The Effects of Cartoons Prepared by Pre-Service Science Teachers on Academic Achievement And Anxiety Level / Fen Bilgisi Öğretmen Adayları Tarafından Hazırlanan Karikatürlerin Akademik Başarı ve Endişe Düzeyine Etkisi

Yıl 2016, Cilt: 12 Sayı: 2, 427 - 446, 24.03.2016

Ayşe Nesibe Köklükaya Ezgi Güven Yıldırım Mahmut Selvi

Öz

Bu çalışma ile Genel Kimya Laboratuarı II dersinde öğretmen adaylarının kendilerinin hazırladıkları karikatürlerin öğretmen adaylarının akademik başarılarına ve endişe düzeylerine etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma 2014-2015 bahar yarıyılında bir devlet üniversitesinde yürütülmüştür. Çalışmanın örneklemini bu üniversitenin fen bilgisi öğretmenliği ABD’de öğrenim görmekte olan toplam 54 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak bilimsel başarı testi ve kimya laboratuarı endişe ölçeği kullanılmıştır. Araştırma öntest sontest kontrol gruplu yarı deneysel desende yürütülmüştür. Çalışmadan elde edilen veriler araştırma sorularının cevaplanmasına yönelik ilişkisiz örneklemler t testi ile analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, öğretmen adayları tarafından hazırlanan karikatürlerin öğrencilerin akademik başarısını artırdığı belirlenmiştir. Bunun yanında ise öğretmen adaylarının endişe düzeylerine etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. 

