Aksaray İli Çerezlik Kabak (Cucurbita pepo L.) Ekim Alanlarında Görülen Bazı Virüs Hastalıkları

Yıl 2019, Cilt: 29 Sayı: Özel Sayı, 63 - 71, 31.05.2019

Serkan Yeşil

https://doi.org/10.29133/yyutbd.476052

Cited By: 6

Öz

Kabakgiller
(Cucurbitaceae) familyası, öncelikle tropik ve subtropikal bölgelerde dağılmış
119 cins ve 825 tür içerir. Bu familyanın bir üyesi olan kabak (Cucurbita pepo L.), dünya çapında en
fazla yetiştirilen ve önemli sebze türlerinden bir tanesidir. Kabak
çekirdekleri, Türkiye gibi bazı Akdeniz ülkelerinde ve Almanya, Macaristan,
Avusturya ve Çin’de çerez olarak kullanılmaktadır. Aksaray çerezlik kabak ekim
alanlarında yetiştirilen çerezlik kabaklarda (C. pepo L.) özellikle viral hastalıklar yıkıcı olmaktadır. Bu
çalışmada, Aksaray çerezlik kabak ekim alanlarında sorun olan viral
hastalıkların belirlenmesi amaçlanmıştır. 2014 yılında yapılan arazi
çalışmalarında, mozaik, kıvırcıklaşma, beneklenme, iplik yapraklılık, bodurluk,
yaprak ve meyvelerde şekil bozukluğu belirtileri gösteren bitkilerden toplam
olarak 153 adet örnek toplanmıştır. Bu örneklerdeki virüsler, DAS-ELISA yöntemi
ile belirlenmiştir. DAS-ELISA sonuçlarına göre; toplanan bitki örneklerinin
%84.96’sının Zucchini Sarı Mozaik Virüsü (ZYMV), Karpuz Mozaik Virüsü-2
(WMV-2), Hıyar Mozaik Virüsü (CMV), Papaya Halkalı Leke Virüsü-karpuz straini
(PRSV-W) ve Kabak Mozaik Virüsü (SqMV) ile bulaşık olduğu saptanmıştır. ZYMV,
çalışmanın gerçekleştirildiği üretim alanlarında %66.01 yaygınlık oranı ile en
yaygın virüs olarak saptanmıştır. Bu virüsü WMV-2 (57.51%) takip etmiştir. Aynı
zamanda, kabak örneklerinde ZYMV+WMV-2, ZYMV+CMV, WMV-2+CMV, ZYMV+SqMV,
ZYMV+WMV-2+PRSV-W ve ZYMV+WMV-2+SqMV gibi karışık enfeksiyonlar da oldukça
yaygın olarak gözlenmiştir. Özellikle, ZYMV+WMV-2 karışık enfeksiyonları
bunların arasında en yaygın olarak saptanmıştır. Laboratuar çalışmaları
sonucunda, üretim alanlarından toplanan bitki örneklerinde Hıyar Yeşil
Beneklilik Mozaik Virüsü (CGMMV)’ne rastlanmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Aksaray, Çerezlik kabak, DAS-ELISA, WMV-2, ZYMV

Some Virus Diseases of Edible Seed Squash (Cucurbita pepo L.) in Aksaray Province, Turkey

Öz

Cucurbits
(the Cucurbitaceae family) consist of 119 genera and 825 species and are
cultivated worldwide, especially in tropical and subtropical regions. Squash (Cucurbita pepo L.), a member of this
family, is one of the most cultivated and important vegetable species
worldwide. As well as, squash is grown for fresh consuming; its seeds are used
as a snack in some Mediterranean countries, Austria, Germany, China and Hungary
like in Turkey. One of the most destructive diseases on seed squash is virus
diseases in Aksaray province. In this study, it was aimed to determine the
virus infections in main squash planting areas in Aksaray. For that purpose,
totally 153 plant samples which showing widespread virus symptoms such as
curling, mosaic, blistering, mottling, shoe-string, distortion, and stunting
were collected from seed squash plants in 2014 and tested by DAS-ELISA method.
According to the results of the DAS-ELISA 84.96 % of the samples were infected
with Cucumber mosaic cucumovirus
(CMV), Papaya ring spot potyvirus -
watermelon strain (PRSV-W), Zucchini
yellow mosaic potyvirus (ZYMV), Squash
mosaic comovirus (SqMV) and
Watermelon mosaic potyvirus - 2 (WMV-2). The prevalent virus was ZYMV with
the ratio of 66.01 % and followed by WMV-2 with 57.51 %. Besides, double and
multiple virus infections were determined commonly in the samples such as,
ZYMV+WMV-2, ZYMV+CMV, WMV-2+CMV, ZYMV+SqMV, ZYMV+WMV-2+PRSV-W, and
ZYMV+WMV-2+SqMV. Especially, ZYMV+WMV-2 mixed infections were the most common.
The infection of Cucumber green mottle
mosaic tobamovirus (CGMMV) wasn’t determined in the survey area.

