Öğretmen Adaylarının Bilimsellik Değer Algılarının Karakter Eğitimi Programı Yoluyla Geliştirilmesi: Bir Eylem Araştırması

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 2, 1 - 19, 03.09.2018

Hafize Er Türküresin

https://doi.org/10.30900/kafkasegt.380179

Öz

Bu
araştırmada sosyal bilgiler öğretmen adaylarına yönelik hazırlanan bir karakter
eğitimi programının bilimsellik değer algısına olan etkisini belirlemek
amaçlanmıştır. Araştırma, 2015-2016 eğitim öğretim yılında Kütahya Dumlupınar
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bölümü’nde öğrenim
gören 21 gönüllü öğrenci ve gönüllü öğrenciler arasından seçilen 5’i kız 6’sı
erkek olmak üzere toplam 11 odak öğrenciyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma
verileri; video kayıtları, yarı yapılandırılmış görüşmeler, araştırmacı ve
öğrenci günlükleri, öğrencilere ait el yapımı ürünler ve “Bilimsellik Ölçeği”
kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın nicel verileri SPSS 20.0 programı ile
çözümlenmiş ve yorumlanmıştır. Nitel veriler ise, NVivo 9.0 programı kullanılarak
betimsel analiz tekniğiyle çözümlenmiş ve elde edilen bulgular araştırma
sorularına bağlı olarak yorumlanmıştır. Analiz sonuçlarına göre karakter
eğitimi programına katılan öğrencilerin “Bilimsellik” değer algılarının pozitif
yönde değiştiği sonucuna ulaşılmıştır. Nitel verilerden elde edilen bulgular
nicel verileri desteklemektedir. 

