: 2, Kayseri, 336-357.
• Önen, H. 2015. Türkiye istilacı bitkiler kataloğu. T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı, Ankara, 533.
• Önen, H. 2023. Türkiye’nin Yabancı Otları ve Özellikleri: Ayçiçeği. Turkish Journal of Weed Science, 26(2): 159-189.
• Özer, Z. Önen, H. Uygur, N.F. ve Koch, W. 1996. Farklı kültürlerde sorun olan yabancı otlar ve kimyasal savaşımları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 15, Kitap Serisi: 8, Tokat.
• Özer, Z. Önen, H. Tursun, N. ve Uygur, F.N. 1999. Türkiye’nin bazı önemli yabancı otları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 38, Kitap Seri No: 16, Tokat.
• Özer, Z. Kadıoğlu, İ. Önen, H. ve Tursun, N. 2001. Herboloji (Yabancı ot bilimi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 20, Kitap Seri No: 10, Tokat, 263.
• Poonia, T.C. ve Pithia, M.S. 2013. Pre and post-emergence herbicides for weed management in chickpea. Indian Journal of Weed Science, 45(3): 223–225.
• Randall, R.P. 2017. A global compendium of weeds (No. Ed. 3). RP Randall.
• Rashid, A. Khan, R.U. ve Marwat, S.K. 2009. Importance of weed control in chickpea under rainfed condition. American-Eurasian Journal of Agricultural & Environmental Sciences, 5(4): 456-459, ISSN 1818-6769 © IDOSI Publications.
• Serin, Y. 2008. Türkiye’nin çayır mera bitkileri. T.C. Tarım ve Köy işleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, Ankara, 468.
• Sırrı, M. 2022. Toprak kalitesinin yabancı ot türleri ve dağılımlarına etkisi, (Edt. Günal, H. ve Budak, M.), Toprak Kalitesi ve Değerlendirilmesi, Ankara, s.191-222.
• Sırrı, M. 2023. Mercimek (Lens culinaris Medic.) ürününe karışan yabancı ot tohumlarının belirlenmesi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 10(2): 220-230.
• Solh, M.B. ve Pala, M. 1990. Weed control in chickpeas. Options Méditerranéennes. Série A. Séminaires Méditerranéens1990 No:9, 93‐99.
• Soysal, S. ve Erman, M. 2020. Siirt ekolojik koşullarında mikrobiyolojik ve inorganik gübrelemenin nohut (Cicer arietinum L.)’un kalite özellikleri üzerine etkileri. ISPEC Journal of Agricultural Sciences, 4(4): 923-939.
• Şanli, A. Kaya, M. ve Kara, B. 2009. Effects of herbicide applications and hoeing times of weed of yield and some yield components of chickpea (Cicer arietinum L.). Anadolu Journal of Agricultural Sciences, 24(1): 13-20.
• Tahabi, S.A. Al-Yasin, J.Z. Abu-İrmaileh, B.E. Haddad, N.I. ve Saxena M.C. 1994. Effect of weed removal on productivity of chickpea (Cicer arietinum L.) and lentil (Lens culinaris Med.) in a Mediterranean environment. Agronomy and Crop Science, 172: 333-341.
• Tanrıöver, M. 2008. Isparta koşullarında nohutta yabancı ot mücadelesi üzerinde araştırmalar, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Isparta, 52s.
• Tepe, I. 2014. Yabancı otlarla mücadele. Sidas Medya Ziraat Yayın No: 031, İzmir, 292. (ISBN NO: 978-605-5267-17-9).
• Tursun, N. Özer, Z. ve Önen, H. 1997. Sivas ve yöresinde hasat şekline bağlı olarak buğday ürününe karışan zehirli yabancı ot tohumları üzerinde araştırmalar. Türkiye II. Herboloji Kongresi, 1-4 Eylül, İzmir, s. 369-378.
• Uluğ, E. Kadıoğlu, İ. ve Üremiş İ. 1993. Türkiye'nin yabancı otları ve bazı özellikleri. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın No:78. Adana.
• Üstüner, T. 2016. Kahramanmaraş’ta nohut tarlalarında yabancı ot yoğunluğu, rastlama sıklığı ve genel kaplama alanlarının belirlenmesi. Turkish Journal of Weed Science, 19(2): 38-48.
• Ustüner, T. Girgel, Ü. ve Çakır S. 2019. The effect of fıeld dodder (Cuscuta campestris Yunck.) on the agromorphologıcal features of lentıl (Lens culinaris L.) 3rd International Conference on Advanced Engineering Technologies At, 19-21 September, Bayburt-Turkey.
• Ustuner, T. Girgel, U. ve Cokkizgin, A. 2020. Phenological and physiologycal effects of different broomrape (Orobanche spp.) on chickpea cultivars (Cicer arietinum L.) in vitro and in vivo conditions. Fresenius Environmental Bulletin. 29:6597-6601.
• Ustuner, T. ve Ustuner, M. 2021. The effect of different chemical applications on field dodder (Cuscuta campestris Yunck.) on yield and yield components of lentils (Lens culinaris L.). Fresenius Environmental Bulletin. 30(12): 13280-13289.
• Veisi, M. Zand, E. Moeini, M.M. ve Bassiri, K. 2019. Review of research on weed management of chickpea in Iran: challenges, strategies and perspectives. Journal of Plant Protection Research, 60(2): 113-125.
• Yılar, M. Bayar, Y. ve Akan, K. 2021. Kırşehir ili nohut üretim alanlarında görülen yabancı otların yaygınlık ve yoğunluklarının belirlenmesi. Turkish Journal of Weed Science, 24(2): 83-90.