A major parts of Turkey is located on the active seismic belts. Until now, many structures
have been damaged and even collapsed due to the destructive effects of the earthquake. The earthquakes
have caused largely in loss of life and property. The inevitable earthquake fact has revealed the concept of
earthquake resistant design. The structures must be had sufficient rigidity and strength according to
earthquake resistant structure design principles. Load-bearing system and the distribution of these two
structural properties must be formed symmetrically and regularly. However, irregular structures are
constructed due to architectural reasons. In these structures which are irregular in terms of structure
geometry and distribution of rigidity, is seen torsional irregularity. Torsional irregularity negatively affects the earthquake performance of the structure. Therefore, it becomes a subject that needs to be meticulously
Türkiye’nin büyük bir çoğunluğu aktif deprem kuşakları üzerinde yer almaktadır. Bu zamana kadar
birçok yapı depremin yıkıcı etkileri nedeniyle hasar görmüş hatta göçmüştür. Depremler büyük oranda
can ve mal kaybına neden olmuştur. Kaçınılmaz deprem gerçeği, depreme dayanıklı tasarım kavramını
ortaya çıkarmıştır. Yapıların, depreme dayanıklı yapı tasarım ilkelerine göre yeterli rijitlik ve dayanıma
sahip olması gerekmektedir. Bu iki yapısal özelliğin dağılımı ve taşıyıcı sistem simetrik ve düzenli bir
şekilde oluşturulmalıdır. Ancak mimari nedenlerden dolayı düzensiz yapılar inşa edilmektedir. Yapı
geometrisi ve rijitlik dağılımı bakımından düzensiz olan bu yapılarda burulma düzensizliği
görülmektedir. Burulma düzensizliği, yapının deprem performansını olumsuz yönde etkilemektedir. Bu
nedenle titizlikle araştırılması gereken bir konu haline gelmektedir.
Bu çalışmada, Türk Deprem Yönetmeliği-2007 ve Türk Bina Deprem Yönetmeliği-2018’e göre farklı yerel
zemin sınıflarının yapılardaki burulma düzensizliğine etkisi araştırılmıştır. Modelleme ve deprem
analizleri SAP 2000 programında yapılmıştır. Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi ve Mod Birleştirme Yöntemi
kullanılarak 5 farklı yapı tipi için 270 adet yapının deprem analizleri gerçekleştirilmiştir. 4-6 ve 8 katlı
yapılar için, farklı zemin sınıflarındaki yapıların burulma düzensizliği katsayıları elde edilmiştir. Sonuçlar,
her iki deprem analiz yöntemi ve deprem yönetmeliklerine göre karşılaştırılmıştır. Türk Bina Deprem
Yönetmeliği-2018’de düzenli yapıların burulma düzensizliği katsayıları Türk Deprem Yönetmeliği-2007’e
göre azalırken, düzensiz yapıların burulma düzensizliği katsayılarında ciddi bir artış olduğu görülmüştür.
Yerel zemin sınıflarının hesaplamalara olan etkisi Türk Bina Deprem Yönetmeliği-2018 ile daha gerçekçi
hale gelmiştir. Yerel zemin sınıfının Türk Bina Deprem Yönetmeliği-2018’de burulma davranışı üzerinde
önemli bir etkiye sahip olduğu ve burulma düzensizliğine sahip yapıların tasarım ve değerlendirilmesinde
yerel zemin sınıfının bu etkisinin dikkate alınması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Burulma düzensizliği Yerel zemin sınıfı Deprem analizi Türkiye Bina Deprem Yöntemeliği-2018 Türk Deprem Yönetmeliği-2007
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Engineering |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | June 3, 2020 |
Submission Date | June 14, 2019 |
Acceptance Date | November 12, 2019 |
Published in Issue | Year 2020 Volume: 8 Issue: 2 |