THE APPROACHES OF SCHOOL PRINCIPALS TO MOTIVATE TEACHERS (UŞAK CASE)

Yıl 2013, Cilt: 12 Sayı: 44, 300 - 322, 01.09.2013

Mehmet Akif Helvacı Hüdayi Başın

Öz

The aim of this research is to designate the motivational approaches of principals according to the opinions of the teachers working in public primary schools. In the light of this general aim is determined whether the views of the teachers differ from one another with regards to factors such as sex, branch and seniority about the motivational approaches that the school principals implement. The survey method was used in the research. It is the 1669 teachers working in the public primary schools located in the borders of the city of Uşak that comprise the population of the research. The experimental people are composed of the 452 teachers who were chosen by simple random sampling. In this research was used the scale of "determining the approaches of school principals to motive teachers" which was developed by the researcher to be used as a tool to gather data. The data gathered in the scale was analyzed by the SPSS 17.0 package program. For the independent groups was used the T-test or the one-sided ANOVA test in the analysis of the total data gathered from the scales in the context of various factors, whereas, in the event of significant difference, it was the Tukey HSD analysis that was used to determine the difference between the groups. At the end of the research, according to the views of the teachers, it was determined that the school principals implemented their organizational and administrative approaches and their psychosocial motivational approaches to a great extent. Apart from this, it was determined that the views of the teachers did not differ according to the factors of sex, branch and seniority.

Keywords: School Principals, Primary School, Teachers, Approaches To Motivation

Anahtar Kelimeler

School Principals, Primary School, Teachers, Approaches To Motivation

OKUL YÖNETİCİLERİNİN KULLANDIKLARI MOTİVASYON YAKLAŞIMLARI (UŞAK İLİ ÖRNEĞİ)

Öz

Bu araştırmanın amacı, kamu ilköğretim okulunda görevli öğretmenlerin görüşlerine göre okul müdürlerinin uyguladıkları motivasyon yaklaşımlarını belirlemektir. Bu genel amaç doğrultusunda, okul müdürlerinin uyguladıkları motivasyon yaklaşımlarına ilişkin öğretmen görüşlerinin cinsiyet, branş ve kıdem değişkenleri bakımından anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini saptamaktır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Uşak il sınırları içerisinde bulunan kamu ilköğretim okullarında görev yapan 1669 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklemini ise basit tesadüfi örnekleme yoluyla seçilen 452 öğretmen oluşturmaktadır. Bu araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen "okul müdürlerinin öğretmenleri motive etme yaklaşımlarını belirleme" ölçeği kullanılmıştır. Ölçekte elde edilen veriler SPSS 17.0 paket programıyla analiz edilmiştir. Ölçeklerden elde edilen toplam puanların çeşitli değişkenler bağlamında analizinde bağımsız gruplar için t-testi, tek yönlü ANOVA testi, anlamlı farkın bulunması durumunda gruplar arasındaki farkı belirlemek amacıyla Tukey HSD analizi yürütülmüştür. Araştırmanın sonucunda, öğretmenlerin görüşlerine göre, okul müdürlerinin örgütsel ve yönetsel motivasyon yaklaşımlarını ve psiko-sosyal motivasyon yaklaşımlarını çok düzeyinde uyguladıkları belirlenmiştir. Bununla birlikte, öğretmen görüşlerinin cinsiyet, branş ve kıdem değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Okul Müdürleri, İlköğretim Okulu, Öğretmenler, Motive Etme Yaklaşımları

