Madendere Havzasında Fizyoğrafik Faktörlerin ve Bazı Fiziko-Kimyasal Toprak Özelliklerinin Belirlenmesi ve Haritalanması
Öz
Bu araştırmanın amacı, Madendere Havzası havza karakteristiklerinin belirlenmesi ve havza içerisinde dağılım gösteren farklı toprakların fiziksel, kimyasal ve morfolojik özelliklerinin incelenmesi, sınıflandırılması ve haritalanmasıdır. Araştırma alanı Kocaeli iline bağlı Kartepe'nin kuzey-doğusunda ve Kartepe Merkeze 14 km uzaklıkta yer almakta olup, 4515500-4518000 K ve 262400-264800 D (UTM-m) koordinatları arasındadır. Araştırma alanı yaklaşık 5.5 km2'dir. Farklı topoğrafik özelliklere (düz, dalgalı, dağlık) sahip olan alan içerisinde özellikle tepelik ve dalgalı fizyoğrafya hakim durumdadır. Deniz seviyesinden yükseklik ortalama 130 m ile 440 m arasında değişmektedir. Yıllık ortalama yağış ve sıcaklık durumu ise sırasıyla 730.4 mm ve 11.3 oC'dir. Arazi gözlemleri ve topoğrafik, jeolojik ve arazi kullanım durumlarının incelenmesinden sonra, 12 toprak profil çukuru kazılmış ve bunlardan 10 tanesinin farklı olduğu belirlenmiştir. Detaylı olarak yürütülen arazi gözlemlerinde burgu ile grit yöntemi ve serbest tarama yöntemleri kullanılmıştır. Her bir profilden genetik horizon esasına göre toprak örnekleri alınmış ve laboratuvarda analizleri yapılmıştır. Laboratuvar analiz sonuçları ve toprak taksonomisine göre topraklar tanımlanmış ve sınıflandırılmışlar. Topraklar 4 ordo, 4 alt ordo, 6 büyük grup, 10 alt gurup içerisine yerleştirilmiştir. 10 toprak serisi ve bunlara ait sınırlar 1:25.000 ölçekli harita üzerine aktarılmıştır. Bunlardan 2 tanesi genç toprak özellikleri taşıması nedeniyle Entisol, 6 tanesi Inceptisol, 1 tanesi Alfisol ve 1 tanesi ise Ultisol olarak sınıflandırılmıştır. Araştırma alanı içerisinde İsmailinyeri serisi (% 1.9) en küçük alana sahip iken Gürgenlikdere serisi (% 22.1) en fazla yayılım alanına sahiptir. Buna ilaveten araştırma alanda belirlenen bazı toprak sorunları hakkında da önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Toprak etüt ve haritalama toprak sınıflama havza karakteristikleri Madendere Havzası
Kaynakça
- Akbaş, F., Yıldız, H., 2004. Toprak özelliklerinin haritalanmasında kullanımı. 3. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, 6-9 Ekim, İstanbul, s. 1-10. tekniklerin
- Anonymous, 1954. Diagnosis Improvement of Salineand Alkali Soils. USDA Agri. Handbook, No: 60.
- Anonymous, 1993. Soil Survey Manual, USDA. Handbook No: 18 Washington D.C.
- Anonymous, 1999. Soil Taxonomy. A Basic of Soil Classification for Making and Interpreting Soil Survey. U.S.D.A Handbook No: 436, Washington D.C.
- Bathgate, J.D., Duram, L.A., 2003. A geographic information systems based landscape classification model to enhance soil survey: A southern Illionis case study. Journal of Soil and Water Conservation Society, 58: 119-127.
- Bouyoucos, G.J., 1951. A recalibration of the hydrometer for making mecanical analysis of soil. Agronomy Journal, 43: 434-438.
- Dengiz, O., Sarıoğlu, F.E., 2011. Samsun ilinin potansiyel tarım alanlarının genel dağılımları ve toprak etüd ve haritalama çalışmalarının önemi.
- Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 26(3): 241-253.
