HİPPİAS’IN DOĞAL HUKUK FİKRİNDEN KANT’IN EBEDİ BARIŞ FİKRİNE

Year 2023, Volume: 11 Issue: 1, 217 - 231, 30.06.2023

Ferhat Kutluay

https://doi.org/10.52122/nisantasisbd.1275379

Abstract

Antik Yunan dünyasının IV. Yüzyılda yaşamış önemli sofistlerin içerisinde yer alan Hippias, özellikle ortaya koyduğu physis (doğa) ile nomos (yasa) arasındaki karşıtlığa vurgu yaparak physis'e öncelik vermesiyle ön plana çıkar. Hippias, bu doğa sayesinde herkesin birbirine benzer ve hatta akraba olduğunu ve dolayısıyla tüm insanların doğaya özdeş, akıl temelli olan ortak yasalar etrafında birleşebileceği ve buradan yola çıkıldığında evrensel bir ideal olan ebedi barışın tesis edilebileceği fikrini ortaya koyar. İşte temelde 'Ebedi Barış' fikrinin ilk savunucusu olan Hippias, kendisinden sonra gelen birçok düşünüre bu bağlamda önemli bir esin kaynağı olmuştur. Daha doğrusu gerek insanların rızası dâhilinde devletin daha sonradan ortaya çıkması bağlamında sosyal sözleşme teorisinin ve gerek eşitsiz ve dolayısıyla çatışmasız bir dünyayı resmeden ebedi barış fikrinin ilk temellerinin Hippias tarafından ortaya atıldığını pekâlâ söyleyebiliriz. Bu bağlamda bakıldığında Hippias'tan sonra ebedi barış fikrinin en önemli temsilcisi 18. Yüzyılın dikkat çeken filozoflarından olan İmmanuel Kant olmuştur. Kant, tıpkı Hippias'ta olduğu gibi tüm insanları dünya vatandaşı olarak görür ve bundan dolayı insanların, ortak yasalar altında milletler topluluğu adı altında birleşebileceğini söyler. Buradan yola çıkan Kant, insanların 'Ebedi Barış'a ulaşacağını söyler. Dolayısıyla Kant, Ebedi Barış fikrinin ilk savunucusu olan Hippias'tan esinlendiği fikri geliştirerek 'Ebedi Barış' adı altında tekrardan formüle etmiştir.

Keywords

Physis, Nomos, Doğal Hukuk, Milletler Topluluğu, Ebedi Barış

References

• Bonnard, A., (2004). Antik Yunan Uygarlığı 1: İlyada’dan Parthenon’a, Çev. Kerem K., İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
• Burnet, J., (1928). Greek Philosphy, Thales to Plato (Part 1). London: The Macmillan Company.
• David G., (2001). Hippias. İçinde Rosamond K. S., (Ed.), The Older Sophists (94-105). İndianapolis: Hackett Publishing.
• Eflatun, (1997). Protagoras, Çev. Şazi K., İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Friedell, E., (1999). Antik Yunan'ın Kültür Tarihi, Çev. Necati A., Ankara: Dost Kitabevi.
• Guthrie, W. K. C., (1977). The Sophists. London: Cambridge University Press.
• Kant, I., (2007). Critique of Judgement, Çev. James C. M., New York: Oxford University Press.
• Kant, I., (2012). Saf Aklın Sınırları Dâhilinde Din, Çev. Suat B. Ç, Konya: LiteraTürk Academia Yayınları.
• Kant, I., (1999). Critique of Pure Reason, Çev. ve Ed. Paul G. and Allen W. W., New York: Cambridge University Press.
• Kant, I., (1991). Political Writings, Nisbet, H. S. R. (Ed.). Cambridge: Cambridge University Press.
• Kant, I., (1960). Ebedi Barış Üzerine Deneme, Çev. Yavuz A. ve Seha L. M., Ankara: Ankara Üniversitesi S.B.F. Yayınları.
• Karagöz, Y. Y., (2016). "Kant’ın Felsefesinde Ebedi Barış Düşüncesinin Güncelliği Üzerine", Beytülhikme An International Journal of Philosophy, 6 (1), 141-175.
• Locke, J., (1963). Two Treatises of Government, Peter L. (Ed.). New York: New American Library.
• Platon, (2016). Büyük Hippias, Çev. Furkan A., İstanbul: Say Yayınları.
• Platon, (2020). Devlet (20. Baskı). Çev. Sabahattin E. ve M. Ali C., İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Platon, (2011). Küçük Hippias, Çev. Furkan A., İstanbul: Say Yayınları.
• Preus, A., (2007). Historical Dictionary Of Ancient Greek Philosphy. Lanham-Maryland: Scarecrow Press.
• Spencer, H., (2009). Social Statics. London.
• Strathern, P., (1998). 90 Dakikada Kant (1. Basım). Çev. Mehmet U., İstanbul: Gendaş Yayınları.
• Woodruff, P., (1999). Rhetoric and Relativism: Protagoras and Gorgias. İçinde A. A. Long, (Ed.), Early Greek Philosophy (290-311). London.
• Zeller, E., (1881). A History Of Greek Philosophy (Vol. II). Çev. S. F. Alleyne, London.