Anahtar Kelimeler

Okul Müdürleri, Đlköğretim Okulu, Öğretmenler, Motive Etme Yaklaşımları

Kaynakça

• Akat, Đ., Budak, G. (1994). İşletme Yönetimi. Đstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. Ataklı, A. (1996). İlkokul Öğretmenliğinde Kişisel Niteliklerin ve Đşe Güdülemenin Önemi. Ankara: Çağdaş Eğitim Dergisi, Sayı:221.
• Bayrakçı, M.(2009). Eğitimsel Değişimin Moral Đş Doyumu ve motivasyon üzerinde etkileri. Üniversite ve Toplum. Bilim Eğitim ve Düşünce Dergisi. Cilt:9, Sayı:1
• Balcı, A. (2004). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik ve Đlkeler, Ankara: Pegem A Yayıncılık, 4. Baskı.
• Barlı, Ö., Bilgili, B., Çelik, S. ve Bayrakçeken, S. (2010). İlköğretim Okul Öğretmenlerinin Motivasyonları: Farklılıkların ve Sorunların Araştırılması. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 05, Sayı: 01, Ss: 391-417
• Başaran, Đ. E. (1993). Türkiye Eğitim Sistemi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
• Baygut (2007). Đzmir İli Gaziemir Đlçesi İlköğretim Okulu Müdürlerinin Öğretmenler Güdüleme Rollerini Gerçekleştirme Derecelerine İlişkin Öğretmen Görüşleri. Yüksek Lisans Tezi, Đzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Bursalıoğlu, Z. (1984). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: A. Ü. Eğit. Bil. Fak. Yayın No: 154.
• Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal Bilimler Đçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Büyüköztürk,Ş., Çakmak,E., Akgün,Ö., Karadeniz,Ş. ve Demirel,F. (2012).Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Çelik, V. (1999). Eğitimsel Liderlik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Çiçek, A. (2002). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Sınıf Öğretmenlerini Güdülemede Kullandıkları Yöntemlere İlişkin Yönetici Ve Öğretmen Görüşleri (Rize İli Örneği). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi.
• Çiçek, D. (2005). Örgütlerde Motivasyon Ve Đş Yaşam Kalitesi: Bir Kamu Kuruluşundaki Yönetici Personelin Motivasyon Seviyelerinin Tespit Edilerek Đş Yaşam Kalitesinin Geliştirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi.
• Demirel, Y. (2007). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Branş Öğretmenlerini Motive Etmede Kullandıkları Yöntemlere İlişkin Yönetici Ve Öğretmen Görüşleri. Đstanbul: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Eren, E. (2001). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. Đstanbul: Beta Basım Yayım. Karaköse, T., Kocabaş, Đ. (2006). Özel ve Devlet Okullarında Öğretmenlerin Beklentilerinin İş Doyumu ve Motivasyon Üzerine Etkileri. Eğitimde Kuram ve Uygulama. Elazığ: Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Keskin, B. (2008). Çalışanların Performanslarını Arttırmada Bir Araç Olarak Motivasyon Ve Motivasyon Teknikleri. Yüksek Lisans Tezi Ankara Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kızmaz, S., Türkmenoğlu M. (2009). İlköğretim Okul Yöneticilerinin Öğretmenleri Motive Etme Yeterliklerini Algı Düzeyleri. Ankara: TODAIE Yayını.
• Kulpcu, O. (2008). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmen Ve Yöneticileri Motive Etmede Kullanılabilecek Motivasyon Araçları Üzerine Bir Đnceleme (Gaziantep Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Öztay, F.E. (2006). Eğitim Örgütlerinde Đnsan Kaynakları Yönetimi Đle Oluşturulmuş Kurum Kültürünün Öğretmen Motivasyonuna Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sabuncuoğlu Z. , Tüz M. (1995). Örgütsel Psikoloji. Bursa: Ezgi Kitabevi, 3. Baskı.
• Satıcı A., Satıcı Ö. ve Dayan S. (2009). “Genel Liselerde Görev Yapan Öğretmenleri Motive Eden Faktörler (Trabzon İli Örneği)” , Çanakkale: The First International Congress of Educational Research, Full Text Book, 1-3 Mayıs.
• Ünal, S. (2000). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Okullarında Motivasyonu Sağlama Etkinlikleri. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 7 Ss: 84 – 90.
• Ünal, S. (2000). Öğretmenleri Đşe Güdülemede Yöneticilerin Uyguladıkları Yolların Değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, Sayı: 147.
• Yıldırım, N. (2008). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Öğretmenleri Güdüleme Düzeylerine İlişkin Öğretmenlerin Ve Okul Müdürlerinin Görüşleri (Tokat İli Örneği). Tokat: Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları.