Rekreatif Etkinliklere Katılan Üniversite Öğrencilerinin Serbest Zamanda Sıkılma Algısı İle Yaşam Doyum Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2017, Özel Sayı 2, 239 - 252, 22.12.2017

Fatih Yaşartürk Hayri Akyüz İsmail Karataş

Öz

Bu araştırmanın amacı; Rekreatif
etkinliklere katılan üniversite öğrencilerinin serbest zamanlarındaki sıkılma
algısı ile yaşam doyum düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesidir.
Araştırmaya, Bartın Üniversitesinde öğrenim gören 639 (426 erkek ve 213 kadın)
kişi katılmıştır. Araştırmada,  araştırmacılar
tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu”, Diener, Emmons, Larsen ve Griffin
(1985) tarafından geliştirilen ve Türkçe uyarlaması Köker (1991) ve Yetim
(1991) tarafından yapılan “Yaşam Doyum Ölçeği: YDÖ (The Satisfaction with Life
Scale: SWLS)” ve Iso-Ahola ve Weissinger (1990) tarafından geliştirilen ve
Türkçe uyarlaması Kara, Gürbüz ve Öncü (2014) tarafından yapılan “Serbest
Zamanda Sıkılma Algısı Ölçeği: SZSAÖ (Leisure Boredom Scale: LBS)”
kullanılmıştır. Verilerin analizinde; katılımcıların demografik özelliklerine
göre, serbest zamanda sıkılma algısı ve yaşam doyum düzeyleri arasındaki
farklılıkları incelemek amacıyla t-Testi ve ANOVA; değişkenler arasındaki
ilişkilerin incelenmesi için ise Pearson Korelasyon testi uygulanmıştır.
Araştırmanın bulgularında; t-Testi sonuçlarında “cinsiyet” değişkenine göre YDÖ
puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık bulunurken, SZSAÖ puan
ortalamaları arasında anlamlı farklılık bulunmamıştır. ANOVA testi sonuçlarında
“bölüm” değişkenine göre SZSAÖ alt boyutları toplam puan ortalamaları arasında
anlamlı farklılığa rastlanmazken, YDÖ puan ortalamaları arasında anlamlı
farklılık bulunmuştur. Ayrıca “Aile geliri” değişkenine göre sadece SZSAÖ’nin
doyum alt boyunda anlamlı farklılık bulunmuştur. Korelasyon testine göre
“Serbest zaman süresi” değişkenine göre SZSAÖ toplam puanı ve sıkılma alt
boyutunda pozitif yönde ve düşük düzeyde anlamlı bir ilişki bulunurken, diğer
alt boyutlar arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmemiştir. Ayrıca YDÖ ile
SZSAÖ ve “sıkılma” alt boyutu arasında negatif yönde ve düşük düzeyde anlamlı
bir ilişki, “doyum” alt boyutu arasında ise pozitif yönde ve orta düzeyde
anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Sonuç olarak; Serbest zamanda Rekreatif
etkinliklere katılan üniversite öğrencilerinin çeşitli faktörlere bağlı olarak
“sıkılma” düzeyleri azaldıkça, yaşam doyum düzeyleri artmaktadır. Ayrıca
rekreatif etkinliklerde yer alan üniversite öğrencilerinin serbest zamanda
algıladığı “doyum” düzeyi arttıkça da, eş zamanlı olarak yaşam doyumu da artış
göstermekte ve bu tür faaliyetler içerisinde daha verimli zaman geçirdikleri
söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Rekreatif Etkinlikler, Serbest Zamanda Sıkılma Algısı, Yaşam doyumu

Examination of University Students’ Levels of Leisure Boredom Perception and Life Satisfaction towards Recreative Activities

