Van İli ve Çevresinde 2000-2003 Yılları Arasında Görülen Hastalıkların İnsidansı ve Mevsimlere Göre Dağılımı Üzerine Araştırmalar

Yıl 2007, Cilt: 18 Sayı: 2, 59 - 64, 01.06.2007

Aynur Simsek Abdullah Kaya

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Van İli ve Çevresinde 2000-2003 Yılları Arasında Görülen Hastalıkların İnsidansı ve Mevsimlere Göre Dağılımı Üzerine Araştırmalar

Öz

Bu çalışmanın amacı; Van ili ve çevresinde 2000-2003 yılları arasında görülen hayvan hastalıkları profilinin araştırılmasıdır. Çalışmanın materyali; bölgede hayvancılık ile ilgili faaliyet gösteren resmi ve özel kuruluşlar tarafından tutulan kayıtlardır. Çalışmada 2000 yılında 998, 2001 yılında 724, 2002 yılında 430, 2003 yılında 868 ve toplam 3020 olgu değerlendirildi. Tüm olgular hayvan türü ayrımı yapılmaksızın mevsim, yıl ve sisteme göre sınıflandırıldı. 2000-2003 yılları arasında sindirim sistemi hastalıkları %16.09, dolaşım sistemi hastalıkları %1.32, üriner sistem hastalıkları %0.66, solunum sistemi hastalıkları %10.66, sinir sistemi hastalıkları %0.36, deri hastalıkları %0.69, enfeksiyon hastalıkları %16.82, paraziter hastalıklar %13.27, metabolizma ve noksanlık hastalıkları %4.47, zehirlenme olguları %0.39, cerrahi hastalıklar %24.73 ve doğum ve jinekoloji hastalıkları %10.49 oranlarında tespit edildi. Hastalıkların 2000-2003 yılları arasında mevsimsel dağılımları incelendiğinde; Hayvanlarda bir hastalığa yakalanma riskinin %37.68 oranıyla en fazla ilkbaharda, %28.11 yaz aylarında, %17.68 kış mevsiminde ortaya çıktığı, bu arada hastalıkların görülme oranının en az sonbaharda (%16.52) ortaya çıktığı anlaşılmıştır. Bu nedenle bölgede yapılacak iyileştirme çalışmalarında bu dağılımın göz önünde bulundurulmasının faydalı olacağı kanısına varıldı