Anahtar Kelimeler

Aksaray, DAS-ELISA, Edible seed squash, WMV-2, ZYMV

Kaynakça

• Abou-Jawdah Y, Sobh H, El-Zammar S, Fayyad A, Lecoq H (2000). Incidence and management of virus diseases of cucurbits in Lebanon. Crop Protection, 19:217-224.
• Alonso-Prados JL, Fraile A, Garcia-Arenal F (1997). Impact of Cucumber mosaic virus and Watermelon mosaic virus-2 infection on melon production in central Spain. J. Plant Pathol. 79: 131-134.
• Andres T C (2004). Web site for the plant family Cucurbitaceae & home of The Cucurbit Network. http://www.cucurbit.org/family.html. (Date of access: 05.02.2018).
• Anonymous (2018). 2016-2017 yılları Aksaray ili çerezlik kabak bitkileri üretim değerleri. Aksaray İl, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü
• Caciagli P (2010). Vegetable Viruses. Pages 479-487 in: Desk Encyclopedia of Plant and Fungal Virology. Mahy, BWJ and Van Regenmortel, MHV eds. Academic Press, Linacre House, Jordan Hill, Oxford, OX2 8DP, UK.
• Çağlar BK, Guldur ME, Yılmaz MA (2004). First report of Squash mosaic virus in Turkey. J. Plant Pathology, 86 (2), 177-180.
• Clark MF, Adams AN (1977). Characteristics of the microplate method of enzyme-linked immunosorbent assay for the detection of plant viruses. J. Gen. Virol. 34:475-783.
• Davis RF, Yılmaz MA (1984). First Report of Zucchini Yellow Mosaic Virus on Watermelon and Squash in Turkey. Plant Dis. 68:537
• Davis RI, Thomas JE, McMichael LA, Dietzgen RG, Callaghan B, James AP, Gunua TG, Rahamma S (2002). Plant virus surveys on the island of New Guinea and adjacent regions of northern Australia. Australas. Plant Pathol. 31: 385-390.
• Dodds JA, Lee JG, Nameth ST, Laemmlen FF (1984). Aphid and whitefly-transmitted cucurbit viruses in Imperial County, California. Phytopathology 74 :221-225.
• Erdiller G, Ertunç F (1988). Identification of muskmelon viruses in Ankara province. J. Turk. Phytopathol. 17:47-56.
• Ertunç F (1992). Hıyar Mozayık Virusu (Cucumber mosaic virus-CMV)’nun Bazı Kabakgil Tohumlarında ELISA Yöntemleri ile Tesbiti Üzerine Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 1251.
• Fidan U (1995). Virus diseases of vegetables in greenhouses in Izmir and Mugla. J. Turk. Phytopathol. 24:7-14
• Hollings M, Brunt AA (1981). Potyviruses. In: Handbook of Plant virus Infections and Comparative Diagnosis. E. Kurstak, ed. Pages 731-807. Elsevier/North Holland Biomedical Press, Amsterdam, The Netherlands.
• Jeffrey C (1990) Systematics of the Cucurbitaceae: an overview. In: Bates DM, Robinson RW, Jeffrey C (eds.) Biology and Utilization of the Cucurbitaceae. Cornell University Press, Ithaca, NY, USA, pp 3-9
• Kaper JM, Waterworth HE (1981). Cucumoviruses. In: Handbook of Plant virus Infections and Comparative Diagnosis. E. Kurstak, ed. Pages 257-332. Elsevier/North Holland Biomedical Press, Amsterdam, The Netherlands.
• Korkmaz F, Topkaya Ş, Yanar Y (2018). Tokat Kabakgil Üretim Alanlarında Enfeksiyon Oluşturan Virüslerin Belirlenmesi. GBAD, 7 (2): 46-56.
• Köklü G, Yılmaz O (2006). Occurrence of cucurbit viruses on field-grown melon and watermelon in the Thrace region of Turkey. Phytoprotection, 87:123-130.
• Kurcman S (1977). Determination of virus diseases on cultural plants in Turkey. J. Turk. Phytopathol. 6:25-46.
• Lecoq H, Pitrat M, Clement M (1981). Identification et caractérisation d’un potyvirus provoquant la maladie du rabougrissement jaune du melon. Agronomie 1: 827-834.