Öz

The
purpose of this research is to examine according to various variables levels of
life satisfaction with in leisure boredom perception of university students
participating in recreative activities. 639 (426 men and 213 women) people
studying at Bartın University participated in the research. In the research,
"Personal Information Form" prepared by researchers, developed by
Diener, Emmons, Larsen and Griffin (1985) and Turkish adaptation was made by
Köker (1991) and Yetim (1991): (The Satisfaction with Life Scale: SWLS)” and
developed by Iso-Ahola and Weissinger (1990) and The Turkish adaptation was
made by Kara, Gürbüz and Öncü (2014) "Leisure Boredom Scale (LBS)"
was used. In the analysis of the data; according to the demographic
characteristics of the participants, t-test and ANOVA to investigate the
differences between levels of life satisfaction with in leisure boredom
perception; Pearson Correlation test was applied to examine relations between
variables. In the findings of the research; There was a significant difference
between the average of points SWLS according to the "gender" variable
in the t-Test results, but no significant difference was found between the LBS
average of points. While the ANOVA test results did not show any significant
difference between the total score mean of the LBS subscales according to the
"department" variable, significant differences were found between the
mean scores of SWLS. Moreover, according to the variable "family income",
only significant difference was found in satisfaction sub-dimension of LBS. As
a result of the correlation test, according to the variable "Leisure
time" no significant relationship was found between the other
sub-dimensions while there was a significant positive relationship positive and
low level in the boredom sub-dimension and LBS total score. On the other hand,
there is a significant low level negative relationship between the
"boredom" sub-dimension the SWLS and LBS subscales, also a meaningful
relationship positive and medium-level was found between the
"satisfaction" sub-dimension. As a result, as the level of
"boredom" of universities students participating in recreational
activities in their leisure time decreases depending on various factors, life
satisfaction levels increases. In addition, as the level of
"satisfaction" perceived of university students participating in
recreational activities in their leisure time increases, life satisfaction
increases simultaneously and it can be said that they have spent more efficient
time in such activities.

