1900’lü
yılların başlarında oluşturulan ıslah programları ile kiraz çeşitlerinin
geliştirilmesi ivmelenmiş ve günümüze kadar yüzlerce çeşit ıslah edilerek kiraz
tarımına kazandırılmıştır. Denemede son zamanlarda dünya kiraz tarımında önemle
bahsedilen Celeste, Lapins, Glacier, Rainier, Sunburst, Sweet Heart
çeşitlerinin kuşkirazı anacına aşılı olarak 2010 ve 2011 yılına ait meyve
kaliteleri, 2006-2011 yılları arası 6 yıllık fenolojileri ve verim etkinlikleri
karşılaştırılmıştır. Yıllar dikkate alındığında çeşitlerin çiçeklenme
periyodları farklılıklar göstermektedir. Özellikle tomurcuk patlaması aşaması
ile oluşan farklılık dikkat çekmektedir. Sweet Heart düzenli olarak tüm
çeşitlerden daha erken çiçeklenmeye başlarken, diğer çeşitlerde yıllara göre
kısmi farklılıklar görülmektedir. Hasat zamanları kıyaslandığında Sunburst ve
Celeste Rainier’den ortalama +3, Lapins +6, Glacier +9, Sweet Heart +18 gün
sonra hasat olgunluğuna gelmiştir. Kalitenin en önemli belirleyicisi olan meyve
iriliğinde Sunburst ve Celeste çeşitlerinin ortalama olarak 10 g ve üzerinde
meyve oluşturduğu belirlenmiştir. Tüm çeşitler ortalama 25 mm ve üzeri
meyve kalitesini yakalayabilmiştir. Verim etkinliğinde 0.79 kg cm-2
ile Sweet Heart çeşidi en verimli çeşit olmuştur. Bu çeşidi Celeste (0.56 kg cm-2)
ve Rainier (0.48 kg cm-2) çeşitleri takip etmiştir. En düşük verim
etkinliği Sunburst (0.21 kg cm-2) çeşidinde elde edilmiştir. Birim
alandan elde edilen kümülatif verim hesaplandığında Sweet Heart ve Celeste
çeşidinin yüksek verim ile çiftçi gelirlerine katkı yapabileceği görülmüştür.
Bu iki çeşidin hasat zamanlarının farklı olması da üretim bölgelerinde çeşit
dağılımının oluşmasına katkı sağlayacaktır.
Breeding
programs initiated in the early 1900s accelerated the development of sweet
cherry cultivars. Up to the present, hundreds of cultivars have been bred and
introduced to sweet cherry farming. In the present experiment, six currently
popular sweet cherry cultivars, Celeste, Lapins, Glacier, Rainier, Sunburst,
and Sweetheart grafted onto mazzard (Prunus
avium L.) seedling rootstock were compared with each other in terms of
fruit quality during 2010 and 2011, phenology over the six-year period from
2006 to 2011 and yield efficiency. Blooming periods of the cultivars differed
by years. Differences arising from bud breaking were prominent. Sweetheart
regularly started to bloom earlier than all other cultivars. In terms of
harvest time, Sunburst and Celeste reached harvest maturity +3 days, Lapins +6
days, Glacier +9 days, and Sweetheart +18 days after Rainier according to
average harvest time. Sunburst and Celeste were
fruits were heavier, weighing an average of 10 g.
All cultivars bigger fruit size than 25 mm. In terms of yield efficiency,
Sweetheart was the most efficient cultivar with 0.79 kg cm-2,
followed by Celeste (0.56 kg cm-2) and Rainier (0.48 kg cm-2).
The lowest yield efficiency, was observed in Sunburst (0.21 kg cm-2).
Overall, it was determined that Sweetheart and Celeste cultivars had the most
economic potential. These two cultivars have different harvest times, allowing
for a mixed distribution of cultivars in production areas.
Konular | Mühendislik |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 31 Aralık 2016 |
Kabul Tarihi | 8 Kasım 2016 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 |
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi CC BY 4.0 lisanslıdır.