ÖYKÜLERDE TÜRKÇE ANADİLİNİN İKİNCİ DİL OLARAK FRANSIZCAYA ETKİSİ

Yıl 2015, Cilt: 2 Sayı: 2 - Cilt: 2 Sayı: 2, - , 04.06.2016

Mehmet Ali Akıncı Harriet Jısa Sophie Kern

Öz

Yabancı dil müfredat geliĢtirme sürecinde baĢarıya ulaĢabilmenin yolu, öğretmenleri sürecin her aĢamasına dahil
etmekten geçmektedir. Kuramı uygulamaya aktaran, uygulamadan yeni kuramların ortaya çıkmasını sağlayan
kurama da uygulamaya da hâkim olan öğretmenlerdir. En yeni yaklaĢımların ıĢığında yabancı dil müfredat
geliĢtirme sürecinde yer alan basamaklar, gereksinim çözümlemesi, durum analizi, öğrenme çıktılarının
planlanması, dersin planlanması, ders malzemelerinin seçilmesi ve hazırlanması, öğretimi etkili kılabilmek için
gerekli unsurların gerçekleĢtirilmesi ve değerlendirme birbirleri ile etkileĢim içinde ve süreç boyunca
güncellenen, değerlendirilen basamaklardır (Richards, 2001). Bu basamakların her birinde öğretmenler etkin
olarak yer almalılardır ki müfredat hedeflenen çerçevede oluĢturulabilsin, ortaya çıkan müfredat sağlıklı bir
Ģekilde uygulamaya konulabilsin. BaĢarıya ulaĢamayan müfredatların en önemli sorunlarından biri öğretmeni
gerek karar verme aĢamasında, gerek oluĢturma ve planlama aĢamasında yeterince dahil etmemekten ve
uygulanacak müfredata hakim olmasını sağlamak için gerekli eğitimleri sunmamaktan kaynaklanmaktadır
(Segovia & Hardison, 2009). Öğretmenin katılımının ne denli önemli olduğunu aĢağıda açıklanan nedenlerle
temellendirebiliriz:
Günümüzün eğitim sisteminde organik yapıya sahip kurumlar tercih edilmektedir; çünkü organik yapı ortak
karar verme mekanizmasına olanak sağlar. Öğretmenler kuramı sınıfa -uygulamaya- taĢıyan kiĢiler oldukları
için, uygulamanın sağlıklı olabilmesi için öğretmenlerin müfredata dair alınan kararlarda etkin rol almaları
gerekmektedir.
Öğretmenler, kurumun hem yapısını hem de fiziksel koĢullarını bilen ve tecrübe etmiĢ kiĢiler oldukları için
müfredata dair planlanan değiĢiklik ve yeniliğin ne ölçüde gerçekleĢtirilebilir olduğunu öngörebilirler. Buna
paralel olarak, müfredatı uygulamada baĢarılı olabilmek için kurumda yapılması gerekli ön hazırlıkların neler
olduğunu tespit edebilir ve gerekli koĢulların sağlanmasında rol alabilirler.
Sınıftaki uygulamalardan alınan geribildirim sayesinde müfredat geliĢtirme alanına katkı sağlanabilir; böylece
ilgili alanda kuramın geliĢmesine katkıda bulunulmuĢ olur. Öğretmenler hem öncesinde kuramı bilen ve
uygulamaya aktaran hem de uygulamadan edinilen geribildirimleri kuramı mükemmelleĢtirmede kullanabilecek
kiĢilerdir.
Müfredat sürecinin sağlıklı bir Ģekilde sürdürülebilmesi öğretmenlerin farkındalık düzeylerinin arttırılması ve
etkin katılımlarının sağlanması yönünde önemli adımlar atılmasına bağlıdır. Özellikle yeni müfredat modelleri,
geleneksel sonuç odaklı müfredat modellerinin gerektirdiğinden daha çok öğretmenin katılımını
gerektirmektedir. Süreç-odaklı müfredat, öğretmenlerin süreç içinde etkin olarak rol almasını gerektirmektedir ki
uygulamada herhangi bir değiĢiklik yapılması gerektiğinde gereken yapılabilsin.
21. Yüzyılda küreselleĢmenin yaygınlaĢmasına paralel olarak, “iĢbirlikli öğrenmenin” getirileri vurgulanmaya ve
eğitimin birçok alanında katkıları ön plana çıkarılmaya baĢlanmıĢtır. Müfredatın tüm aĢamalarında öğretmenler
“iĢbirliği” içinde çalıĢarak ve bu sayede birbirlerinden de öğrenerek mesleki geliĢimlerine de katkıda bulunurlar.
Müfredat geliĢtirme hedef alınarak yapılan takım çalıĢmaları sayesinde, öğretmenler bir yandan eleĢtirel düĢünce
yetilerinin geliĢmesine katkıda bulunurken diğer yandan genel olarak mesleki geliĢimlerine yönelik düzenli
çalıĢmalar yapmaya baĢlayarak aslında akademisyen kimliklerini de ortaya koymaktadırlar. Burada vurgulanması gereken diğer bir nokta da öğretmenlerin, öğretmen yetiĢtiren akademisyen grupla da birlikte
çalıĢmalarının gerekliliğidir; bu sayede öğretmenler yeni müfredatın uygulamasında karĢılaĢabilecekleri herhangi
bir problemi öngörebilir ve büyük olasılıkla bunun çözümüne yönelik hazırlıklı olurlar.
Avrupa Birliği tarafından yükseköğretimde kaliteyi arttırmaya yönelik düzenlenen komisyonların odak
noktalarından biri de bir program oluĢtururken tüm paydaĢların süreçte etkin olarak rol almasının gerekliliğidir
(Leuven Communique, 2009). Öğretmenler gerek alan bilgileri gerekse tecrübeleri ile bu sürece katkıda
bulunması bir anlamda zorunlu olan paydaĢ grubu içerisinde yer almaktadırlar.
Bu sebeplerle öğretmenler, yabancı dil müfredat geliĢtirme sürecinde olması gereken en güçlü paydaĢlardan
biridir. Teori ve uygulamayı birbirine bağlayan, köprü görevi gören kiĢiler olmaları nedeniyle müfredatın
planlama aĢamasından baĢlayarak her aĢamasında mutlaka yer almalıdırlar. Kurumlara düĢen görev,
öğretmenlere gerekli hizmet-içi eğitimleri sunmak, geliĢtirilen ve uygulanan müfredata dair farkındalığı
arttırmak adına gerekli ortamı oluĢturarak düzenli olarak değerlendirme yapılabilmesine olanak sağlamaktır.