Anahtar Kelimeler

Recreative Activities, Leisure Boredom Perception, Life Satisfaction

Kaynakça

• Akyüz H., Türkmen M. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Boş Zaman Falliyetlerine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi: Bartın Üniversitesi Örneği. International Journal of Science Culture and Sport, Vol 4, Special Issue, 340-357
• Ayverdi, B., Kara, F. (14-16 Mayıs 2015). Serbest Zamanda Sıkılma Algısının Alkol Kullanma Nedenlerini Belirlemedeki Rolünün İncelenmesi. 8. Ulusal Spor Bilimleri Öğrenci Kongresi, Mersin.
• Barbalet, J. (1999). Boredom and Social Meaning. British Journal of Sociology, 50(4), 629-44.
• Benson, H. (1975). The Relaxation Response. New York: Morrow.
• Can, A. (2014). Spss ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi. (3.Baskı). Ankara: Pegem Akademisi.
• Cenkseven, F., Akbaş, T. (2007). Üniversite Öğrencilerinde Öznel ve Psikolojik İyi Olmanın Yordayıcılarının İncelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(27), 43-65.
• Diener, E. (1984). Subjective well-being. Psychological Bulletin, 95, 542–575.
• Diener, E., Emmons, RA., Larsen, RJ. ve Griffin, S. (1985). The Satisfaction with Life Scale. Journal of Personality Assessment, 49, 71-75.
• Dost, TM. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumunun Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(22), 132-143.
• Erkan, N. (1995). Boş Zamanı Değerlendirme. Ankara: 19 Mayıs Gençlik ve Spor Akademisi Ders Notları.
• Gücal, A, Kara F. (14-16 Mayıs 2015). Serbest Zamanda Sıkılma Algısının Serbest Zamana Yüklenen Anlamı Belirlemedeki Rolünün İncelenmesi. 8. Ulusal Spor Bilimleri Öğrenci Kongresi, Mersin.
• Gündoğar, D., Gül, SS., Uskun, E., Demirci, S. ve Keçeci, D. (2007). Üniversite Öğrencilerinde Yaşam Doyumunu Yordayan Etkenlerin İncelenmesi. Klinik Psikiyatri, 10, 14-27.
• Hemingway, JL. (1996). Emancipating Leisure: the Recovery the Freedom in Leisure. Journal of Leisure Research, 28(1), 27-43.
• Hintikka, J. (2001). Religious attendance and life satisfaction in the Finnish general population. Journal of Psychology and Theology, 29 (2): 158.
• Hong, SM, Giannakopoulos, E. (1994). The Relationship of Satisfaction with Life to Personality Characteristics. Journal of Psychology Interdisciplinary & Applied, 128(5), 547-558.
• Huang, CY, Carleton, B. (2003). The Relationships Among Leisure Participation, Leisure Satisfaction and Life Satisfaction of College Students in Taiwan. Journal of Exercise Science and Fitness, 1(2), 129-132.
• Iso-Ahola, SE., Weissinger, E. (1990). Perceptions of Boredom in Leisure: Conceptualization, Reliability and Validity of The Leisure Boredom Scale. Journal of Leisure Research, 22(1), 1–17.
• Jun, J., Kyle, GT., Vlachopoulos, SP, Theodorakis N D, Absher J D ve Hammitt W E. (2012). Reassessing the Structure of Enduring Leisure Involvement. Leisure Sciences: an Interdisciplinary Journal, 34(1), 1-18.
• Kara, F., Gücal, A. (05-07 Kasım 2015). Serbest Zamanda Sıkılma Algısı ile İşkoliklik Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. 3. Rekreasyon Araştırmaları Kongresi, Eskişehir.
• Kara, FM., Gürbüz, B., Öncü, E. (2014). Leisure Boredom Scale: the Factor Structure and the Demographic Differences. The Turkish Journal of Sport and Exercise, 16(2), 28-35.
• Kara, F., Özdedeoğlu, B. (05-07 Kasım 2015). Serbest Zamanda Sıkılma Algısı ve Boş Zaman Engelleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. 3. Rekreasyon Araştırmaları Kongresi, Eskişehir.
• Köker, S. (1991). Normal ve Sorunlu Ergenlerin Yaşam Doyumu Düzeyinin Karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Lloyd, KM., Auld, CJ. (2002). The Role of Leisure in Determining Quality of Life: Issues of Content and Measurement. Social Indicators Research, 57, 43-71.
• Lu, L., Argyle, M. (1994). Leisure Satisfaction and Happiness as a Function of Leisure Activity. Kauhsiung Journal of Medical Sciences, 10, 89-86.
• Mansuroğlu, S. (2002). Akdeniz Üniversitesi Öğrencilerinin Serbest Zaman Özellikleri ve Dış Mekân Rekreasyon Eğilimlerinin Belirlenmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 15(2), 53-62.
• Mert, G. (2012). İnternet Üzerindeki Alışverişlerde, Alıcının Duygu ve Beklentilerinin Satış Üzerine Etkileri. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(2), 81-94.
• Özdevecioğlu, M. ve Aktaş, A. (2007). Kariyer bağlılığı, mesleki bağlılık ve örgütsel bağlılığın yaşam tatmini üzerindeki etkisi: İş-Aile Çatışmasının Rolü. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28, 1-20.
• Pavot, W., Diener, E., Colvin, C. R. ve Sandvik, E. (1991). Further Validation of the Satisfaction with Life Scale: Evidence for the Cross-Method Convergence of Wellbeing Measures. Journal of Personality and Assessment, 57(1), 149-161.
• Pearson, Q. (1998). Job Satisfaction. Leisure Satisfaction and Psychological Health. The Career Developmet Quarterly, 46, 416-426.
• Sevil, T. (2012). “Boş Zaman ve Rekreasyon: Kavram ve Özellikler”, Boş Zaman ve Rekreasyon Yönetimi İçinde (Ed: Serdar Kocaekşi), 2-26, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web-Ofset.
• Shaw, SM., Caldwell, LL and Kleiber, DK. (1996). Boredom, stress and social control in the daily activities of adolescents. Journal of Leisure Research, 28(4), 274-292.
• Shuta, VJ. (1993). The Definition of Boredom, As Well As Boredom Being Doomed. http://www.pdv-systeme.de/users/martinv/pgg/02R/02R048.html.15.01.2017 tarihinde alınmıştır.
• Sönmez, M. (2016). İletişim ve Mutluluk İlişkisi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tanır, Z. (2009). İstanbul İli Ortaöğretim Kurumlarındaki Öğrencilerin Serbest Zaman Faaliyetlerinin Dağılımı ve Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Wang, EST., Chen, LS., Lyin, JYC. ve Wang, MCH. (2008). The Relationhip between Leisure Satisfaction and Life Satisfaction of Adolescents Concerning Online Games. Libra Publishers, 43-69.
• Yaşartürk, F. (2016). Elit Düzeydeki Sporcuların Rekreatif Etkinlik Tercihlerinde Tutum, Sıkılma Algısı ile Yaşam Doyumlarının İncelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Yetim, Ü. (1991). Kişisel Projelerin Organizasyonu ve Örüntüsü Açısından Yaşam Doyumu, Yayımlanmamış doktora tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.