Utilizing Religious and Moral Notions of Turkish Proverbs in Educating and Teaching Area

Yıl 2014, Cilt: 12 Sayı: 27, 99 - 122, 01.06.2014

Semra Çinemre

Öz

Anahtar Kelimeler

Proverb, Religious value, Moral value, Values education, Educating-teaching area

Türk Atasözlerindeki Dinî ve Ahlakî Motiflerin Eğitim-Öğretim Ortamında Kullanılması

Öz

Bu çalışmanın amacı, içerisinde pek çok dinî ve ahlakî değer taşıyan Türk atasözlerinin eğitim-öğretim ortamında nasıl kullanılabileceğine dair içerik analizi yapmaktır. Bu amaç doğrultusunda, öncelikle belli başlı bazı atasözleri kaynakları taranarak dinî ve ahlakî unsur taşıyan atasözleri tespit edilmiştir. Daha sonra, tespit edilen atasözleri, ilettiği düşünülen dinî ve ahlakî değere göre tasnif edilmiştir. Atasözleri tasnif edilirken bahsi geçen değeri örnekleyebilme ve kaynağını aldıkları dinî referanslarla ilişkilendirilebilme özellikleri göz önünde bulundurulmuştur. Araştırma sonucunda atasözlerinin çok sayıda dinî ve ahlakî değer taşıdığı, bunun yanında; gerek eğitimsel özellikleri itibariyle, gerekse farklı yöntemlerin uygulanmasına elverişli olmaları yönüyle, eğitimöğretim ortamında, özellikle de din ve değerler eğitimi alanında başvurulması gereken önemli materyaller oldukları sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Atasözü, Dinî değer, Ahlakî değer, Değerler eğitimi, Eğitim-öğretim ortamı

Kaynakça

• Aksoy, Ö. A. (1991). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü (4. bs.). İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Akyürek, S. (2004). Din Öğretimde Kavram Öğretimi. İstanbul: Dem Yayınları.
• Akyürek, S. (2009). Din Öğretimi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Altun, M. (2004). Türk Atasözleri Üzerinde Sentaktik Bir İnceleme. Akademik Araştırmalar Dergisi, 6(21), 79-91.
• Aşıkoğlu, N. Y. (1998). Toplum Hayatımızda Dinin Yeri ve Din Eğitiminin Önemi. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2, 45-49.
• Aydın, M. Z. (2004). Din Öğretiminde Yöntemler. Ankara: Nobel Yayınları.
• Başaran, S. (1994). Hadislerin Türk Atasözlerine Tesiri. Bursa: Uludağ Üniversitesi Basımevi.
• Bilgin, B. (1987). İslam’da Çocuk. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Buhârî, M.b. İ. (1897). El-Camiu’s-Sahih. I-VIII. İstanbul: yy.
• Bulut, S. (2011). Atasözlerinin Değerler Eğitimindeki Yeri. Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Çotuksöken, Y. (1992). Atasözlerimiz. İstanbul: Özgül Yayınları.
• Dodurgalı, A. (1998). Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Derslerinde İletişim Problemleri Ve Bazı Tekliler. Orta Dereceli Okullarda Yürütülen Din EğitimÖğretiminin Problemleri, Kayseri: İbav Yayınları, 7-50.
• Doğan, R ve Tosun, C. (2003). İlköğretim 6. 7. ve 8. sınılar için Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Ebû Dâvud, S.b. E. (1967). Sünen. I-II. Mısır: yy.
• Ebû Nu’aym, A.b. A. (1967). Hılyetü’l-Evliyâ. II-X. Beyrut: yy.
• Erginer, G. (2010). Atasözlerinde Sosyal Hayat. Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Feyizli, H. T. (2010). Feyzü’l-Furkan Açıklamalı Kur’an-I Kerim Meali (8. bs.). İstanbul: Server İletişim.
• Gölpınarlı, A. (1977). Tasavvuftan Dilimize Geçen Deyimler ve Atasözleri. İstanbul: İnkılap ve Aka Kitabevleri.
• Hesapçıoğlu, M. (1994). Öğretim İlke ve Yöntemleri. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• http://tez2.yok.gov.tr/. (Erişim: 10.12.2012).
• Kaya, M. (1998). Eğitimde Program Geliştirme Sürecinde Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programının Geliştirilmesi İhtiyacı. Orta Dereceli Okullarda Yürütülen Din Eğitim-Öğretiminin Problemleri, Kayseri: İbav Yayınları, 227-258.
• Kurt, İ. (1991). Türk Atasözlerine Psikolojik Bir Yaklaşım. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Nevevî, İ. (2008). Riyazu’s-Salihin Muhtasar, İstanbul: Işık Yayınları. Sa’d, İbn. Tabakât. I. yy.
• Müslim, İ. (1973). Sahih-i Müslim (Ahmed Davudoğlu, Çev.). İstanbul: Sönmez Neşriyat Yayınları.
• Pala, İ. (2010). Sözün Özünden Dünden Bugüne Atasözleri (2. bs.). İstanbul: Kapı Yayınları.
• Tirmizî, İ. (1992). Sünen-i Tirmizî (O. Zeki Mollamehmetoğlu, Çev.). İstanbul: Yunus Emre Yayınevi.
• Tülbentçi, F. F. (1977). Türk Atasözleri ve Deyimler. İstanbul: y.y.
• Türk Dil Kurumu. (1998). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Üstüner, A. (2002). Olumsuz Yargılı Atasözleri. Türk Dili, 601, 35-42.