ANADOLU ARISI (Apis mellifera anatoliaca)’NIN BAZI ÖNEMLİ ÖZELLİKLERİ

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 2, 82 - 92, 30.11.2017

Recep Sıralı

https://doi.org/10.31467/uluaricilik.372897

Cited By: 1

Öz

Anadolu arısı (Apis mellifera anatoliaca) Türkiye’deki
en yaygın arı ırkıdır. Bu arı ırkı, kuzeydoğu ve güneydoğu bölgeleri hariç
ülkenin orta kısımlarındaki yerli arı popülâsyonunu oluşturmaktadır. Bu arı
ırkı  doğu arılarının bir dalı olarak
sınıflandırılmıştır. Son zamanlarda yapılan genetik çalışmalar, bu bal arısı
ırkının Doğu Avrupa arılarının bir dalı olduğunu doğrulamıştır. Renk, verim,
morfolojik, fizyolojik ve davranış özellikleri bakımından büyük varyasyon
gösteren Anadolu arısı, çeşitli bölgelere adapte olmuş birçok ekotipe sahiptir.
Anadolu arı ırkının her ekotipi endemik çevresel koşullara sahip yaşam alanında
farklı özellikler ortaya koymaktadır. Anadolu arı ırkının en yaygın ekotipleri
Muğla arısı ve Orta Anadolu arısıdır. Anadolu arıları kirli sarı renkte ve
küçük vücut yapısına sahiptir. İtalyan, Karniyol ve Kafkas arılarına oranla
oldukça hırçın bir ırktır. Bu arı ırkı bazı çok iyi özelliklere de sahiptir.
Nektar toplama, kışlama yeteneği ve oğul eğilimi yüksek fakat yağmacılık
eğilimi düşüktür. Ayrıca kış döneminde az bal tüketen Anadolu bal arısı ırkı,
uygun koşullarda hızlı gelişir. Besin durumuna bağlı olarak iyi larva besleme
eğilimi Anadolu arısının önemli davranış özelliklerindendir. Bunlara ek olarak
kovan içerisinde ilave petek örme ve propolisi fazla taşıyıp kullanma gibi arzu
edilmeyen özelliklere sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Bal arısı ırkları, Türkiye, Anadolu arısı (Apis mellifera anatoliaca)

