TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİNDE ÖRNEK BİR UYGULAMA: “BİR DEVRİN ANALİZİ: NUTUK”

Yıl 2014, Cilt: 22 Sayı: 3, 1049 - 1076, 15.07.2016

Necdet Hayta Nadire Emel Akhan

Öz

Bu araştırmanın amacı, 8. sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi “Çağdaş Türkiye Yolunda Adımlar” ünitesindeki “Bir Devrin Analizi: Nutuk” konusunun işlenişinde öğretmenlere alternatif örnek bir uygulama göstererek öğrencilerin sürece dair görüşlerini ortaya koymaktır. Bu araştırma nitel araştırma desenlerinden eylem araştırması biçiminde desenlenmiştir. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde veri çözümleme yaklaşımlarından betimsel analiz ve doküman analizi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Ankara merkezdeki bir ortaokulun 8. sınıfına devam eden 24 öğrenci oluşturmuştur. Katılımcıların seçiminde amaçlı örnekleme yöntemlerinden uygun örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin Nutuk’u, geçmişimizi anlamamızda, tarihimizi öğrenmemizde temel eser olarak ifade ettikleri ve Nutuk’u Cumhuriyet’in değerini kavramada bir yol gösterici olarak gördükleri tespit edilmiştir. Ayrıca araştırma sonuçlarına göre tarihsel dönemin şartlarını anlamada ve tarihi karakterler ile empati kurarak olayları değerlendirmede yaratıcı drama yönteminin olumlu etkisi olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

İnkılâp Tarihi, Nutuk, Yaratıcı Drama

A SAMPLE PRACTICE IN THE REVOLUTION HISTORY AND KEMALISM, REPUBLIC OF TURKEY: “AN ANALYSIS OF A PERIOD: NUTUK”

Öz

The aim of this study is to show the teachers an alternative exemplary practice on studying the subject “An Analysis of a Period: Nutuk” in the unit called ‘The Steps for Modern Turkey’ of the eighth – grade course called ‘The Turkish Revolution History and Kemalism’ and to reveal the students’ opinions about this process. The action research of the qualitative research methods was used in this research. The descriptive analysis and the document analysis were used to analyse the research data. The working group of the research consisted of 24 eighth – grade students attending a secondary school in the centre ofAnkara. The suitable sample method of the intentional sample methods was used in choosing the participants. According to the results of the study, it was determined that the students expressed on Nutuk as the main work to understand our past and to learn our history and that they saw Nutuk as a guiding way to appreciate the value of the Republic. In addition, according to the results of the research, it was seen that creative drama had a positive effect on understanding the conditions of that historical period and evaluating the events by empathising with historical characters.

