İK Yetkinlikleri Modellerine Bütüncül Bakış ve Pratik Model Önerisi

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 106 - 127, 31.12.2020

Derya Cihan Öksüzoğlu , Yonca Gürol

Öz

Bu makale, İnsan Kaynakları (İK) profesyonellerinin çalıştıkları kurumlar için yarattıkları değeri artırmak üzere sahip olmaları gereken mesleki yetkinlikleri ele almaktadır. Bu bağlamda bugüne kadarki araştırmaların uygulamacılar tarafından anlaşılır şekilde derlenmesi ve kullanımı kolay bir model oluşturulması hedeflenmiştir. Araştırmada öncelikle bugüne kadar oluşturulan en önemli on İK yetkinlik modeli kronolojik olarak aktarılmıştır. Ardından bu modelleri bütünleştiren, pratik bir model önerisi ortaya konulmuştur. Önerilen pratik modelde İK profesyonellerinin yetkinlikleri şu şekildedir: Kişisel Güvenilirlik, İK Uzmanlığı, Bilgi Yönetimi, Değişim Yönetimi ve Stratejik Yönetim. Önerilen model, daha iyi anlaşılması için, muhtemel davranış göstergeleri ile detaylandırılmıştır. Böylece İK yetkinlik modellerinin hem uygulamacılar tarafından daha çok kullanılabilmesi için hem de akademisyenlerin konuyla ilgili ileri çalışmaları için zemin oluşturulmuştur.

Anahtar Kelimeler

İK Yetkinlikleri, İnsan Kaynakları, İK Profesyoneli, İK Yetkinlik Modeli, Yetkinlik

Holistic View on HR Competency Models and Practical Model Proposal

Öz

This article discusses the professional competencies Human Resources (HR) professionals need to have to increase the value they create for their organizations. In this context, it is aimed to compile researches up to date in a comprehensible manner by practitioners and to create an easy-to-use model. In the paper, first of all, the ten most important HR competency models were presented in chronological order. Then, a practical model that integrates these models was proposed. The competencies of HR professionals in the proposed practical model are: Personal Credibility, HR Expertise, Knowledge Management, Change Management and Strategic Management. The proposed model was detailed with potential behavioral indicators for better understanding. Thus, a basis was created both for the use of HR competency models by practitioners and for the advanced studies of academicians on the subject.

Anahtar Kelimeler

HR Competencies, Human Resources, HR Professional, Competency, HR Competency Model

Kaynakça

• Armstrong, M. (2017). Armstrong’un stratejik insan kaynakları yönetimi el kitabı (Y. Gürol, çev.). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Cihan-Öksüzoğlu, D., Karaarslan, E., Şengüllendi, M.F. & Gürol, Y.D. (2018). İnsan Kaynakları Yetkinlikleri İle Çalışan Performansı İlişkisi: Kamu ve Özel Sektör Karşılaştırması. Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 50-66.
• Dede, N. (2007). İnsan Kaynakları Yöneticilerinin Değişen Rolleri ve Yetkinlikleri ve Bir Araştırma. Yayınlanmış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Lawson, T. E., & Limbrick, V. (1996). Critical competencies and developmental experiences for top HR executives. Human Resource Management, 35(1), 67.
• Le Deist, F. D. & Winterton, J. (2005). What Is Competence?. Human Resource Development International, 8(1), 27-46. Losey, M. (1999). Mastering the competencies of HR management. Human Resource Management, 38(2), 99-103.
• McLagan, P. A. (1989). Models for HRD Practice. Training and Development, 43(9), 49-59.
• Ramlall, S.J. (2006). Identifying and Understanding HR Competencies and their Relationship to Organizational Practices. Applied H.R.M. Research, 11(1), 27-38.
• Rothwell, W. & Wellins, R. (2004). Mapping Your Future: Putting New Competencies to Work for You. Training and Development, 58(5), 1-9.
• SHRM. (2016). The SHRM Competency Model, www.shrm.org. Erişim Tarihi: 08/11/2018.
• SHRM. (t.y.). https://www.shrm.org/. Erişim Tarihi: 05/07/2020.
• Ulrich, D., Brockbank, W., & Yeung, A. (1989). Beyond belief: A benchmark for human resources. Human Resource Management (1986-1998), 28(3), 311.
• Ulrich, D., Kryscynski, D., Brockbank, W., & Ulrich, M. (2017). Victory through organization why the war for talent is failing your company and what you can do about it. New York: Mc Graw Hill.
• Ulrich,M., Kryscynski, D., Ulrich, D., Brockbank, W. & Slade , J. (2016). 2016 HR competency model, Human Resource Competency Conference 2016 Konferans Metni. www.rbl.net. Erişim Tarihi: 11/04/2018.
• Ulrich, D., Younger, J., Brockbank, W., & Ulrich, M. (2012). HR from the outside in: Six competencies for the future of human resources. New York: McGraw-Hill.
• Ulrich, D., Younger, J., Brockbank, W., Johnson, D., & Sandholtz, K. (2008). HR Competencies: Mastery at the Intersection of People and Business. USA: SHRM.
• Uyargil, C. (2018). Performans Değerlendirme. Özçelik, A. O, Sadullah, Ö., Uyargil, C., Acar, A.C., Dündar, G., Ataay, İ.D., Adal, Z., & Tüzüner, L. (2018). İnsan Kaynakları Yönetimi kitabı içinde (s.217-279). 8. Baskı. İstanbul: Beta.
• Vicere, Albert A. (1987). Break The Mold: Strategies For Leadership. Personnel Journal, May 1987, 67-73.
• Wright, P.M., Gardner, T.M., Moynihan, L.M. & Allen, M.R. (2005). The Relationship Between HR Practices and Firm Performance: Examining Causal Order; Cornell University, Center for Advanced Human Resource Studies, Working Paper 04-06.