Effect of Different Sowing Dates on Seed Yields and Yield Components of Phacelia (Phacelia Tanacetifolia Benthmam ) in Autumn Sowing Period

Yıl 2016, Cilt: 26 Sayı: 3, 366 - 371, 30.09.2016

Ayşe Genç Lermi , Şahin Palta

Öz

This research was carried out in order to determine the most appropriate sowing dates for seed yield of phacelia (Phacelia tanacetifolia Benthmam) in Akmanlar Village of Bartın along the autumn sowing periods of both 2012-2014 years. The experiment was arranged within the completely randomized block with three replications. The effects of six different sowing dates on seed yields and yield components of phacelia in autumn sowing period were investigated. According to the research results, it was obtained that the highest biological yields and hay yields were from S3 sowing time with 39770 kg ha-1 and 38280 kg ha-1 respectively. The highest seed yields with 1710 kg ha-1 and harvest index with 5.75% were obtained from S4 sowing time. Within Western Black Sea Region and similar ecosystem, it was determined that the cultivation of phacelia plant for seed yield could be done throughout October. Furthermore, it was observed that the yield and its components decreased in delayed sowing terms.

Arı Otu Bitkisinin Sonbahar Ekim Periyodunda Farklı Ekim Zamanlarının Tohum Verimi ve Verim Komponentleri Üzerine Etkileri

Öz

Bu araştırma Bartın ilinin Akmanlar köyünde 2012-2014 yıllarında sonbahar ekim periyodunda arı otunun (Phacelia tanacetifolia Benthmam) tohum amaçlı yetiştiriciliğine en uygun ekim tarihinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışma, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Arı otunun sonbahar ekim periyodunda altı farklı ekim tarihinin tohum verim ve verim komponentleri üzerine etkileri incelenmiştir. İncelenen özellikler bakımından en yüksek verim değerleri ekim ayına ait S3 (15 Ekim) ve S4 (30 Ekim) uygulamalarından elde edilmiştir. Araştırma sonucuna göre, en yüksek biyolojik verim ve saman verimi sırasıyla 3977 kg/da ve 3828 kg/da ile S3 ekim zamanından elde edilmiştir. En yüksek tohum verimi 171 kg/da ve en yüksek hasat indeksi değeri ise % 5.75 ile S4 ekim zamanından elde edilmiştir. Batı Karadeniz ve benzer ekosistemlerde arı otu bitkisinin tohum amaçlı yetiştiriciliğinde ekim ayı boyunca ekimin yapılabileceği belirlenmiştir. Ayrıca, daha geç ekimlerde verim ve verim öğelerinin azaldığı gözlemlenmiştir.

Kaynakça

• Anonymous (1988). SAS/STAT User’s Guide. Version 6. Fourth edn. Vol.2 SAS InstuteInc.. Cary. NC. USA. 1686 p.
• Ateş E, Coşkuntuna L, Tekeli AS (2010a). Plant growth stage effects on the yield, feding value and some morphological characters of the fiddleneck (Phacelia tanacetifolia Benth.) Cuban J. Agric. Sci., 44;73-78.
• Başbağ M, Saruhan V, Gül İ (2001). Diyarbakır Koşullarında Farklı Tohumluk Miktarlarının Arıotu (Phacelia tanacetifolia Benth.)’nda Bazı Tarımsal Özellikler Üzerine Etkisi, GAP 2. Tarım Kongresi, 24-26 Ekim 2001, Şanlıurfa, s: 985-992 .
• Genç Lermi A, Palta Ş (2014). The Effects of Different Sowing Dates of Feedleneck (Phacelia tanacetifolia) During the Autumn and Spring Sowing Periods on the Forage Yield and Quality, Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 16 (23-24): 11-18. EISSN: 1308-5875.
• Karadağ Y, Büyükburç U (1999). Tokat Koşullarında Yetiştirilen Arıotunun (Phacelia tanacetifolia Benth.) Verim ve Adaptasyonu Üzerinde Bir Araştırma, GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 16 (1):155-169
• Karadağ Y, Büyükburç U (2001a). The Effect of Different Sowing Dates on Harbage and Seed Yields of Phacelia (Phacelia tanacetifolia Benth.). Buletinul Universitatii De Ştiinte Agricole Şi Medicine Veterinara Cluj-Napoca. Romania. Volumul:55-56, 54-57.
• Karadağ Y, Büyükburç U (2001b). Arı otunda (Phacelia tanacetifolia Benth.) farklı sıra aralığının ot ve tohum verimine etkileri. Türkiye 4. Tarla Bitkileri kongresi, 17-21 Eylül 2001, Cilt 3 Çayır-Mera, Yem Bitkileri, 143-148. Tekirdağ.
• Karadağ Y, U Büyükburç (2003). Tokat Koşullarında Arı otunun (Phacelia tanacetifolia Benth.) Yazlık Ekim Zamanı Üzerinde Araştırmalar. II-Tohum Verimi İle İlgili Özelliklerin incelenmesi, GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 20 (1): 143-148.
• Kızılşimşek M, Ateş F (2004). Kahramanmaraş Şartlarında Arı otunun (Phacelia tanacetifolia Bentham) Değişik Ekim Zamanlarındaki Çiçeklenme Seyri ve Arı Merası Olarak Değerlendirilmesi. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi 7(1):96-103.
• Sabancı CO, Baytekin H, Balabanlı C, Acar Z (2010). Yem Bitkileri Üretiminin Artırılması Olanakları. Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi Bildiler Kitabı. Ankara. www.zmo.org.tr/yayinlar/kitap.
• Sağlamtimur T, Tansı V, Baytekin H (1988). Yem Bitkileri Yetiştirme. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, No: 73. Adana.
• Uçar H (1995). Çukurova Koşullarında Farklı Ekim Zamanı ve Sıra Aralığının Arıotu (Phacelia tanacetifolia Bentham)’nun Tane Verimi ve Arı Merası Olarak Kullanılması Bakımından Etkileri. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Adana.
• Uçar H, Tansı V (1996). Çukurova Koşullarında Farklı Ekim Zamanı ve Sıra Aralığının Arı Otunun (Phacelia tanacetifolia Bentham) Tane Verimi ve Arı Mer’ası Olarak Kullanılması Bakımından Etkileri. Türkiye 3. Çayır- Mer’a Yem Bitkileri Kongresi 17-19 Haziran 1996 Erzurum, s;415-421.
• Ünal S (2004). Yem Bitkilerinde Tohumluk Üretimi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Dergisi. 13(1-2);76-82.
• Yıldız C (1999) Ceylanpınar Ovasında Arı Otunun (Phacelia tanacetifolia Bentham) Bazı Tarımsal Özellikleri ve Tohum Verimine Farklı Ekim Zamanlarının Etkileri Üzerinde Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Adana.
• Yolcu H, Tan M (2008). Ülkemizde Yem Bitkileri Tarımına Genel Bir Bakış. Tarım Bilimleri Dergisi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. 14 (3):303-312.