Kaynakça

• Akdeniz, A. R. & Atasoy, Ş. (2006). Kavram karikatürlerinin havaya fırlatılan topa etkiyen kuvvet konusundaki kavram yanılgılarını gidermeye etkisi. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildirileri, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Akengin, H. & İbrahimoğlu, Z. (2010). Sosyal bilgiler dersinde karikatür kullanımının öğrencilerin akademik başarısına ve derse ilişkin görüşlerine etkisi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (2), 1-19.
• Aktepe, V. & Aktepe, L. (2009). Fen ve Teknoloji Öğretiminde Kullanılan Öğretim Yöntemlerine İlişkin Öğrenci Görüşleri: Kırşehir BİLSEM Örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 10 1), (69-80).
• Alsaç, Ü. (2004). Karikatürde Gülmece Üstüne Gözlemler. http://www.nd-karikaturvakfi.org.tr/katalog2004.htm. Erişim tarihi; 03.05.2015.
• Arı, E. (2008). Yapılandırmacı yaklaşım ve öğrenme stillerinin genel kimya laboratuar uygulamalarında öğrencilerin başarısı bilimsel işlem becerileri ve tutumları üzerine etkisi. Doktora tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Atasoy, Ş., Tekbıyık, A. & Gülay, A. (2013). Beşinci sınıf öğrencilerinin ses kavramını anlamaları üzerine kavram karikatürlerinin etkisi. Journal of Turkish Science Education, 10 (1), 176-196.
• Azizoğlu, N. & Uzuntiryaki, E. (2006). Kimya laboratuvarı endişe ölçegi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 55-62.
• Balım Günay, A., Evrekli, E. & Aydın, G. (2007). Fen ve teknoloji öğretiminde zihin haritalama tekniği ve mind manager programı uygulamaları. Turkish Republic of Northern Cyprus: VI. International Educational Technologies Conference, Famagusta.
• Balım, A. G., İnel, D. & Evrekli, E. (2007). Probleme dayalı öğrenme yönteminin kavram karikatürleriyle birlikte kullanımı: fen ve teknoloji dersi etkinliği. Turkish Republic of Northern Cyprus: VI. International Educational Technologies Conference, Famagusta.
• Balım,A.G., İnel, D. & Evrekli, E. (2008). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi. İlköğretim Online, 7(1), 188-202.
• Başkan, H. (2006). Fen ve teknoloji öğretiminde drama yönteminin kavram yanılgılarının giderilmesi ve öğrenci motivasyonu üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Trabzon.
• Baysarı, E. (2007). İlköğretim düzeyinde 5. Sınıf fen ve teknoloji dersi canlılar ve hayat ünitesinde kavram karikatürü kullanımının öğrenci başarısına, fen tutumuna ve kavram yanılgılarının giderilmesine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Bowen, C. V. (1999). Development and score validation of a chemistry laboratory anxiety instrument (CLAI) for college chemistry students. Educational Psychological Measurement, 59(1), 171-185.
• Burhan, Y. (2008). Asit ve baz kavramlarına yönelik karikatür destekli çalışma yapraklarının geliştirilmesi ve uygulanması. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Büyüköztürk, S. (2008). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Chin, C. & Teou, L. (2009). Using concept cartoons in formative assessment: scaffolding students’ argumentation. International Journal of Science Education, 31(10), 1307- 1332.
• Çiğdemtekin, B. (2007). Fizik eğitiminde elektrostatik konusu ile ilgili kavram yanılgılarının giderilmesine yönelik bir karikatüristik yaklaşım. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
• Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2007). Research methods in education. London: Routledge Falmer.
• Dalacosta, K., Kamariotaki-Paparrigopoulou, M., Palyvos, J. A. & Spyrellis, N. (2009). Multimedia application with animated cartoons for teaching science in elementary education. Computers and Education, 52(4), 741-748.
• Demir, Y. (2008). Kavram yanılgılarının belirlenmesinde kavram karikatürlerinin kullanılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Ensitüsü, Erzurum.
• Dereli, M. (2008). Tam sayılar konusunun karikatürlerle öğretiminin öğrencilerin matematik başarılarına etkisi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
• Durmaz, B. (2007). Yapılandırıcı fen öğretiminde kavram karikatürlerinin öğrencinin başarısı ve duyuşsal özelliklerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Entitüsü, Muğla.
• Ekici, F., Ekici, E. & Aydın, F. (2007). Utility of concept in diagnosing and overcoming misconceptions related to photosynthesis. International Journal Environmental & Science Education, 2(4), 111-124.
• Erdoğan, İ. (2003). Pozitivist Metodoloji, Bilimsel Araştırma Tasarımı, İstatistiksel Yöntemler, Analiz ve Yorum, Ankara: Erk Yayınevi.
• Erdoğan, A. & Cerrah-Özgeç, L. (2012). Kavram karikatürlerinin öğrencilerin kavram yanılgılarının giderilmesi üzerindeki etkisi: sera etkisi ve küresel ısınma örneği. Turkish Journal of Education; 1(2).
• Eroğlu, N. (2010). 6.Sınıf maddenin tanecikli yapısı ünitesindeki kavramların öğretiminde öğrenci ürünü karikatürlerin kullanımı. Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), Sakarya.
• Ersoy, (2010). İlköğretimde Değer Kazanımlarının İncelenmesinde Karikatür Kullanımı: Dayanışma Değeri Örneği. OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 80-103.
