SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ ORTAOKUL TC İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ KONULARININ ÖĞRETİMİNDE TARİHSEL KAYNAKLARIN KULLANIMINA YÖNELİK GÖRÜŞLERİ

Yıl 2014, Cilt: 22 Sayı: 3, 923 - 942, 15.07.2016

Cengiz Dönmez Ali Altıkulaç

Öz

Atatürkçülük dersinde tarihsel kaynakları kullanımına yönelik görüşlerinin belirlenmesidir. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan bir ölçekle toplanmış, elde edilen bulgular nicel ve nitel analiz yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan çalışmada, katılımcılarının derste tarihsel kaynak kullanımına istekli olduğu, ancak nasıl kullanacakları konusunda kendilerini yeterli görmedikleri sonucuna varılmıştır. Öğretmen adaylarının derste birincil kaynakları kullanmayı tercih ettiği, bu kaynaklardan da en çok arşiv belgeleri, arşiv filmleri ve hatıratlar gibi kaynaklara öncelik verdikleri görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler öğretmen adayları, tarihsel kaynaklar, birincil ve ikincil Kaynak

SOCIAL STUDIES TEACHER CANDIDATES’ OPINIONS REGARDING USING HISTORICAL SOURCES IN TEACHING OF T.R. HİSTORY OF THE REVOLUTION AND KEMALISM COURSE IN SECONDARY SCHOOL

Öz

The aim of this study is to determine what the opinions of Social Studies teacher candidates are about the use of historical sources in T.R. History of Revolution and Kemalism course. Data were collected using a scale developed by researchers; the obtained findings were analyzed using quantitative and qualitative methods. It was observed that the participants were willing to use historical sources, but not at the desired level exactly how to use these resources. It was seen that teacher candidates preferred the primary sources in the course, gave priority to sources such as archival documents, library films and memoirs from these sources mostly.

Anahtar Kelimeler

Social Studies teacher candidates, historical sources, primary and secondary source

Kaynakça

• Abbott, M. (1996). Sources and Resources. In M. Abbott (Ed.), History Skills: A Student’s Handbook. London and New York: Routledge.
• Acun, F. (2011). Tarihin Kaynakları. A. Şimşek (Ed.), Tarih Nasıl Yazılır?: Tarih Yazımı İçin Çağdaş Bir Metodoloji içinde. İstanbul: Tarihçi Kitabevi.
• Ata, B. (2002). Tarih Derslerinde “Dökümanlarla Öğretim” Yaklaşımı. Türk Yurdu, 22(54), 80-86.
• Barton, K. C. (2005). Primary Sources in History: Breaking Through the Myths. The Phi Delta Kapan, June 2005, Volume: 86 Issue: 10, 745-753.
• Benjamin, J. R. (1998). A Student’s Guide to History. Boston: Belford Books.
• Black, L. (2003). Tarih Öğretim ve Öğreniminde Yöntem Sorunları. Oya Köymen (Ed.), Tarih Eğitimine Eleştirel Yaklaşımlar içinde. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
• Collingwood, R. G. (1991). Tarih Tasarımı (çev. K. Dinçer). İstanbul: Ara Yayıncılık.
• Creswell, J. W. (1999). Mixed-method research: Introduction and application. In G. Cizek (Ed.), Handbook of educational policy. San Diego, CA: Academic Press.
• Dilek, D. (2007). Tarih Derslerinde Öğrenme ve Düşünce Gelişimi. Ankara: Nobel Yayın-Dağıtım.
• Dobson, M. & Ziemann, B. (2009). Introduction. In M. Dobson, B. Ziemann (Eds.), Reading Primary Sources: The Interpretation of Texts from Nineteenth and Twentieth Century His- tory. London and New York: Routledge.
• Doğan, Y. (2008). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Tarihsel Yazılı Kanıt Kullanmanın Öğrencile- rin Akademik Başarısına Etkisi. TSA, Yıl: 12, S: 2, Ağustos 2008, 171-186.
• Dönmez, C. ve Yazıcı K. (2008). TC İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Konularının Öğretimi. Ankara: Nobel Yayın-Dağıtım.
• Husbands, C. (1996). What is History Teaching?: Language, Ideas and Meaning in Learning about the Past. Buckingham – Philadelphia: Open University Press.
• Haydn, T., James A. & Hunt M. (1997). Learning to Teach History in the Secondary School: A Companion to School Experience. London: Routledge.
• Işık, H. (2008). Tarih Öğretiminde Doküman Kullanımının Öğrencilerin Tarihsel Düşünme Becerilerine ve Başarılarına Etkisi. (Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Işık, H. (2011). Ortaöğretim Tarih Derslerinde Birinci ve İkinci El Kaynaklar ile Etkinlik Te- melli Ders İşlemenin Öğrencilerin Tarihsel Düşünme Becerilerine Etkisi. Turkish Studies, Volume 6/1 Winter 2011, 1287-1301.
• Keleş, H., Ata, B. ve Köksal, İ. (2006). Tarihî Dokümanla Tarih Öğretiminin Lise Öğrencile- rinin Başarısına Etkisi. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 99-112.
• Kobrin, D. (1996). Beyond the Textbook: Teaching History Using Documents and Primary Sources. Portsmouth, NH: Heinemann.
• Kochhar, S. K. (2005). Teaching of History. New Delhi: Sterling Publishers Pvt. Ltd.
• MEB (2006). İlköğretim T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi 8. Sınıf Öğretim Programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• McKellar, I. (2003). Neden Tarih Öğretiyoruz? Oya Köymen (Ed.), Tarih Eğitimine Eleştirel Yaklaşımlar içinde. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
• McMillan, H. & J. Schumacher, S. (2006). Research in Education Evidence-Based Inquiry. Boston: Allyn and Bacon Inc.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: an Expanded Sourcebo- ok. Thousand Oaks, CA: Sage.
• O’hara, L. & O’hara, M. (2001). Teaching History 3-11: The Essential Guide. Continuum: London and New York.
• Pendas, D. O. (2009). Testimony. In M. Dobson, B. Ziemann (Eds.), Reading Primary Sour- ces: The Interpretation of Texts from Nineteenth and Twentieth Century History. London and New York: Routledge.
• Safran, M. ve Köksal H. (2006). Tarih Öğretiminde Yazılı Kanıtların Kullanılması. M. Safran (Ed.), Tarih Eğitimi Makale ve Bildiriler içinde (s. 35-51). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Stradling, R. (2003). 20. Yüzyıl Avrupa Tarihi Nasıl Öğretilmeli. (çev. A. Ünal). İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
• Tavşancıl, E. ve Aslan, A. E. (2001). Sözel, Yazılı ve Diğer Materyaller İçin İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Ulusoy, K. ve Gülüm, K. (2009). Sosyal Bilgiler Dersinde Tarih ve Coğrafya Konuları İş- lenirken Öğretmenlerin Materyal Kullanma Durumları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 2, Ağustos 2009, 85-99.
• Veccia, S. H. (2004). Uncovering Our History: Teaching with Primary Sources. Chicago: American Library Association.
• Vural, B. (2004). Muhteva Dersleri İçin Özel Öğretim Uygulamaları. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
• Wyman, R. M. (2005). America’s History Through Young Voices: Using Primary Sources in the K-12 Social Studies Classroom. USA: Pearson Education, Inc.