İleri Pamuk (G. hirsutum L.) Hatlarının Biplot Analiz Yöntemi ile Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 30 Sayı: 4, 781 - 787, 31.12.2020

Ramazan Mızrak Remzi Ekinci Sema Başbağ

https://doi.org/10.29133/yyutbd.698594

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma, Diyarbakır ili Merkez ve Bismil ilçeleri ekolojik koşullarında pamuk bitkisinin bazı verim ve lif kalite özellikleri arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışma, 2018 yılında 9 adet pamuk çeşit adayı olan ıslah hatları (Aday 1-9) ve 3 adet standart pamuk çeşidi (ST-468, BA-119 ve DP-396) materyal olarak kullanılarak, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekerrürlü yürütülmüştür. Çalışmada tek koza kütlü ağırlığı (gr), pamuk kütlü verimi (kg/da), 100 tohum ağırlığı (gr), çırçır randımanı (%), lif uzunluğu (mm), lif inceliği (mic.), lif kopma dayanıklılığı (gr/tex), iplik olabilirlik indeksi özellikleri irdelenmiştir. İncelenen özellikler arası ikili ilişkiler ile biplot analizleri yapılmıştır. Tüm özellikler dikkate alındığında Diyarbakır Merkez ekolojik lokasyonu için Aday-9, Aday-7, Aday-3, Aday-1, ST-468 ve Aday-2 genotiplerinin uygun olduğu; Bismil lokasyonu için sadece Aday-8 genotipinin uygun olduğu ve tavsiye edilebileceği; Aday-8 genotipinin ise en düşük stabiliteye sahip olduğu saptanmıştır. Yeni pamuk çeşit adaylarının farklı ve fazla lokasyon koşullarındaki performanslarının ve genotip x lokasyon ilişkisinin irdelenmesinde biplot analizlerinin oldukça isabetli olabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Pamuk, Diyarbakır, Bismil, Biplot, Hat

Destekleyen Kurum

Dicle Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi (DÜBAP)

Proje Numarası

Ziraat.18.021

Teşekkür

Bu çalışma, Dicle Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi tarafından ZİRAAT.18.021 nolu proje numarası ile desteklenmiş olup, Bilimsel Araştırma Koordinasyon Birimi’ne desteğinden ötürü teşekkür ederim.

Evaluation of Advanced Cotton (G. hirsutum L.) Lines By Biplot Analysis Method

Öz

This study was carried out in randomized block design with 3 replications 9 cotton lines (Line 1-9) and 3 standard cotton varieties (ST4-68, BA-119, and DP-396) were used as material in Diyarbakır Central and Bismil ecological conditions in 2018. There were examined single boll weight (g), cotton seed yield (kg da-1), 100 seed weight (g), gin output (%), fiber length (mm), fiber fineness (mic.), fiber strength (gr tex-1), spinning consistency index in this study. Inter-feature correlation analysis and biplot analyzes were performed for the examined. Considering all investigated traits, Line-9, Line-7, Line-3, Line-1, ST-468 and Line-2 genotypes were suitable and satisfactory for the ecological location of Diyarbakır. However, only the Line-8 genotype is recommended for the Bismil location as it is a suitable and satisfactory genotype. Line-8 genotype stability was determined as the lowest genotype. It was concluded that biplot analysis produced very good information in examining the genotype x location relationship and the performance of new lines in different and more location conditions.

Anahtar Kelimeler

Bismil, Biplot, Diyarbakır, Line, Cotton

Proje Numarası

Ziraat.18.021

Kaynakça

• Akcura, M., Akan, K., & Hocaoglu, O. (2017). Biplot analysis of leaf rust resistance in pure lines selected from Eastern Anatolian bread wheat landraces of Turkey. Turkish Journal of Field Crops 22(2): 227-234.
• Ali, I, Khan, N.U., Mohammad, F., Iqbal, M.A., Abbas, A., Farhatullah, Bibi, Z., Ali, S., Khalil, I.A., (2017). Genotype by environment and GGE-Biplot analyses for seed cotton yield in upland cotton, Pak. J. Bot., 49(6): 2273-2283, 2017.
• Başbağ, S., Ekinci, R., Gençer, O. (2008). Pamukta Bazı Karakterlere İlişkin Heterotik Etkiler ve Korelasyon Analizleri, Tarım Bilimleri Dergisi (Journal of Agricultural Sciences), 2008, 14 (2) 143-147.
• Gençer, O. & Yelin, D., (1983). Pamuk bitkisinde (Gossypium hirsutum L.) erkencilik kriterlerinin kalıtımı ve verimle ilişkileri üzerine bir araştırma. Bölge Pamuk Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Adana. Yayın No: 40.
• Gul, S., Khan, N.U., Batool, S., Baloch, M.J., Munir, M., Sajid, M., Khakwani, A.A., Ghaloo, S.H., Soomro, Z.A., & Kazmi, S.F. (2017). Genotype by envıronment ınteractıon and associatıon of morpho- yield variables in upland cotton. The Journal of Animal & Plant Sciences, 24(1): 2014, Page: 262-271 ISSN: 1018-7081.
• Güvercin, R.Ş. & Sunulu, S. (2010). Bazı Pamuk (Gossypium hirsutum L.x Gossypium barbadense L.) Melezlerinin Lif Özelliklerinde Heterosis ve Korelasyon Katsayıları. YYÜ TAR BİL DERG (YYU J AGR SCI), 2010, 20(2): 68-74.
• ICAC, (2018). Cotton This Month, November 1, 2018.
• Karademir, E., Karademir, Ç., Ekinci, R., (2009). Uzun Lifli İleri Pamuk Hatlarında Verim ve Lif Teknolojik Özelliklerde Korelasyon Analizleri. Türkiye VIII. Tarla bitkileri Kongresi, 19-22 Ekim 2009, HATAY.
• Kendal, E., Karaman, M., Tekdal, S., Doğan, S., (2019). Analysis of promısing barley (Hordeum vulgare L.) lines performance by AMMI and GGE biplot in multiple traits and environment. Applied Ecology and Envıronmental Research 17(2):5219-5233. DOI: http://dx.doi.org/10.15666/aeer/1702_52195233.
• Kendal, E., & Doğan, Y., (2015). Stability of a candidate and cultivars (Hordeum vulgare L.) by GGE Biplot analysis of multi-environment yield trial in spring barley. Agriculture & Forestry, Vol. 61, Issue 4: 307-318, 2015, Podgorica, DOI: 10.17707/AgricultForest.61.4.37.
• Oral, E., Kendal, H., Kılıç, H. & Doğan, Y., (2019). Evolotion barley genotypes in multi-environment trials by AMMI model and GGE biplot analysis. Fresenius Environmental Bulletin, Volume 28 – No. 4A/2019 pages 3186-3196.
• Özüdoğru, T. (2018). Durum ve Tahmin PAMUK, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü, TEPGE YAYIN NO: 285, ISBN: 978-605-9175-89-0.
• Yan W. & Kang M. S. (2002). GGE Biplot Analysis: A graphical tool for breeders, geneticists, and agronomists. CRC Press, Boca Raton, FL, pp.288.
• Yan W. 2002. Singular-value partitioning for biplot analysis of multienvironment trial data. Agron J 94: 990–996. doi:10.2134/agronj2002.9900.