- Hızalan, E., Ünal, H., 1966. Topraklarda Önemli Kimyasal Analizler. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 278.
- Jackson, M.L., 1958. Soil Chemical Analysis. Prence Hall Inc. Englewood Cliffs, N.J. USA.
- Rogowski, A.S., Wolf, K.J., 1994. Incorporation variability into soil map unit delineation. Soil Sci. Soc. Am. J., 58: 163-174.
- Tüzüner, A., 1990. Toprak ve Su Analiz Laboratuvarları El Kitabı. T.C. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
Öz
The aim of this research was to determine the basin characteristics and physical, chemical and morphological properties, classification and mapping of different soils in Madendere Watershed. The study area is located northeastern part of Kocaeli-Kartepe district and it is 14 km from Kartepe center, coordinated as 4515500-4518000 N ve 262400-264800 E (UTM-m). The study area covers approximately 5.5 km2. The study area consists of various topographic features (flat, hilly, rolling etc.). Hilly and rolling physiographic units are particularly common in the study area. Elevation varies from 130m to 440 m above sea level. Average annual precipitation and temperature are 730.4 mm and 11.3 oC, respectively. After examination of topographic, land use, geologic and geomorphologic maps and land observation, 12 soil profile pits were excavated and determined that 10 of them are different from each other in the study area. Detailed land observations were done with grid method and auger examinations. The soil samples were taken from each profile based on genetic horizons and their analyses were done in the laboratory. According to the results of laboratory analyses by taking into consideration of soil taxonomy, these soils were classified and described. The soils were grouped under 4 order, 4 suborder, 6 great groups and 10 subgroups within 10 soil series and soil boundaries were shown on the 1:25.000 scale map. Two of ten soil series were classified as Entisol due to their young age and six are Inceptisol and two were classified as Alfisol and Ultisol. Whereas Gürgenlikdere series has the largest area (22.1%), İsmailinyeri series has the smallest area in the study area (1.9%). In addition, some necessary recommendations were given to solve some soil problems in this study
Anahtar Kelimeler
Soil survey and mapping soil classification basin characteristics Madendere Watershed
Kaynakça
- Akbaş, F., Yıldız, H., 2004. Toprak özelliklerinin haritalanmasında kullanımı. 3. Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilişim Günleri, 6-9 Ekim, İstanbul, s. 1-10. tekniklerin
- Anonymous, 1954. Diagnosis Improvement of Salineand Alkali Soils. USDA Agri. Handbook, No: 60.
- Anonymous, 1993. Soil Survey Manual, USDA. Handbook No: 18 Washington D.C.
- Anonymous, 1999. Soil Taxonomy. A Basic of Soil Classification for Making and Interpreting Soil Survey. U.S.D.A Handbook No: 436, Washington D.C.
- Bathgate, J.D., Duram, L.A., 2003. A geographic information systems based landscape classification model to enhance soil survey: A southern Illionis case study. Journal of Soil and Water Conservation Society, 58: 119-127.
- Bouyoucos, G.J., 1951. A recalibration of the hydrometer for making mecanical analysis of soil. Agronomy Journal, 43: 434-438.
- Dengiz, O., Sarıoğlu, F.E., 2011. Samsun ilinin potansiyel tarım alanlarının genel dağılımları ve toprak etüd ve haritalama çalışmalarının önemi.
- Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 26(3): 241-253.
- Hızalan, E., Ünal, H., 1966. Topraklarda Önemli Kimyasal Analizler. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 278.
- Jackson, M.L., 1958. Soil Chemical Analysis. Prence Hall Inc. Englewood Cliffs, N.J. USA.
- Rogowski, A.S., Wolf, K.J., 1994. Incorporation variability into soil map unit delineation. Soil Sci. Soc. Am. J., 58: 163-174.
- Tüzüner, A., 1990. Toprak ve Su Analiz Laboratuvarları El Kitabı. T.C. Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığı, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara.
Ayrıntılar
| Bölüm | Araştırma Makalesi / Research Article |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Mart 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 2 Sayı: 1 |
Kaynak Göster
TARANILAN DİZİNLER