Covid-19 Süresince İnsanların Yeme Davranışındaki Değişim
Year 2020,
Volume: 19 Issue: COVID-19 Special Issue, 179 - 190, 31.10.2020
Mehmet Şimşek
,
Mehmet Şen
Abstract
Bu çalışma COVID-19 sürecinde insanların yeme davranışındaki değişimi incelemeye yönelik yapılmıştır. Çalışmanın verileri içinde bulunulan olağanüstü şartlar sebebiyle kısıtlı zamanda ve çevrimiçi anket yoluyla elde edilmiştir. Çevrimiçi anket yoluyla toplanan 397 veri ile gerçekleştirilen T testi analiz sonuçlarına göre COVID-19 sürecinde insanların yeme davranışında bir değişimin olduğu tespit edilmiştir. Bu süreçte yeme davranışına yönelik Bilişsel Kontrol davranışları azalırken, Duygusal Yeme ve Kontrolsüz Yeme davranışı artmıştır. Öte yandan söz konusu davranış değişikliğinin katılımcıların demografik özelliklerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı T testi ve Tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile incelenmiştir. Yapılan analiz sonuçlarına göre COVID-19 sürecinde katılımcıların yeme davranışı yaşa ve gelir durumuna göre farklılaşırken, cinsiyete ve eğitim durumuna göre bir farklılaşma göstermemektedir.
References
- Altun, M. Kutlu, Y. (2015). Ergenlerin Yeme Davranışları ile İlgili Görüşleri: Niteliksel Çalışma. F.N. Hem. Dergi. 23(3), 174-184.
- Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve ark. (2007). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Spss Uygulamalı. (Geliştirilmiş 5.Baskı). Adapazarı: Sakarya Yayıncılık.
- Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin veri Analizi El Kitabı. (12. Basım). Ankara Pegem Yayınları.
- Çokluk, Ö. Şekercioğlu, G. Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik. 3.Baskı Ankara: Pegem Yayınları.
- Çokluk, Ö. Şekercioğlu, G. Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik. SPSS ve LİSREL Uygulamaları. Ankara: Pegem Yayınları.
- Demir, M. Günaydın, Y. Demir, Ş.Ş. (2020). Coronavirüs (Covid-19)'Ün Türkiye'de Turizm Üzerindeki Öncüllerinin, Etkilerinin Ve Sonuçlarının Değerlendirilmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6(1), 80-107.
- Dovey T. M. (2010). Eating Behaviour. London: Mc Graw-Hill Education.
- Gibson EL. The Psychobiology Of Comfort Eating: İmplications For Neuropharmacological İnterventions. Behav Pharmacol. 2012;23:442-460.
- Groesz, L. M. McCoy, S. Carl, J. Saslow, L. Stewart, J. Adler, N. et al. (2012). What is eating you? stress and the drive to eat. Appetite, 58, 717-721.
Higgs, S. (2015). Social norms and their influence on eating behaviours. Appetite. 86, 38-44.
- Nalçacı İkiz, A. (2019). TFEQ-R21 ile Üniversite Öğrencilerinin Yeme Davranışlarının İncelenmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(2), 968-979.
- Karakuş, S.Ş. Yıldırım, H. Büyüköztürk, Ş. (2016). Üç Faktörlü Yeme Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. TAF Prev Med Bull. 15(3), 229-237.
- Karaoğlu, M. Erzi, S. (2019). Yeme Tutumları ve Travmatik Yaşantılar: Öz Şefkat ve Duygu Düzenlemenin Aracı Rolü. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 1(3), 145-151.
- Koball, A. Meers, M.R. Storfer-Isser, A. Domoff, S.E. Musher-Eizenman, D.R. (2012). Eating When Bored: Revision Of The Emotional Eating Scale With A Focus On Boredom. Health Psychol. 31, 521-524.
Konttinen, H. Mannisto, S. Sarlio-Lahteenlorva, S. Silventoinen, K. Haukkala, A. (2010). Emotional Eating And Physical Activity Self-Efficacy As Pathways İn The Association Between Depressive Symptoms And Adiposity İndicators. Am J Clin Nutr. 92(5), 1031‐1039.
- Orbatu, D.S. (2020). İzmir İli Lise Çağı Çocuklarında Yeme Farkındalığının Değerlendirilmesi. Tepecik Eğit. ve Araşt. Hast. Dergisi. 30(1), 19-27.
- O'Reilly, G.A. Look, L. Spruijt‐Metz, D. (2014). Mindfulness‐Based İnterventions For Obesity‐Related Eating Behaviours: A Literature Review. Obesity Reviews, 15, 453–461.
- Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi 2. 5. Baskı, Eskişehir:Kaan Kitapevi.
- Tanrıverdi, Z. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Yeme Davranışlarının Ve Duygusal İştahlarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Tholin, S. Rasmussen, F. Tynelius, P. Karlsson J. (2005). Genetic And Environmental İnfluences On Eating Behaviour: The Swedish Young Male Twins Study. The American Journal of Clinical Nutrition. 81(3), 564-569.
- Ural, A. ve Kılıç, İ. (2005). Bilimsel Araştırma Süreci Ve Spss İle Veri Analizi. Ankara, Detay Yayıncılık.