Anahtar Kelimeler

Hastalık, insidans, mevsim, Van

Kaynakça

• Ağaoğlu ZT (1990): Van ve Yöresinde 1980-1989 Yılları Arasında Görülen Bazı Enfeksiyon Hastalıkların Genel Analizi. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 1, (1): 32-41.
• Ağaoğlu ZT, Akgül Y, Ceylan E, Akkan HA (2000): Van Yöresi Köpeklerinde Dirofilaria immitis’in Yaygınlığı. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 11, (2): 41-43.
• Akdemir C, Biçek K, Değer S (2000): Van ve Yöresi Koyun ve Keçilerinde Bit (Phthiraptera) Enfestasyonları. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 11, (1): 5-7.
• Akkan HA, Tütüncü M, Karaca M, Çiftçi İH, Yüksek N, Ağaoğlu ZT (2001): Van Yöresinde Atlarda Toxoplasma gondii’nin Seroprevalansı. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 12, (1-2): 43-44.
• Aksakal A (2003): Bazı Kanatlıların Dışkılarında Salmonella
• Antibiyotiklere Duyarlılıkları. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 14, (1): 95-101. Varlığı ve Yaygınlığı
• ile 6. Alan M, Taşal İ, Konuş R, Şendağ S, Çetin Y (1997): Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Doğum ve Jinekoloji Kliniği’ne Gelen Olguların Genel Bir Analizi. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 8, (1-2): 107-112.
• Alkan İ, Akgül Y, Ağaoğlu ZT, Bildik A, Yur F (1992): Van ili Dönerdere Köyündeki İneklerde Hipokalsemi ve Hipofosfatemi Üzerine Çalışmalar. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 3, (1-2): 147-153.
• Alkan İ, Boynukara B, Gençcelep M (1993): Van ve Yöresinde Sığır Ayak Hastalıklarının Yayılışı, Nedenleri ve Sağaltımı Üzerine Bir Araştırma. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 4, (1- 2): 87-95.
• Anonim (2004): Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı Van Tarım İl Müdürlüğü Hayvan Sağlığı Şube Müdürlüğü kayıtları.
• Ayaz E, Değer S, Gül A, Yüksek N (2001): Van Kedilerinde Helmintlerin Yayılışı ve Halk Sağlığı Yönünden Önemi. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 25, (2): 166-169.
• Bazencir N (2002): Van Kedilerinin Endoparazitleri ve Halk Sağlığı Yönünden Önemi, YYÜ. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Parazitoloji Anabilim Yüksek Lisans Tezi, Van.
• Belge A, Gönenci R, Selçukbiricik H, Ormancı S (2000): Buzağılarda Doğmasal Anomali Olguları. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 11, (2): 23-26.
• Biçek K, Akdemir C, Değer S (2000): Van ve Yöresi Sığırlarında Bit (Phthiraptera) Enfestasyonları. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 11, (1): 8-10.
• Boynukara B, Akgül Y, Gürtürk K, İçen H, Aksakal A, Sancak YC, Gülyüz F (1995): Van ve Yöresinde Yavru Atan ve Mezbahada Kesilen Koyunların Kan Serumlarında Salmonella abortus ovis Antikorlarının Aranması. YYÜ. Sağ. Bil. Derg. 1, 54-57.
• Değer S, Akgül Y (1991): Van İli Bardakçı Köyünde Koyunlarda Bulunan Endoparazitlerin Epidemiyolojisi. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 2, (1-2): 11-22.
• Değer S, Ayaz E, Gül A, Biçek K, Eraslan E (2001): Van yöresinde kesilen sığır, koyun ve keçilerde hidatidozun yayılışı, YYÜ Sağ Bil Derg, 7, 1-2, 37-40.
• Değer S, Biçek K, Gül A, Eraslan E (2001): Van Yöresi Buzağı ve Danalarında Eimeria Türlerinin Yaygınlığı. YYÜ. Sağ. Bil. Derg. 7, (1-2): 69-72.
• Değer S, Biçek K, Gül A, Eraslan E (2001): Van Yöresinde Koyun Keçi ve Sığırlarda Cysticercosis tenuicollis’in Yaygınlığı. YYÜ. Sağ. Bil. Derg. 7, (1-2): 95-97.
• Değer S, Gül A, Ayaz E, Biçek K (2003):The Prevalence of Eimeria Species in Goats in Van. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 27, 439- 442.
• Değer S, Taşçı S, Akgül Y, Alkan İ (1994): Van ve Yöresinde Evcil Hayvanlarda Ektoparaziter Dermatitisler, YYÜ. Vet. Fak. Derg. 5, (1-2): 155-161.