Anahtar Kelimeler

bilimsellik, değer, eğitim programı

Kaynakça

• Ada, S. & Ünal, S. (2000). Sınıf Yönetimi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Yayınları. Ada, S., Baysal, Z. N. & Korucu, S. (2005). Sınıf öğretmenlerinin sınıf içi olumsuz davranışlara gösterdikleri tepkilerin karakter eğitimi ve 2005 ilköğretim programı açısından değerlendirilmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 3 (10), 7-18. Aktamış, H. & Ergin, Ö. (2007). Bilimsel süreç becerileri ile bilimsel yaratıcılık arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 11-23. Arthur, J. (2008). Traditional approaches to character education in Britain and America. In L. P. Nucci & D. Narvaez (Eds.), Handbook of Moral and Character Education (pp. 80-98). New York ve London: Routledge, Taylor ve Francis Group. Balcı, N. (2008). İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde değerler eğitiminin etkililiği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Battistich, V. A. (2008). Character education, prevention and positive youth development. Journal of Research in Character Education, 6 (2), 81- 90. Baysal, Z. N., Kaya, N. B. & Üçüncü, G. (2013). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinde bilimsel yaratıcılık düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim Bilimleri Dergisi, 38, 55-64. Büyüköztürk, Ş., Çakmak K. E., Akgün, E. A, Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: PegemA Yayıncılık. Creswell, J. W. (2013). Araştırma Deseni (Çev. S. B. Demir). Ankara: Eğiten Kitap. Çepni, S. (2012). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık. Dilmaç, B. (2007). Bir grup fen lisesi öğrencisine verilen insani değerler eğitiminin insani değerler ölçeği ile sınanması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Doğanay, A. (2009). Değerler eğitimi. İçinde C. Öztürk (Ed.) Sosyal Bilgiler Öğretimi Demokratik Vatandaşlık Eğitimi (s. 225-256). Ankara: PegemYayıncılık. Ekşi, H. (2003). Temel insani değerlerin kazandırılmasında bir yaklaşım: Karakter eğitimi programları. Değerler Eğitimi Dergisi,1 (1), 79-96. Ersoy, A. ve Özden, M. (2011). The views of teacher candidates regarding the role of ınstructor in plagiarizing from internet in their assignments. Elementary Education Online, 10 (2), 608- 619. Gömleksiz, M. (2007). Lise öğrencilerinin toplumsal değerlere ilişkin tutumları: Elazığ ili örneği. İçinde R. Kaymakcan, S. Kenan, H. Hökelekli, Z. Ş. Aralan ve M. Zengin (Ed.) Değerler ve Eğitimi Uluslararası Sempozyumu Kitabı (s. 727-741). İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları. Güngör, E. (1993). Değerler Psikolojisi. Amsterdam: Hollanda Türk Akademisyenler Birliği Vakfı Yayınları. Güngör, E. (2010). Değerler Psikolojisi Üzerine Araştırmalar. Ankara: Ötüken Yayınları. Halstead, M. (1996). Values in Education and Education in Values. Values and Values Education in Schools. London: The Falmer Press. Harcar, T. (2005). 2000'li yıllarda Amerikan ve Türk yöneticilerinin bireysel yöneticilik değerlerine ilişkin iki kültür arası karşılaştırmaya yönelik bir araştırma. Yayınlanmamış Doktora tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Hensen, K. T. (1996). Teachers as researchers. In J. Sikula (Ed.), Handbook of Research on Teacher Education (2nd ed., pp. 53-66). New York: Macmillan. Johnson, A. P. (2002). Short Guide to Action Research. Boston: Allyn& Bacon. Jones, E. N., Ryan, K., & Bohlin, K. (1998). Character education and teacher education: How are prospective teachers being prepared to foster good character in students? Action in Teacher Education, 20, 11-28. Kalaycı, Ş. (Ed.) (2005). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım Ltd.Şti. Katılmış, A. (2010). Sosyal bilgiler dersindeki bazı değerlerin kazandırılmasına yönelik bir karakter eğitimi programının geliştirilmesi. Yayınlanmamış Doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Keskin, Y. ve Öğretici, B. (2013). Sosyal bilgiler dersinde “duyarlılık” değerinin etkinlikler yoluyla kazandırılması: Nitel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 11 (25), 143-181. Kılınç, M. (2011). İlköğretim Hayat Bilgisi programı karakter eğitimi boyutunun öğrencilerin tipik performanslarına dayalı olarak değerlendirilmesi: Kırşehir örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. Kıncal, R. (1999). Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Erzurum: Eser Ofset. Köse, Ç. T. (2015). Ergenler için karakter eğitimi: Bir araştırma merkezine ilişkin durum çalışması. Eğitim ve Bilim, 40 (179), 295- 306. McTaggart, R. (2002). Reading the collection. In R. McTaggart (Ed.) Participatory Action Research (pp. 1- 12). Albany, NY: Suny Press. MEB. (2005). İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi 4–5 Sınıf Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB Yayınları. Mills, G. E. (2003). Action Research: A Guide for the Teacher Researcher. (2nd ed.), New Jersey: Merrill Prentice Hall. Milson, A. J. & Mehling, L. M. (2002). Elementary school teachers' sense of efficacy for character education. The Journal of Educational Research, 96 (1), 47-53. Milson, A. J. (2000). Creating a curriculum for character development: A case study. The Clearing House, 74 (2), 89-93. Montagu, A. (2000). Çocuklarınıza Ahlaki Değerleri Nasıl Kazandırabilirsiniz? İstanbul: MEB Basımevi. Öncül, R. (2000). Eğitim ve Eğitim Bilimleri Sözlüğü. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi. Özensel, E. (2003). Sosyolojik bir olgu olarak değer. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (3), 217-239. Patterson, L. & Shannon, P. (1993). Reflection, inquiry, action. In L. Patterson, C. Santa, K. Short, & K. Smith (Eds.). Teachers are Researchers: Reflection and Action. Newark, DE: International Reading Association. Patton, M. Q. (1990). Qualitative Evaluation and Research Methods (2nd ed.). Newbury Park, CA: Sage. Reetz, L. J., & Jacobs, G. M. (1999). Faculty focus on moral and charactereducation. Education, 120 (2), 208 - 212. Ryan, K. (1992). The moral education of teachers. In. T. Lickona & K.Ryan (Eds.) Character Development in Schools snd Beyond (pp. 287-304). Washington. Sılay, N. (2010). Yükseköğretimde karakter eğitiminin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Şişman, M. (2002). Eğitimde Mükemmellik Arayışı; Etkili Okullar. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Thornton, S. J. (1991). Teacher as curricular-instructional gatekeeper in social studies. In J. P. Shaver (Ed.), Handbook of Research on Social Studies Teaching and Learning (pp. 237-248). New York: Macmillan. Tozlu, N. &Topsakal, C. (2007). Avrupa Birliğine Uyum Çerçevesinde Değerler Eğitimi. İstanbul: DEM. Yayınları. Ural, S. (1997). Bireyin eğitimi ve toplumun eğitimi (Değerler ve eğitim arasındaki mantıksal ilişki). Türkiye 2. Eğitim Felsefesi Kongresi Bildiriler Müzakereler: Van Yüzüncü Yıl Yayınları. Yavuzer, H. (1999). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitapevi. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.