Anahtar Kelimeler

The Turkish Revolution History, Nutuk, Creative Drama

Kaynakça

• Adıgüzel, H. Ö. (Ed.). (2006). Eğitimde Yeni Bir Yöntem ve Disiplin: Yaratıcı Drama. Yaratıcı Drama 1985–1998 Yazılar. Ankara: Naturel Yayınları.
• Akçakayalıoğlu, C. (1988). Nutuk Nasıl İncelenmeli-Nasıl Tanıtılmalı ve Öğretilmelidir? Ata- türk Araştırma Merkezi Dergisi, V(13).
• Aksoy, N. (2003). Eylem Araştırması: Eğitimsel Uygulamaları İyileştirme ve Değiştirmede Kul- lanılacak Bir Yöntem. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 36, 474-489.
• Altıkulaç, A. (2008). 8. Sınıf T.C. İnkılâp Tarihi Ve Atatürkçülük Dersinde Bir Öğretim Tekniği Olarak “Drama”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Altıkulaç, A. ve Akhan, N.E. (2010). 8. Sınıf İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersinde Yaratıcı Drama Yöntemi ve Altı Şapkalı Düşünme Tekniğinin Kullanılmasının Öğrenci Başarı ve Tutumlarına Etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11( 3), 225-247.
• Ata, B. (2002). Tarih Derslerinde “Dokümanla Öğretim” Yaklaşımı. Türk Yurdu, 22(175), 80– 86.
• Ata, B. (2006). İlköğretimde Atatürkçülük Konularının Öğretimi: Öğrenci Kompozisyonlarında Atatürkçülük. 21nci Yüzyılın Başında Kemalizm’in Anlaşılması ve Anlatılmasındaki So- runlar. Yeditepe Üniversitesi, Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, 8-9 Kasım.
• Bayraktar, S. (2006). Gençler İçin Nutuk. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları
• Cooper, H. (1996). Historical Thinking and Cognitive Development In The Teaching Of History. In H. Bourdillon (Ed.). Teaching History. (p. 101–122). Great Britain: The Open University.
• Demircioğlu, İ. H. (2005). Tarih Öğretiminde Öğrenci Merkezli Yaklaşımlar. Ankara:Anı Ya- yıncılık.
• Dilek, D. ve Dilek, A. (2005). Tarih Öğretiminde Ders Materyali Olarak Nutuk. İlk ve Orta Öğretim Kurumlarında Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Konularının Öğretimi: Mevcut Durum, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. (Hazırlayanlar: Mehmet Saray, Hüseyin Tosun) Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
• Doğan, N. (2008). İlköğretim 8. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Der- sinin Öğretiminde Tarihsel Kanıt Kullanımının Etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Doğan, Y. (2007). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Tarihsel Yazılı Kanıtların Kullanımı. Yayımlan- mamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Dönmez, C. ve Yazıcı, K. (2008). T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Konularının Öğretimi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Emiroğlu, G. (2006). İlköğretim Düzeyinde İnkılâp Tarihi Ders Konularının Öğretimi: Metot ve Etkinlikler. Türk Eğitim Sisteminde Atatürkçülük ve Cumhuriyet Tarihi Öğretimi. (Ed: Y. Doğaner) Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Erdil, A. (2007). İlköğretim T. C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretiminde Dramanın Akademik Başarıya ve Tutuma Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üni- versitesi, Sakarya.
• Fer, S. ve Cırık, İ. (2007). Yapılandırmacı Öğrenme: Kuramdan Uygulamaya. İstanbul: Morpa.
• Giritli, İ. (1997). Okunuşunun 70. Yılını Kutladığımız Büyük Nutuk Nedir?. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, XIII (38).
• Güven, A. (2005). İlköğretim Okulları Sosyal Bilgiler Dersindeki Tarih Konularında Yaratıcı Drama Kullanımı. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11,454-461.
• Işık, H. (2008). Tarih Öğretiminde Doküman Kullanımının Öğrencilerin Tarihsel Düşünme Be- cerilerine ve Başarılarına Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Johnson, C. (2002). Drama and Metacognition. Early Child Development and Care, 172(6), 595- 602.
• Keleş, H., Ata, B. ve Köksal, İ. (2006). “Tarihî Dokümanla Tarih Öğretiminin Lise Öğrencileri- nin Başarısına Etkisi”. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 99-112.
• Korkmaz, Z. (2000). Nutuk. Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
• Köstüklü, N. (1999). Sosyal Bilimler ve Tarih Öğretimi. Konya: Günay Matbaacılık.
• Köstüklü, N. (2000). Atatürk ve Milli Mücadeleyi Anlamak veya Türk İnkılâp Tarihinde Termi- noloji Meselesi. Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, XVI (48).
• Kuzu, A. (2009). Öğretmen Yetiştirme ve Mesleki Gelişimde Eylem Araştırması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(6), 425-433.
• Başol, S., Yıldırım, T., Koyuncu, M., Yıldız, A. ve Evirgen, Ö. F. (2013). İlköğretim 8 Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Öğretmen Kılavuz Kitabı. Ankara: MEB. Devlet Kitapları.
• Philbin, M. and Myers, J. (1991). Classroom Drama: Discourse as a Mode of Inquiry in Elemen- tary School Social Studies. Social Studies, 82(5), 179-182.
• Stradling, R. (2003). Tarihi Öğrenmek ve Öğretmek - 20. Yüzyıl Avrupa Tarihi Nasıl Öğretilme- li. (Çeviren: Ayfer Ünal) İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
• Şehirli, Y. A. (2000). Atatürk’ün Gençliğe Hitabesinin Tahlili. Atatürk Araştırma Merkezi Der- gisi, XVI (47).
• Şengül, T. (2010). Tarih Öğretiminde Drama. Tarih Nasıl Öğretilir? Tarih Öğretmenleri İçin Özel Öğretim Yöntemleri. (Ed: M. Safran) İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Top, M. (2009). İlköğretim 8. Sınıf T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersinin Öğretiminde Edebi Ürünlerin Kullanımının Öğrenci Başarısı ve Tutumuna Etkisi. Yayımlanmamış Yük- sek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Uzun, H. (2005). Atatürk’ün Nutuk’unun İçerik Analizi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacet- tepe Üniversitesi, Ankara.
• Uzun, H. (2006). Atatürk ve Nutuk. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Üstündağ, T. (2006). Temel Eğitimde Drama. Yaratıcı Drama 1985–1998 Yazılar. (Prof. Dr. İnci San’a Armağan). (Ed: Ö. H. Adıgüzel) Ankara: Naturel Yayınları.
• Vella, Y. (2001). Yaratıcı Tarih Öğretimi. (Çeviren. Bahri Ata) Milli Eğitim Dergisi. Sayı:150 Mart-Nisan-Mayıs. Ankara: MEB Yayınları.
• Yalçın, S. (2006). Nutuk. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seç- kin Yayınları.