Selection of Data Acquisition and Source Parameters in Diyarbakır Area for Hydrocarbon Exploration by Using Three Dimensional Vibroseismic Method

Yıl 2018, Cilt: 17 Sayı: 2, 173 - 191, 26.12.2018

Ahmet Yavuz Toksoy

https://doi.org/10.30706/uybd.486362

Öz

Source parameter is crucial for
seismic reflection method which is the most used in hydrocarbon exploration.
75% of the seismic crews in the world prefer the vibrator as a source. The
vibrator that used by vibroseismic method as energy source, is a controlled
seismic source which can be applied depending on the seismic parameters of the
subsurface and it is more widely used in hydrocarbon exploration because of
having more advantageous than exploding sources. The signal that the vibrator
sends to the ground is called the sweep signal, and a linear sweep signal is mostly
applied for hydrocarbon explorations. In the vibroseismic method, the selection
of the parameters of the sweep signal should be applied before the data acquisition
starts. Sweep signal parameters should be tested in order to determine the most
suitable and economical source parameters for the study area. In this study,
our aim is to test the data acquisition and source parameters for hydrocarbon
research in Diyarbakır area by collecting three dimensional vibroseismic data
from Turkish Petroleum. The most appropriate parameters for the study area were
determined after several tests and records were continued with these
parameters.

Anahtar Kelimeler

Hydrocarbon Research, Source Parameter Testing, Sweep Signal, Three-Dimensional Vibroseismic Method

Diyarbakır Sahasında Hidrokarbon Araştırmasında Üç Boyutlu Vibrosismik Yöntemi ile Veri Toplama ve Kaynak Parametresinin Seçimi

Öz

Hidrokarbon
aramalarında en çok kullanılan yöntem olan sismik yansıma yönteminde kaynak
seçimi oldukça önemlidir. Dünyada sismik ekiplerin %75’i kaynak olarak
vibratörü tercih etmektedirler. Vibrosismik yöntemin enerji kaynağı olarak
kullandığı vibratör; yerin sismik parametrelerine bağlı olarak uygulanabilen,
kontrollü bir sismik kaynaktır ve patlatmalı kaynaklara göre daha avantajlı
olduğu için hidrokarbon aramalarında daha çok kullanılır. Vibratörün yere
gönderdiği sinyal tarama (sweep) sinyal olarak adlandırılır ve hidrokarbon
aramalarının çoğunluğunda doğrusal tarama sinyal uygulanır. Vibrosismik
yöntemde tarama sinyaline ait parametrelerin seçimi veri toplamaya başlamadan
önce yapılır. Çalışma sahasına en uygun ve ekonomik kayıt parametrelerini
belirlemek için her sahada tarama sinyali parametreleri test çalışmaları
yapılmalıdır. Bu çalışmada amacımız Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı tarafından
Diyarbakır sahasında hidrokarbon araştırmasında üç boyutlu vibrosismik yöntemi
ile veri toplama ve kaynak parametrelerinin test edilmesidir. Çalışma sahasına
en uygun parametler testler yapılarak belirlenmiş ve kayıt işlemine bu
parametrelerle devam edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Üç Boyutlu Vibrosismik, Hidrokarbon Aramaları, Kaynak Parametre Testi, Tarama (sweep) Sinyali

Kaynakça

• BAŞAR H.S., 2007. Vibrosismik Yöntem ve Yüksek Güvenilirlikli, Ayrımlılıklı Vibrosismik Veri Toplama, Sayfa:1
• GOUPILLAND P.L., 1976. Signal design in the vibroseis technique geophysics, Society of Exploration Geophysicists, 49, 06, 1291-1304.
• KÜÇÜK Z., 2006. İki Boyutlu ve Üç Boyutlu Sismik Veri Toplama ve Test Atışlarının Önemi, Sayfa:29
• SAKALLIOĞLU Y., GÜRELİ O., BAŞAR H.S., 2012. Vibrosismik, ,Sayfa:30-38.
• SHERIFF R.E., 1990. Encyclopedic dictionary of exploration geophycics, Society of Exploration Geophysicists.
• T.P.A.O., 2010. Üç Boyutlu Sismik Yöntem Sunumu(Kursu)
• T.P.A.O., 2012. Vibrosismik Yöntem Saha Uygulamaları Sunumu(Kursu)http://archives.aapg.org/slide_resources/schroeder/6/index.cfm