Millî Eğitim Bakanlığı’nda Yeniden Yapılanma: Merkez Teşkilat Yöneticilerine Göre Bir Değerlendirme

Yıl 2017, Cilt: 14 Sayı: 39, 408 - 430, 23.10.2017

Hasan Tabak Nezahat Güçlü

Öz

Bu araştırmanın amacı Millî Eğitim Bakanlığı
merkez teşkilatı yöneticilerinin 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile
meydana gelen yeniden yapılanmaya ilişkin görüşlerinin değerlendirmesini
yapmaktır. Araştırma olgubilim deseninde nitel bir çalışma olup çalışmanın
verileri yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiştir. Araştırmanın
çalışma grubunu, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Avrupa Birliği ve Dış
İlişkiler Genel Müdürlüğü, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü, Hayat Boyu Öğrenme
Genel Müdürlüğü, Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü, Ortaöğretim Genel
Müdürlüğü, Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Yenilik ve
Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü bünyesinde görev yapan grup başkanları
oluşturmaktadır. Araştırma bulguları incelendiğinde, bakanlık hizmet birimleri
ve görev yapılan hizmet birimi içinde koordinasyonun yatay olarak genişlediği,
değişimin gerekçelerinin başında bürokrasi ve bakanlığın hantal yapısının
bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Teorinin örgüt yapısı üzerinde önemli
göstergesi olan uygulama açısından, gerek karar alıcılara gerekse
uygulayıcılara mevcut durumun yönetim süreçleri bağlamında etkililiğinin
geliştirilmesi ve geliştirilerek iyileştirilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Millî Eğitim Bakanlığı, 652 sayılı KHK, değişim, yeniden yapılanma

Reorganization In The Ministry Of National Education: An Assessment According To Central Organization Administrators

Öz

The purpose of this
study is to evaluate opinions of central organization administrators of
Ministry of National Education about the reorganization set in Decree Law No.
652. In this study, qualitative research method and phenomenology design were
conducted and an interview form was used to collect. The study group consists
of Group Presidents working in Board of Education, General Directorate of
European Union and Foreign Relations, General Directorate of Religious
Education, General Directorate of Lifelong Learning, General Directorate of
Vocational and Technical Education, General Directorate of Secondary Education,
General Directorate of Special Education and Guidance Services, General
Directorate of Innovation and Education Technologies. Analysis of study results
showed that coordination in the service units of the ministry and within the
service unit expands horizontally and the leading reasons for change are
bureaucracy and cumbersome structure of the ministry. In terms of the
implementation that is an important indicator of theory on organizational
structure, it can be suggested that both decision makers and implementers
determine the effectiveness of the current situation in terms of management
processes and enhance it by making developments.

