Covid 19 Pandemi Sürecinde Üniversite Öğrencilerinin Kaygı Düzeylerini Etkileyen Değişkenlerin Analizi

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 312 - 329, 31.12.2020

Nuray Ceviz , Necla Tektaş , Gültekin Basmacı , Mehmet Tektaş

Öz

Üniversite eğitimi öğrenciler için kariyer planlaması, iyi bir iş bulabilme, mesleki yeterlilik kazanabilme ve benzeri amaçları olan çok önemli bir süreçtir. Bu süreçte öğrenciler kaygılarını arttıracak çok sayıda sorunla karşılaşırlar ve bu kaygılarını yönetmeye çalışırlar. Bu mücadele çoğu zaman gençlerde daha fazla kaygıya sebep olmaktadır. Bazen durum kaygı olarak ortaya çıkan bu süreç, yaşanabilecek olumsuzlukların düşüncesi ile bile sürekli kaygıya dönüşebilir. 2019 yılının sonlarından itibaren tüm dünyaya yayılan ve üniversite gençliğinin de ilk defa karşılaştığı Covid-19 pandemi sürecinin kaygı düzeylerini nasıl etkilediğini incelemek önemlidir. Bu nedenle, kaygı düzeylerine etki eden faktörleri belirlenmesi gerekir. Bu amaçla çalışmamızda, ülkemizde farklı üniversitelerde ve kademelerde eğitim gören 443 öğrenciye online anket yapılarak kolayda örnekleme yöntemine göre veriler toplanmıştır. Bu verilere bağlı olarak, öğrencilerin durumluk ve sürekli kaygı düzeyleri çeşitli demografik değişkenlere göre analiz edilmiştir. Buna göre, durumluk kaygı ve sürekli kaygı düzeyleri cinsiyet değişkenine göre incelendiğinde erkek öğrenciler, yaş değişkenine göre 30 yaş ve üzeri olan öğrenciler, okul değişkenine göre enstitü öğrencileri ve sınıf değişkenine göre hazırlık sınıfı öğrencilerinin kaygı düzeyleri daha düşük olup diğer değişkenlere göre istatistik olarak anlamlı fark bulunmuştur. Öğrencilerin Covid 19 pandemi sürecinde ailelerin yanında olup olmamalarına göre kaygı araştırıldığında kaygı düzeyleri açısından istatistik olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Bununla birlikte, Hiyerarşik Regresyon yöntemi ile kaygı durumlarını modellenmiştir. Buna göre, Durumluk kaygı modeli yaş, medya takip ve haber takip değişkenlerinden oluşmuştur. Sürekli kaygı modeli cinsiyet, yaş ve medya takip değişkenlerinden oluşmuştur. Her iki modelde de bulunan değişkenlerin kaygı durumlarını arttırdığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

COVİD-19, Pandemi, Durumluk-Sürekli Kaygı, Hiyerarşik Regresyon, Yükseköğretim Öğrencileri.

Analysis of Variables Affecting Anxiety Levels of University Students in the Covid 19 Pandemic Process

Öz

University education is a very important process for students with career planning, finding a good job, gaining professional competence, and similar aims. During the Pandemic, students encounter many problems that increase their anxiety and try to manage these anxieties. This struggle often causes more anxiety in young people. This process, which sometimes appears as an anxiety, can turn into constant anxiety even with the thought of possible negativities. It is important to examine how the Covid-19 pandemic period, which has spread all over the world since the end of 2019 and which the university youth faced for the first time, affected their anxiety levels. Therefore, the factors that affect anxiety levels should be determined. For this purpose, in our study, the data were collected according to the convenience sampling method by conducting an online survey with 443 students studying at different in Turkey. Based on the data, student’s state and trait anxiety levels were analyzed according to various demographic variables. Accordingly, it has been found that when the state anxiety and trait anxiety levels were examined by gender variable, the anxiety levels of male students, students aged 30 and over according to the age variable, institute students according to the school variable, and preparatory class students according to the class variable were found to be lower, with a statistically significant difference compared to the other variables. When anxiety was investigated according to if the students were with their families during the Covid 19 pandemic period, no statistically significant difference was found in terms of anxiety levels. However, anxiety situations were modeled with the hierarchical regression method. Accordingly, the state anxiety model consisted of age, media follow-up and news follow-up variables. Trait anxiety model consisted of gender, age and media follow-up variables. It has been observed that the variables in both models increase the anxiety states.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Pandemic, Situation-continuous anxiety, hierarchial regression, higher education students

Kaynakça

• Açıkgöz, S. C. (2019). Depresyon. panik bozukluk ve yaygın anksiyete bozukluğunun psikolojik sağlamlık/dayanıklılık ile ilişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Ağır, F. (2007). Özel okullarda ve devlet okullarında çalışan ilköğretim öğretmenlerinin uzakta eğitime karşı tutumlarının belirlenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Arslan, F. ve Korkmaz. Ö. (2019). İlahiyat lisans tamamlama uzaktan eğitim öğrencilerinin etkileşim kaygıları ve uzaktan eğitime dönük tutumları. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 12-25.
• Barış, M. F. (2015). Üniversite öğrencilerinin uzaktan öğretime yönelik tutumlarının incelenmesi: Namık Kemal Üniversitesi örneği. Sakarya University Journal of Education, 5(2), 36-46.
• Basmacı, G., Tektaş, M., Tektaş, N. ve Ceviz N. Ö. (2017). Kaygı düzeylerini etkileyen faktörler: önlisans öğrencileri ve mezunları üzerine bir araştırma. Istanbul Journal of Social Sciences, 18, 69-85.
• Bauman, Z. (2003). Modernlik ve müphemlik. (Çev. İsmail Türkmen). Ayrıntı Yayınları. İstanbul.
• Belge, J. (2019). Bir grup yetişkinde depresif semptomlar. anksiyete semptomları ve belirsizliğe tahammülsüzlük arasındaki ilişkinin belirlenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Benard, B. (2004). Resiliency: What we have learned. San Francisco, CA: WestEd. Birinci, K. (2010). Uzaktan eğitim ve din öğretiminde bir uygulama örneği: İlahiyat lisans tamamlama (İLİTAM). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bower, B. L. ve Kamata, A. (2000). Factors influencing student satisfaction with online courses. Academic Exchange Quarterly, 4(3), 52-56.
• Bozkurt, H. B. (2018). Aşı reddine genel bir bakış ve literatürün gözden geçirilmesi. Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi, 8(1), 71-76.
• Campbell-Sills, L., Cohan, S. L. ve Stein, M. B. (2006). Relationship of resilience to personality. coping. and psychiatric symptoms in young adults. Behaviour research and therapy, 44(4), 585-599.
• Cullen, W., Gulati. G. ve Kelly. B. D. (2020). Mental health in the Covid-19 pandemic. QJM: An International Journal of Medicine, 113(5), 311-312. Cüceloğlu, D. (1992). İnsan ve Davranışı. (3. bs.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çölgeçen, Y. ve Çölgeçen, H. (2020). Covid-19 Pandemisine bağlı yaşanan kaygı düzeylerinin değerlendirilmesi: Türkiye örneği. Electronic Turkish Studies, 15(4), 261-275.
• Duan, L. ve Zhu, G. (2020). Psychological interventions for people affected by the Covıd-19 epidemic. The Lanset, 7(4), 300-302.
• Dugas, M. J., Gosselin, P. ve Ladouceur, R. (2001). Intolerance of uncertainty and worry: Investigating specificity in a nonclinical sample. Cognitive Therapy and Research, 25(5), 551-558.
• Erarslan, Ö. (2014). Üniversite öğrencilerinde psikolojik sağlamlık ile depresif belirtilerve yaşam memnuniyeti arasındaki ilişkide benlik saygısı. pozitif dünya görüşü ve umudun aracı rolünün incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Eriş, Y. ve İkiz, F. E. (2013). Ergenlerin benlik saygısı ve sosyal kaygı düzeyleri arasındaki ilişki ve kişisel değişkenlerin etkileri. Turkish Studies, 8(6), 179-183.
• Fotiadou, A., Angelaki, C. ve Mavroidis, I. (2017). Learner Autonomy as a factor of the learnıng process in distance education. European Journal of Open Distance and e ‐ Learning, 20(1), 95-110.
• Gezgin, H., Çam. O. ve Karademir, M. (2010). Yaygın anksiyete bozukluğu tanılı bireylere verilen psikoeğitimin tedavideki etkinliğinin incelenmesi. Klinik Psikiyatri, 13, 65-76.
• Göksu, Ö. ve Kumcağız, H. (2020). Covid-19 Salgınında bireylerde algılanan stres düzeyi ve kaygı düzeyleri. Electronic Turkish Studies, 15(4), 463-479.
• Hjemdal, O., Vogel, P. A., Solem, S., Hagen, K. ve Stiles, T. C. (2011). The relationship between resilience and levels of anxiety. depression. and obsessive–compulsive symptoms in adolescents. Clinical Psychology & Psychotherapy, 18(4), 314-321.
• Horzum, M. B. (2003). Sakarya Üniversitesi Eğitim fakültesinde görev yapan öğretim elemanlarının İnternet destekli eğitime yönelik düşünceleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6, 246- 262.
• Karamustafalıoğlu, O. ve Yumrukçal, H. (2011). Depresyon ve anksiyete bozuklukları. Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni, 45(2), 65-74.
• Kasapoğlu, F. (2020). COVID-19 Salgını sürecinde kaygı ile maneviyat psikolojik sağlamlık ve belirsizliğe tahammülsüzlük arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 15(4), 599-614.
• Kaymakcan, R., Meydan H., Telli A. ve Cevherli, K. (2013). Paydaşlarına göre ilahiyat lisans tamamlama (İLİTAM) programının değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), 71-110.
• Kluge, H. H. P. (2020). Statement-Physical and mental health key to resilience during COVID-19 pandemic. Erişim adresi (20.12.2020): https://www.euro.who.int/en/media-centre/sections/statements/2020/statement-physical-and-mental-health-key-to-resilience-during-covid-19-pandemic
• Köknel, Ö. (1982). Kaygıdan mutluluğa kişilik. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
• Lai, J., Ma, S., Wang, Y., Cai, Z., Hu, J., Wei, N. ve Hu, S. (2020). Factors associated with mental health outcomes among health care workers exposed to coronavirus disease 2019. JAMA Network Open, 3(3), 1-12.
• Lee, S. A. (2020). Coronavirus anxiety scale: A brief mental health screener for COVID-19 related Anxiety. Death Studies, 44(7), 393-401. Memiş Doğan, M. ve Düzel, B. (2020). Covid-19 özelinde korku-kaygı düzeyleri. Electronic Turkish Studies, 15(4), 739-752.
• Min, J., Jung, Y., Kim, D., Yim, H., Kim, J., Kim, T. ve Chae, J. (2013). Characteristics associated with low resilience in patients with depression and/or anxiety disorders. Quality of Life Research, 22(2), 231-241.
• Öner, N. ve Compte, A. L. (1983). Durumluk ve sürekli kaygı envanteri el kitabı. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. Öz, F. (2010). Sağlık alanında temel kavramlar. İstanbul: İmaj Yayınları.
• Özmen, Z. M. (2010). Bir lisansüstü öğrencisinin telekonferans ve uzaktan eğitim uygulamaları dersindeki deneyimleri. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 1(2), 217-232.
• Öztürk, O. ve Uluşahin, A. (2011). Ruh sağlığı ve bozuklukları (11. bs.). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
• Perişan, N. (2018). Kaygı. psikolojik dayanıklılık ve başa çıkma yolları arasındaki ilişki: Üst bilişin aracı rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Rahat, E. (2014). Benlik kurgusu. sosyal destek. başa çıkma stilleri ve yılmazlığın üniversite yaşamına uyumu yordama güçlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Tokat.
• Richardson, G. E. (2002). The metatheory of resilience and resiliency. Journal of Clinical Psychology, 58(3), 307-321.
• Strong, P. (1990). Epidemic psychology: A model. Sociology of Health & Illness, 12(3), 249-259.