- Zellner, D.A. Loaiza, S. Gonzalez, Z. Pita, J. Morales, J. Pecora, D. et al. (2006). Food Selection Changes Under Stress. Physiol Behav. 87,789-793.
CHANGE IN PEOPLE'S EATING BEHAVIOUR DURING COVID-19
Year 2020,
Volume: 19 Issue: COVID-19 Special Issue, 179 - 190, 31.10.2020
Mehmet Şimşek
,
Mehmet Şen
Abstract
This study was conducted to investigate the change in people's eating behaviour during COVID-19. The data of the study were obtained via online questionnaire in limited time due to the extraordinary conditions that we have been in. The results of the T test analysis performed on 397 data which were collected through an online questionnaire indicated that there was a change in people's eating behaviour during COVID-19. During this time, Emotional Eating and Uncontrolled Eating behaviours increased while Cognitive Restraint behaviour decreased with regard to eating behaviour. In addition, T test and One-way analysis of variance (ANOVA) were carried out to investigate whether the behavioural change differed according to the demographic characteristics of the participants. According to the results of the analyses, while the eating behaviour of the participants changed during COVID-19 depending on their age and income level, it did not differ by their gender or educational background.
References
- Altun, M. Kutlu, Y. (2015). Ergenlerin Yeme Davranışları ile İlgili Görüşleri: Niteliksel Çalışma. F.N. Hem. Dergi. 23(3), 174-184.
- Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve ark. (2007). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: Spss Uygulamalı. (Geliştirilmiş 5.Baskı). Adapazarı: Sakarya Yayıncılık.
- Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin veri Analizi El Kitabı. (12. Basım). Ankara Pegem Yayınları.
- Çokluk, Ö. Şekercioğlu, G. Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik. 3.Baskı Ankara: Pegem Yayınları.
- Çokluk, Ö. Şekercioğlu, G. Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik. SPSS ve LİSREL Uygulamaları. Ankara: Pegem Yayınları.
- Demir, M. Günaydın, Y. Demir, Ş.Ş. (2020). Coronavirüs (Covid-19)'Ün Türkiye'de Turizm Üzerindeki Öncüllerinin, Etkilerinin Ve Sonuçlarının Değerlendirilmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6(1), 80-107.
- Dovey T. M. (2010). Eating Behaviour. London: Mc Graw-Hill Education.
- Gibson EL. The Psychobiology Of Comfort Eating: İmplications For Neuropharmacological İnterventions. Behav Pharmacol. 2012;23:442-460.
- Groesz, L. M. McCoy, S. Carl, J. Saslow, L. Stewart, J. Adler, N. et al. (2012). What is eating you? stress and the drive to eat. Appetite, 58, 717-721.
Higgs, S. (2015). Social norms and their influence on eating behaviours. Appetite. 86, 38-44.
- Nalçacı İkiz, A. (2019). TFEQ-R21 ile Üniversite Öğrencilerinin Yeme Davranışlarının İncelenmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(2), 968-979.
- Karakuş, S.Ş. Yıldırım, H. Büyüköztürk, Ş. (2016). Üç Faktörlü Yeme Ölçeğinin Türk Kültürüne Uyarlanması: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. TAF Prev Med Bull. 15(3), 229-237.
- Karaoğlu, M. Erzi, S. (2019). Yeme Tutumları ve Travmatik Yaşantılar: Öz Şefkat ve Duygu Düzenlemenin Aracı Rolü. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 1(3), 145-151.
- Koball, A. Meers, M.R. Storfer-Isser, A. Domoff, S.E. Musher-Eizenman, D.R. (2012). Eating When Bored: Revision Of The Emotional Eating Scale With A Focus On Boredom. Health Psychol. 31, 521-524.
Konttinen, H. Mannisto, S. Sarlio-Lahteenlorva, S. Silventoinen, K. Haukkala, A. (2010). Emotional Eating And Physical Activity Self-Efficacy As Pathways İn The Association Between Depressive Symptoms And Adiposity İndicators. Am J Clin Nutr. 92(5), 1031‐1039.
- Orbatu, D.S. (2020). İzmir İli Lise Çağı Çocuklarında Yeme Farkındalığının Değerlendirilmesi. Tepecik Eğit. ve Araşt. Hast. Dergisi. 30(1), 19-27.
- O'Reilly, G.A. Look, L. Spruijt‐Metz, D. (2014). Mindfulness‐Based İnterventions For Obesity‐Related Eating Behaviours: A Literature Review. Obesity Reviews, 15, 453–461.
- Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi 2. 5. Baskı, Eskişehir:Kaan Kitapevi.
- Tanrıverdi, Z. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Duygusal Yeme Davranışlarının Ve Duygusal İştahlarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Tholin, S. Rasmussen, F. Tynelius, P. Karlsson J. (2005). Genetic And Environmental İnfluences On Eating Behaviour: The Swedish Young Male Twins Study. The American Journal of Clinical Nutrition. 81(3), 564-569.
- Ural, A. ve Kılıç, İ. (2005). Bilimsel Araştırma Süreci Ve Spss İle Veri Analizi. Ankara, Detay Yayıncılık.
- Zellner, D.A. Loaiza, S. Gonzalez, Z. Pita, J. Morales, J. Pecora, D. et al. (2006). Food Selection Changes Under Stress. Physiol Behav. 87,789-793.