• Evrekli, E., İnel, D. & Çite, S. (2006). Yapılandırmacı yaklaşım temelinde fen ve teknoloji öğretiminde kavram karikatürleri: bir etkinlik örneği “maddenin halleri ve ısı”, VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildirileri, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Gölgeli, D. & Saraçoğlu, S. (2010). ‘Işık ve Ses’ ünitesinin öğretiminde kavramsal karikatür kullanımının öğrencilerin akademik başarısına etkisi (Poster). IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, İzmir.
• Greenwald, S. J. & Nestler, A. (2004). Engaging students with significant mathematics from The Simpsons, PRIMUS, 14(1), 29-39.
• Gürol, M. (2003). Aktif Öğrenmeyi temel alan oluşturmacı öğrenme tasarımının uygulanması ve başarıya etkisi. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7, 169-179.
• Hofstein, A. & Naaman, M. R. (2007). Laboratory in science education: the state of the art. Chemistry Education Research and Practice, 8 (2), 105-107.
• Kabapınar, F. (2005). Yapılandırmacı öğrenme sürecine katkıları açısından fen derslerinde kullanılabilecek bir öğretim yöntemi olarak kavram karikatürleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 5 (1).
• Keogh, B., Naylor, S. & Wilson, C. (1998). Concept cartoons: a new perspective on physics education. Physics Education, 33(4), 219-224.
• Keogh, B. & Naylor, S. (2000). Teaching and learning ın science using concept cartoons: why dennis wants to stay ın at playtime, Australian Primary & Junior Science Journal,16 (3).
• Kılınç, A. (2008). Öğretimde mizahi kavramaya dayalı bir materyal geliştirme çalışması: bilim karikatürleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Kirişçioğlu, S. & Başdaş, E. (2007). Yapılandırmacı öğrenme ortamlarında fen ve teknoloji derslerinde kullanılabilecek kavram karikatürleri ve etkinlik örnekleri. Ankara, Özel Tevfik Fikret Okulları: Eğitimde Yeni Yönelimler IV: Yapılandırmacılık ve Öğretmen.
• Kuşakçı Ekim, F. (2007). İlköğretim fen öğretiminde kavramsal karikatürlerin öğrencilerin kavramsal yanılgılarını gidermede etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Long, S. & Marson, K. (2003). Concept cartoons. Investigating. 19(3), 22-23.
• Morris, M., Merritt, M., Faırclough, S., Bırrell, N. & Howıtt, C. (2007). Trialing concept cartoons ın early childhood teaching and learning of science. Teaching Science, 53(2), 42-45.
• Oluk, S. & Özalp, I. (2007). The teaching of global environmental problems according to the constructivist approach: as a focal point of the problem and the avaibility of concept cartoons. Educational Sciences: Theory & Practice, 7(2), 881-896.
• Özalp, I. (2006). Karikatür tekniğinin fen ve çevre eğitiminde kullanılabilirliği üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans tezi. Celal Bayar Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü. Manisa.
• Özalp, I., Sarıkaya Coşar, S., & Ünal Eroğlu E. (2006). Ergenlik dönemindeki değişmelerin öğretiminde karikatürlerden faydalanma. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildirileri, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
• Öztuna Kaplan A., Boyacıoğlu N. (2013). Çocuk Karikatürlerinde Maddenin Tanecikli Yapısı, Journal of Turkish Science Education, 10(1), 156 – 175.
• Özüredi, Ö. (2009). Kavram karikatürlerinin ilköğretim 7. sınıf fen ve teknoloji dersi, insan ve çevre ünitesinde yer alan “besin zinciri” konusunda öğrenci başarısı üzerindeki etkisi. Celal Bayar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), Manisa.
• Rule, A. C., & Auge, J. (2005). Using humorous cartoons to teach mineral and rock concepts in sixth grade science class. Journal of Geoscience Education, 53 (5), 548-558.
• Saka, A., Akdeniz, A. R., Bayrak, R. ve Asilsoy, Ö. (2006). “Canlılarda Enerji Dönüşümü” Ünitesinde Karşılaşılan Yanılgıların Giderilmesinde Kavram Karikatürlerinin Etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi, 7. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara.
• Şengül, S. & Aydın, Y. (2013). Kavram karikatürleriyle zenginleştirilmiş öğrenme ortaminin öğrencilerinin matematik kaygilarina etkisinin incelenmesi. International Journal of Social Science, 6(3), 639-659.
• Tatalovic, M. (2009). Science comics as tools for science education and communication: a brief, exploratory study. Journal of Science Communication, 8(4), 1-17.
• www.tdk.gov.tr
• Tobin K. G. (1990). Research on science laboratory activities; in pursuit of better questions and answers to improve learning. School Science and Mathematics, 90, 403-418.
• Tokcan, Alkan, (2013). Sosyal bilgiler öğretiminde kavram karikatürlerinin öğrenci başarısına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(2), 1-19.
• Uğurel, I. & Moralı, S. (2006). Karikatürler ve matematik öğretimi. http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/170/170/sevgi%20morali.doc erişim tarihi; 23.01.2012.
• Uşaklı, H. & Akpınar, E. (2015). Fen laboratuvarı kaygı ölçeğinin (FLKÖ) geliştirilmesi. Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (3), 1241-1250.
• Üstün, Ö. (2007). Ortaöğretim üçüncü sınıfta Türk Dili ve Edebiyatı dersinde karikatür kullanımının yazılı anlatım öğretimine etkisi. Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yıldız, İ. (2008). Kavram karikatürlerinin kavram yanılgılarının tespitinde ve giderilmesinde kullanılması: düzgün dairesel hareket. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yoong, W., K. (2001). Mathematics Cartoons and Mathematics Attitudes. Studies in Education, 6, 69-80.