• Şahin, T., Aslaner, H., Eker, O. O., Gökçek, M. B. ve Doğan, M. (2020). A questionnaire study effect of COVID-19 pandemic on anxiety and burnout levels in emergency healthcare workers. International Journal of Medical Science and Clinical Invention, 7(9), 4991-5001.
• Şengür, D. (2020). Investigation of the relationships of the students’ academic level and gender with Covid-19 based anxiety and protective behaviors: A data mining approach. Turkish Journal of Science and Technology, 15(2), 93-99.
• Tantan Ulu, Ş. (2019). Kaygı. karar verme ve belirsizliğe tahammülsüzlük arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Teachman, B.A. ve Allen, J. P. (2007). Development of social anxiety: Social interaction predictors of implicit and explicit fear of negative evaluation. Journal of Abnormal Child Psychology, 35, 63-78.
• Terzi, Ş. (2006). Adaptation of resilience scale (RS) to the Turk culture: It’s reliability and validity. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(26), 77-86.
• Theriault, D. (2017). Implementation of promising practices for LGBTQ inclusion: A multilevel process. Journal of Park and Recreation Administration, 35(3), 122–134.
• Türk Dil Kurumu. (TDK). (2020). Türkçe sözlük. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr
• Uluçay, T., Özpolat, A. R., İşgör, İ. Y. ve Taşkesen, O. (2014). Lise Öğrencilerinin gelecek beklentileri üzerine bir araştırma. NWSA-Education Sciences, 9(2), 234-247.
• Ülkü, S. (2018). İlkokullarda görev yapan öğretmenlerin uzaktan eğitime yönelik tutumları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Xiang, T. X., Liu, J. M., Xu, F., Cheng, N., Liu, Y., Qian, K. J. ve Zhang, W. (2020). Analysis of clinical characteristics of 49 patients with coronavirus disease 2019 in Jiangxi. Chinese Journal of Respiratory and Critical Care Medicine, 19(2), 154-160.
• Wang, C., Pan, R., Wan, X., Tan, Y., Xu, L., Ho, C.S. ve Ho, R.C. (2020). Immediate psychological responses and associated factors during the ınitial stage of the 2019 coronavirus disease (covıd-19) epidemic among the general population in China. Environmental Research and Public Health, 17(5), 1729.
• WHO. (2020). Coronavirus disease (COVID-19) pandemic. Erişim adresi (20.12.2020): https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019?gclid =Cj0KCQjwuJz3 BRDTARIsAMg-HxXRYc-axDMfB5Z4xv2NAXXL8XnPuP7q AqEBkOBPXqb3 WslDzUECtmQaAmYsEALw_ wcB
• Williams, M. T., Domanico, J., Marques, L., Leblanc, N. J. ve Turkheimer, E. (2012). Barriers to treatment among African Americans with obsessive-compulsive disorder. Journal of anxiety disorders, 26(4), 555-563.
• Yalım, D. (2007). Üniversite birinci sınıf ögrencilerinin uyumu: Psikolojik sağlamlık. başa çıkma. iyimserlik ve cinsiyetin rolü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, F. N. (2019). Üniversite son sınıf öğrencilerinin kaygı düzeyleri ile benlik saygısı düzeyleri arasında umudun aracı rolü üzerine bir araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Zengin, B. ve Şengel, Ü. (2020). Üniversite Öğrencilerinin gelecekleriyle ilgili kaygı ve beklentilerinin belirlenmesi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 7(2), 435-454.
• Zhang, W., Wang, K., Yin, L., Zhao, W., Xue, Q., Peng, M., Min, B., Tian, Q., Leng, H., Du, J., Chang. H., Li, W., Shangguan, F., Yan, T., Dong, H., Han, Y., Wang, Y., Cosci, F. ve Wang, H. (2020). Mental health and psychosocial problems of medical health workers during the covid-19 epidemic in China. Psychotherapy and Psychosomatics, 89, 242–250