VAZ’-I ETIBBÂ: ÜMMÎD-İ ÂFÎYET

Yıl 2016, Sayı: 3 - Abdulkerim Abdulkadiroğlu, 113 - 128, 30.04.2016

İbrahim Halil Tuğluk

Öz

XVIII. yüzyılda yaşamış olan şair, hekim ve astronomi bilgini Abbâs Vesîm’in
mürettep bir divanının yanı sıra tıp ve astronomi ile ilgili telif ve tercüme birçok eseri
vardır. Bu eserlerden biri de yazarın yeni tıpla eski tıp kurallarını karşılaştırdığı
Düstûru’l-Vesîm Fi’t Tıbbı’l-Cedîd ve’l-Kadîm’dir. İki ciltten oluşan ve kütüphanelerde
dört nüshası tepit edilen eserin son bölümü El-Hâtimetü’l-Vesâyâ İlâ-Etıbbâ’dır. Bu
bölümde Klâsik tıp kitaplarında olduğu gibi hekimlere nasihatlerde bulunan Abbâs
Vesîm, bu bölümü Türk, Arap ve İran şairlerinden aldığı manzumelerle de süsleyerek,
sanatsal bir dille kaleme almıştır. Bu özellikleriyle Düstûru’l-Vesîm, salt bir tıp kitabı
olmanın ötesinde edebî değeri olan bir eser olarak da karşımıza çıkmaktadır. Bu
nedenle eserdeki bu bölümün dil ve üslup açısından incelenmesi önemlidir.
Bu çalışmada Abbâs Vesîm’in hayatı ve eserleri hakkında kısaca bilgi verilmiş,
Düstûru’l-Vesîm Fi’t-Tıbbı’l-Cedîd ve’l-Kadîm adlı eserin El-Hâtimetü’l-Vesâyâ İlâ-Etıbbâ
bölümü dil ve üslup açısından incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Abbâs Vesîm, Vasiyyetnâme, Üslup, Nihat Sami Banarlı

Kaynakça

• Abbâs Vesîm, Düstûru’l-Vesîm Fî Tıbbı’l-Cedîd ve’l-Kadîm, RP. nr. 946, 947 (İki cilt)