• Luis-Arteaga M, Alvarez JM, Alonso-Prados JL, Bernal JJ, Garcia-Arenal F, Lavina A, Batlle A, Moriones E (1998). Occurrence, distribution, and relative incidence of mosaic viruses infecting field-grown melon in Spain. Plant Dis. 82: 979-982.
• Makkouk K.M, Lesemann DE (1980). A severe mosaic of cucumbers in Lebanon caused by Watermelon mosaic virus-1. Plant Dis. 64: 799-801.
• Massumi H, Samei A, Pour AH, Shaabanian M, Rahimian H (2007). Occurrence, Distrubution, and Relative Incidence of Seven Viruses Infecting Greenhouse-Grown Cucurbits in Iran. Plant Dis., 91:159-163.
• Nameth ST, Dodds JA, Paulus AO, Laemmlen FF (1986). Cucurbit viruses of California: an ever-changing problem. Plant Dis., 70: 8-11.
• Nogay A, Yorgancı U (1984). Investigations on the identification, seed transmission and host range of viruses infecting the culture plants in the Cucurbitaceae in Marmara region. 1. The identification of viruses infecting cucurbits in Marmara region. J. Turk. Phytopathol. 13:9-28
• Özaslan M, Aytekin T, Bas B, Kilic H, Afacan ID, Dag DS (2006) Virus Diseases of Cucurbits in Gaziantep, Turkey. The Plant Pathology Journal 5, 24-27.
• Paylan İ, Erkan S (2011). Bazı Sebze Türlerinin Tohumlarındaki Virüslerin Belirlenmesi ve Tohumlardaki Viral Enfeksiyonların İnaktifleştirilmesi Üzerinde Araştırmalar. Doktora tezi, Ege Üniversitesi, FBE, 146 sayfa.
• Provvidenti R (1996). Diseases caused by viruses. In: Zitter TA, Hopkins DL, Thomas CE (eds), Compendium of Cucurbit Diseases, Minnesota, USA, APS Press, pp. 37-45.
• Sammons B, Barnett OW, Davis RF, Mizuki MK (1989). A survey of viruses infecting yellow summer squash in South Carolina. Plant Dis. 73: 401-404.
• TÜİK (2018). 2018 yılı Türkiye çerezlik kabak ekim alanı ve üretim miktarları. www.tuik.gov.tr (Date of access: 25.05.2018)
• Yeşil S, Ertunç F (2012). Virus Diseases of Cucurbits in Konya Province. In: Proceedings of the Xth EUCARPIA meeting on genetics and breeding of Cucurbitaceae (eds. Sari, Solmaz and Aras), October, 15-18th, 2012, Antalya, Turkey, pp. 791-796.
• Yeşil S (2014). Virus Diseases of Edible Seed Squash (Cucurbita pepo L.) in Konya Province. In: Book of Proceedings Fifth International Scientific Agricultural Symposium (AGROSYM-2014), October, 23-26th, 2014, Jahorina, Sarajevo, Bosnia-Herzegovina, 226 p. ISBN: 978-99955-751-9-9
• Yılmaz MA, Davis RF (1985). Identification of viruses infecting vegetable crops along the Mediterranean sea coast in Turkey. J. Turk. Phytopathol. 14(1):1-8
• Yılmaz MA Özaslan M, Baloğlu S (1991). Çukurova bölgesinde yetistiriciligi yapılan kavun, karpuz ve hıyar bitkilerine zararlı yeni bir virüs hastalığı. Turkiye VI. Fitopatoloji Kongresi. Izmir-Turkiye, 387-391.
• Yılmaz MA, Lecoq H, Abak K, Baloglu S, Sarı N (1992). Türkiye’de kabakgil sebze türlerinde zarar yapan virüsler. Türkiye I. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, İzmir, Bildiriler kitabı, 439-442.
• Yılmaz MA, Baloğlu S, Özaslan M, Güldür ME (1995). GAP Bölgesinde kültür bitkilerinde belirlenen virüsler. GAP Bölgesi Bitki Koruma Sorunları ve Çözüm Önerileri Sempozyumu. Şanlıurfa-Turkiye, 241-250.
• Yuki VA, Rezende JAM, Kitajima EW, Barroso PAV, Kuniyuki H, Groppo GA, Pavan MA (2000). Occurrence, distribution, and relative incidence of five viruses infecting cucurbits in the state of Sao Paulo, Brazil. Plant Dis. 84: 516-520.