Kaynakça

• Adam, B., 1960. The Honey Bees of Asia Minor. The XVII International Beekeeping Congress. Second Volume. 239-242. Bologna.
• Adam, B., 1963. Some Economic Aspects of Cross Breeding. Bee World. 44 (3): 102-113.
• Adam, B., 1964. In Search of Best Strains of Honey Bees. Bee World. 45 (1): 70-83.
• Adam, B., 1977. In Search of the Best Strains of Bees: Supplemantary Journey to Asia Minor, 1973. Bee World. 58: 57-66.
• Adam, B., 1983. In Search of Best Strains of Honey Bees. 2nd Edition. Northern Bee Books. 2006 pp. West Yorkshire. U.K.
• Adam, B., 1987. Breeding the Honeybee. Northern Bee Books. Mytholmoryd: Hebden Bridge. West Yorkshire. U.K.
• Akyol, E., Kaftanoğlu, O., 2001. Colony Characteristics and the Performance of Caucasian (Apis mellifera caucasica) and Mugla (Apis mellifera anatoliaca) Bees and Their Reciprocal Crosses. J. Apicult. Res. 40: 11-15.
• Akyol, E., Şahinler, N., Özkök, D., 2006. Honeybee (Apis mellifera) Races, Ecotypes and Their General Characteristics in Turkey. Journal of Animal and Veterinary Advances. 5 (9): 771-774.
• Akyol, E., Unalan, A., Yeninar, H., Ozkok, D., Özturk, C., 2014. Comparison of Colony Performances of Anatolian, Caucasian and Carniolan honeybee (Apis mellifera L) Genotypes in Temperate Climate Conditions. Italian Journal of Animal Science. 13 (3409): 637-640.
• Anonim, 2004. Anadolu Arısı Avrupa’nın Gözdesi. 20.01.2004 tarihli Yeni Şafak Gazetesi. İstanbul.
• Anonim, 2016. Apis mellifera anatoliaca. 13 Şubat 2016 tarihli internet sayfası erişimi. https://en.wikipedia.org/wiki/Apis_mellifera_anatoliaca
• Bodenheimer, F. S., 1941. Studies on the Honeybee and Beekeeping in Turkey. Zirai Mücadele Enstitüsü. Ankara.
• Bodenheimer, F. S., 1942. Türkiye’de Bal Arısı ve Arıcılık Hakkında Etüdler. Numune Matbaası. İstanbul.
• Buttel-Reepen, H. V., 1915. Leben und Wesen der Bienen. 305 Seite. Druck und Verlag von Friedr. Vieweg & Sohn. Braunschweig.
• Çakmak, İ., 1999. Balarıları ve Tarım. May Agro-Tek. Yıl 3, sayı 7. Sayfa 7-9. Bursa.
• Dodoloğlu, A., Genç, F., 2012.Türkiye Arıcılığında Biyoçeşitlilik ve Koruma Çalışmaları. Standart Ekonomik ve Teknik Dergi. Yıl 51, sayı 601. Sayfa 51-57. Ankara.
• Doğaroğlu, M., 2004. Modern Arıcılık Teknikleri. 295 sayfa. Tekirdağ.
• Genç, F., 1993. Arıcılığın Temel Esasları (Ders Notu). Atatürk Üniv. Zir. Fak. Yay. No: 149. 286 sayfa. Erzurum.
• Gençer, H. V., Karacaoğlu, M., 2003. Kafkas ırkı (Apis mellifera caucasica) ve Kafkas Irkı ile Anadolu Arısı-Ege Ekotipi (Apis mellifera anatoliaca)’nin Karşılıklı Melezlerinin Ege Bölgesi Koşullarında Yavru Yetiştirme Etkinlikleri ve Bal Verimleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi. 13(1): 61-65.
• Güler, A., 2006. Bal Arısı (Apis mellifera). Ondokuz Mayıs Üniv. Zir. Fak. Ders Kitabı No: 55. 574 sayfa. Samsun.
• Kaftanoğlu, O., 2001. Bal Arılarında Irk Kavramı ve Irk Seçimi. Uludağ Arıcılık Dergisi. 3 (1): 11-20. Bursa.
• Kandemir, I., Kence, A., 1995. Allozyme Variation in a Central Anatolian Honeybee (Apis mellifera L.) Population. Apidologie. 26: 503-510.
• Kandemir, İ., 2010. Türkiye Balarısı Çeşitliliği. Bilim ve Teknik. Yıl 44, sayı 516. Sayfa 54-55. Ankara.
• Kekecoglu, M., Soysal, M.I., 2010. Genetıc Diversity of Bee Ecotypes in Turkey and Evidence for Geographical Differences. Romanian Biotechnological Letters. 15 (5): 5646-5653.
• Kekeçoğlu, M., 2010. Türkiye’deki Bal Arısı Çeşitliliği. Arıcılık Araştırma Dergisi. Yıl 2, sayı 4. Sayfa 5-12. Ordu.
• Kence, A., 2003. Türkiye Bal Arılarında Genetik Çeşitlilik ve Korunması. II. Marmara Arıcılık Kongresi Bildiri Kitabı. Uludağ Arıcılık Derneği Yay. No: 2. Sayfa 74-75. Bursa.
• Kence, A., 2006. Türkiye Bal Arılarında Genetik Çeşitlilik ve Korunmasının Önemi. Uludağ Arıcılık Dergisi.6 (1): 25-32. Bursa.
• Koca, A. Ö., Kandemir, İ., 2015. Türkiye Balarısı Biyoçeşitliliği. Marka Bal Olma Yolunda Samsun Sempozyumu (10 Ocak 2015). Sayfa 1-15. Samsun.
• Korkmaz, A., 2013. Anlaşılabilir Arıcılık. Samsun Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Yayını. 330 sayfa. Samsun.
• Maa, T., 1953. An Inqiry into the Systematics of the Tribus Apidini or Honeybees (Hymenoptera). Treubia. 21 1-3): 525-640.
• Öder, E., 1977. Arıcılık. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Yayını. 201 sayfa. Erzurum.
• Öder, E., 1987. İç Anadolu Arılarının Islahının Olanak ve Koşulları. Türkiye 1. Arıcılık Kongresi (22-24 Ocak 1980). Tar. Orm. ve Köyişleri Bak. Gen. Yay. No: 154. Sayfa 30-36. Ankara.
• Ruttner, F., 1988. Biogeography and Taxonomy of Honeybees. SpringerVerlag. Berlin.
• Smith, D. R., Slaymaker, A., Palmer, M., Kaftanoğlu, O., 1997. Turkish Honeybees Belong to the East Mediterranean Lineage. Apidologie. 28: 269-274.
• Sönmez, R., Settar, A., 1987. Önemli Arı Irkları, Irk Özellikleri ve Türkiye’deki Bulgular. Türkiye 1. Arıcılık Kongresi (22-24 Ocak 1980). Tar. Orm. ve Köyişleri Bak. Gen. Yay. No: 154. Sayfa 202-208. Ankara.