• Düz E, Bakır B (2000): Van ve Yöresinde Aktinomikoz ve Aktinobasillozun İnsidans, Patogenezis ve Sağaltımı Üzerine Karşılaştırmalı Çalışmalar. YYÜ. Sağ. Bil. Derg. 6, (1-2): 101- 113.
• Gençcelep M, Aslan L, Tütüncü M, Bakır B, Karaca M (2001): Koyunlarda Akciğer Hastalıklarının Tanısında Direkt Radyografi ve Bronkografi Bulgularının Değerlendirilmesi. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 12, (1-2): 10-14.
• Gül A, Biçek K, Değer S (2000):Van Belediye Mezbahası’nda Kesimi Yapılan Sığırlarda Bulunan Eimeria Türleri ve Bunların Yayılış Oranları. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 11, (2): 12-14.
• Gül A, Değer S (2002):Van Yöresi Koyunlarında Bulunan Eimeria Türleri ve Bunların Prevalansı. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 26, 859-864.
• Gül A, Değer S, Ayaz E (2003): Türkiye’nin Farklı İllerinde Dışkı Muayenesine Göre Tektırnaklılarda Bulunan Helmint Türleri ve Yayılışı. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 27, 195-199.
• Gürtürk K, Aksakal A, Baydaş B (1995): Van ve Yöresinde Yavru Atan Koyunlarda Brusellozis Üzerine Etiyolojik ve Serolojik İncelemeler. YYÜ. Sağ. Bil. Derg. 2, 13-15.
• Gürtürk K, Solmaz H, Ekin İH, Aksakal A, Gülhan T (2000): Van ve Yöresinde Yavru Atan Koyunlarda Bakteriyolojik ve Serolojik İncelemeler. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 11, (2): 19-22.
• İzci C (1998): Sığır Ayak Hastalıkları, Sarısen Ofset, Bursa.
• Kaya A, Akgül Y, Boynukara B, Çabalar M, (2003): Neonatal Buzağı İshallerinde Etiyolojik Faktörler ve Florfenikolün Terapötik Etkinliğinin Araştırılması. Bültendif Veteriner Bülten, 20, 6-12.
• Keleş İ, Değer S, Altuğ N, Karaca M, Akdemir C (2001): Tick-borne Diseases ın Cattle: Clinical and Haematological Findings, Diagnosis, Treatment, Seasonal Distribution, Breed, Sex and Age Factors and Transmitters of Diseases. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 12, (1-2): 26-32.
• Ormancı S, Belge A (2001): Van ve Yöresinde Süt Sığırlarında Ayak Hastalıklarının Nedenleri, Dağılımı ve Sağaltımı Üzerine Çalışmalar. YYÜ. Sağ. Bil. Derg. 7, (1-2): 139- 145.
• Orhun R (2002): Van Yöresi Köpeklerinde Bulunan Endoparazitler ve Halk Sağlığı Yönünden Önemi. YYÜ. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Parazitoloji Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Van.
• Orunç Ö (2003): Van Yöresinde Kanatlılarda Paraziter Fauna Tespiti. YYÜ. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Parazitoloji Anabilim Yüksek Lisans Tezi, Van.
• Sekin S, Voyvoda H, Ağaoğlu ZT, Karaca M (1996): Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Kliniği’ne Van ve Çevresinden 1992-1997 Yılları Arası Getirilen Hayvanlarda Saptanan Hastalıkların Genel Analizi. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 7, (2): 106-109.
• Solmaz H, Akkan HA, Tütüncü M, Karaca M, Ekin İH, Kutlu İ (2002): Van ve Yöresinde Atlarda Listeriozisin Seroprevalansı. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 13, (1-2): 62-63.
• Solmaz H, Tütüncü M, Akkan HA, Aksakal A, Gülhan T, Boynukara B (2004): Brucellosis in Horses Around Van, Turkey. İnd. Vet. J. 81, 748-749.
• Taşçı S, Değer S, Akgül Y (1994): Van ve Yöresinde Hypodermosis. YYÜ. Vet. Fak. Derg. 5, (1-2): 143-153.
• Taşçı S, Topçu A (1989): Van Yöresi Sığırlarında Bulunan Bit (Anoplura ve Mallophaga) Türleri. AÜ. Vet. Fak. Derg. 36, (3): 527-539.
• Toparlak M, Gül Y (1988): Van İli Belediye Mezbahası’nda Kesilen Keçilerde Karaciğer Trematod Enfeksiyonları. AÜ. Vet. Fak. Derg. 35, (2-3): 412-417.
• Yılmaz Z, Kennerman E, Şentürk S, Temizel M, Aytuğ N (2002): Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Küçük Hayvan Kliniği’ne Getirilen Kedi ve Köpeklerin Değerlendirilmesi (1990-2000). Uludağ. Univ. J. Fac. Vet. Med. 21, 23-31.