Yapraktan Çinko Uygulaması ile Buğdayda Biyo-zenginleştirme ve Bunun Çinko Eksikliği Stresindeki Buğday’ın Nicel ve Kalitatif Verimi Üzerine Etkileri

Yıl 2016, , 529 - 537, 31.12.2016

Ezatollah Esfandırıa , Majid Abdolı

https://doi.org/10.29133/yyutbd.282759

Cited By: 2

Öz

Buğday, İran gibi
gelişmekte olan ülkelerdeki insanların enerji ve protein ihtiyacını karşılamada
özel bir role sahiptir. Buğday, gizli açlık ve yetersiz beslenme
ile sonuçlanan çinko (Zn) azlığı ve proteinin düşük biyolojik değeri gibi
beslenme kısıtlamaları ile karşı karşıya bulunmaktadır. Bu nedenle, bu araştırma, yapraktan Zn uygulamasının Kohdasht buğday
çeşidinin verim ve kalitesine etkisi incelemek amacıyla tesadüd blokları deneme
deseninde üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Uygulamalar,
kontrol Zn  (K; kontrol ve / veya Zn
eksik stres durumu) ve Zn sülfatın kullanılması [kök uzama ve tahıl dolum
aşamalarında 0.5 g/L püskürtme (Tl) ve kök uzama aşamasında 0.5 g / L ve tahıl
dolum aşamasında 2 g / L püskürtme (T2)] şeklinde planlanmıştır. Sonuçlar, yapraktan Zn uygulanmasının, başak başına tahıl sayısını
artırarak, tahıl Zn içeriğini ve verimini arttırdığını göstermiştir. Ek olarak,
Zn uygulamalarında, amino asitler içeriği ve toplam Lizin ve Treonin
miktarları, Zn eksik stres koşuluna kıyasla daha fazla bulunmuş ve bu da daha
yükske tane protein içeriğine neden olmuştur. Öte yandan,
Zn uygulaması, fitik asit (PA) içeriğini ve PA'nın Zn'ye molar oranını
düşürmüştür. Yapraktan Zn uygulanmasının Zn eksikliğindeki stres koşulları
altında Zn içeriği ve proteini artırarak ve PA'nın Zn'ye molar oranını
azaltarak yetersiz beslenmeyi azaltabileceği sonucuna varılabilir. Bu nedenle, yetersiz beslenme sorununu hafifletmek için gübre stratejisi
(örn. Agronomik biyo-zenginleştirme) kısa vadeli bir çözüm olarak karşımıza
çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Amino asitler, Çinko uygulaması, Ekmeklik buğday, Fitik asit Zn molar oranı, Protein

Wheat Biofortification Through Zinc Foliar Application and Its Effects on Wheat Quantitative and Qualitative Yields under Zinc Deficient Stress

Öz

Wheat has a special role in providing the required
energy and protein of people in developing countries like Iran. Wheat is
confronted with nutritional limitations such as little zinc (Zn) and low
biological value of protein, which results in hidden hunger and malnutrition.
Hence, this research was conducted to study the effect of Zn foliar application
on Kohdasht wheat variety performance yield and its quality in randomized
complete block design (RCBD) with three replications. The treatments were
non-use Zn sulfate (C; control and/or Zn deficient stress condition) and the
use of Zn sulfate (spraying 0.5 g L^-1 at stem elongation and grain
filling stages (T1) and spraying 0.5 g L^-1at stem elongation and 2 g
L^-1 at grain filling stages (T2)). The result indicated that Zn
foliar application increased grain Zn content and yield by improving grain
number per spike. Moreover, in Zn treatments, amino acids contents and total
Lysine and Threonine were increased that resulted in higher grain protein
content in compared to Zn deficient stress condition. On the other hand, Zn
application reduced phytic acid (PA) content and molar ration of PA to Zn. It
can be concluded that Zn foliar application could yield alleviate malnutrition
by increasing grain Zn content and protein, and by decreasing PA and molar ratio
of PA to Zn under Zn deficient stress condition. Therefore, fertilizer strategy
(e.g., agronomic biofortification) appears as short-term solution to alleviate
malnutrition problem.

Anahtar Kelimeler

Amino acids, Bread wheat, Phytic acid to Zn molar ratio, Protein, Zinc application

Kaynakça

• Abdoli M, Esfandiari E, Sadeghzadeh B, Mousavi SB (2016). Zinc application methods affect agronomy traits and grain micronutrients in bread and durum wheat under zinc-deficient calcareous soil. Yuzuncu Yil University Journal of Agricultural Sciences. 26(2): 202-214.