Anahtar Kelimeler

Ministry of National Education, Decree Law No. 652, change, reorganization

Kaynakça

• Akyüz, Y. (2011). Türk eğitim tarihi. Ankara: PegemA. Ambrose, M. L., & Schminke M. (2003). Organization structure as a moderator of the relationship between procedural justice, ınteractional justice, perceived organizational support, and supervisory trust. Journal of Applied Psychology, 88 (2), 295-305. Baligh, H. H. (2006). Organization structures (Theory and design analysis and prescription). New York: Springer. Başaran, İ. E. (2004). Yönetimde insan ilişkileri. Ankara: Nobel. Beer, M. (2011). Developing an effective organization: interventıon method, empirical evidence, and theory. Research in Organizational Change and Development, 19, 1-54. Bernerth, J. (2004). Expanding our understanding of the change message. Human Resource Development Review, 3(1), 36-52. Bouckenooghe, D. (2010). Positioning change recipients’ attitudes toward change in the organizational change literature. The Journal of Applied Behavioral Science, 46(4), 500-531. Buono, A. F., & Kerber, K. W. (2009). Building organizational change capacity. Experienced based paper on the Management Consulting Division İnternational Conference: June 2009, Vienna.http://www.iff.ac.at/oe/full_papers/Buono%20An tony%20F._Kerber%20Kenneth%20W.pdf adresinden 08.08.2013 tarihinde indirilmiştir. Bursalıoğlu, Z. (2012). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. (17. Basım). Ankara: PegemA. Burton, R. M., Obel, B., & DeSanctis, G. (2011). Organizational design a step-by-step approach (2th Edition). New York: Cambridge University. Child, J. (1972). Organization structure and strategies of control: a replication of the aston study. Administrative Science Quarterly, 17(2), 163-177. Child, J. (1984). Organization: A guide to problems and practice. London: Athenaeum. Cohen, L., Monion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education. New York: Routledge. Csaszar, F. A. (2009). Organizational structure as a determinant of performance. (Published doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Thesis database. (UMI: 3363274). University of Pennsylvania, Pennsylvania. Çalık, T. (2003). Eğitimde değişimin yönetimi: kavramsal bir çözümleme. Eğitim Yönetiminde Kuram ve Uygulama, 36, 536-57. Daft R.D., Murphy, J.& Willmott, H.(2010). Organization theory and design.Singapore:Seng Lee. Daft, R.L. (2008). Organization theory and design. USA: Nelson. Dinçer, Ö. (2008). Örgüt geliştirme teori, uygulama ve teknikleri (2. Baskı). İstanbul: Alfa. DPT, (2006). Dokuzuncu kalkınma planı (2007-2013). T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Yükseköğretim Özel İhtisas Komisyonu Raporu. plan9.dpt.gov.tr/oik51_yuksekogretim/51egitimy.pdf adresinden 20.04.2013 tarihinde indirilmiştir. Düren, Z. (2002). 2000’li yıllarda yönetim. İstanbul: Alfa. Efil, İ. (1996). İşletmelerde yönetim ve organizasyon. Bursa: Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı. Fagenson-Eland, E., Ensher, E. A., & Burke, W. W. (2004). Organization development and change interventions a seven-nation comparison. Journal of Applied Behavioral Science, 40, 432-464. Fay, D., & Lührmann, H. (2004). Current themes in organizational change. European Journal of Work and Organizational Psychology, 13(2), 113-119. Fullan, M. (2007). The new meaning of educational change. New York: Teachers College. Galbraith, J. R. (2005). Designing the customer- centric organization a guide to strategy, structure, and process. San Francisco: Jossey-Bass. Galbraith, J. R. (2009). Designing matrix organizations that actually work how ibm, procter & gamble, and others design for success. San Francisco: Jossey-Bass. Galbraith, J. R. (2010). The multi-dimensional and reconfigurable organization. Organizational Dynamics, 39(2), 115-125. Gottlieb, M. R. (2007). The matrix organization reloaded adventures ın team and project management. London: Praeger. Greenwood, R., & Hinings, C. R. (1996). Understanding radical organizational change: Binging together the old and the new institutionalism. Academy of Management Review, 21(4), 1022-1054. Hall, R. H. (1962). Intraorganizational structural variation: application of the bureaucratic model. Administrative Science Quarterly, 7(3), 295-308. Hall, R. H., & Tittle, C. R. (1966). A note on bureaucracy and its correlates. American Journal of Sociology, 72(3), 267-272. Jones, G. (2010). Organizational theory, design and change (6th edition). New Jersey: Pearson. Kezar, A. J. (2001). Understanding and faciliating organizational change in the first 21st century recent research and conceptualizations,28(4).San Francisco: Jossey-Bass. Koçel, T.(2010).İşletme yöneticiliği. İstanbul. Beta. Köksal, K. (1999). Yerinden yönetime evet ancak…. Eğitim Yönetiminde Kuram ve Uygulama, 17, 119-124. Kuhn, T. (1970). The structure of scientific revolutions (2th edition). Chicago: The University of Chicago. Lewin, K. (1947). Social change frontiers in group dynamics: Concept, method and reality in social science equilibria and social change. Human Relations, 1(5), 5-41. Lodico, M. G., Spaulding, D. T., & Voegtle, K.H. (2010). Methods in educational research from theory to practice. San Francisco: Jossey-Bass. Marton, F. (1988). Phenomenography: a research approach to ınvestigating different understandings of reality. In R.R.Sherman&R.B.Webb (Eds). Qualitative research in education: focus and education (pp. 140-160). London: Routledge. MEB, (1962). VII. Millî eğitim şûrası. ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_06 /06021707_7_sura.pdf adresinden 20.04.2013 tarihinde indirilmiştir. MEB, (1974). IX. Millî eğitim şûrası. http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_06 /06021628_9_sura.pdf adresinden 20.04.2013 tarihinde indirilmiştir. MEB, (1988). XII. Millî eğitim şûrası. http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_06 /06021525_12_sura.pdf adresinden 20.04.2013 tarihinde indirilmiştir. MEB, (1996). XV. Millî eğitim şûrası. http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_06 /06021410_15_sura.pdf adresinden 20.04.2013 tarihinde indirilmiştir. MEB, (2009). MEB 2010-2014 stratejik planı. http://sgb.meb.gov.tr/Str_yon_planlama_ V2/MEBStratejikPlan.pdf adresinden 20.04.2013 tarihinde indirilmiştir. MEB, (2010). XVIII. Millî eğitim şûrası. http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_ 06/27014218_18_sura.pdf adresinden 20.04.2013 tarihinde indirilmiştir. MEB, (2012). 2013 yılı bütçe sunuşu. http://www.meb.gov.tr/duyurular/duyurular2012 /bhm/MEB2013Butcesi.pdf adresinden 20.04.2013 tarihinde indirilmiştir. MEB, (2013) içinde Millî eğitim bakanlığının kısa tarihçesi. http://www.meb.gov.tr/ meb/tarihce.html adresinden 20.04.2013 tarihinde alınmıştır. Mehan, H. (1978). Structuring school structure. Harvard Educational Review, 48(1), 32-64. Mintzberg, H. (1993). Structure in fives designing effective organizations. New Jersey: Prentice-Hall. Mullins, L. J. (2005). Management and organisational behaviour. London: Pearson. Oreg, S., Vakola, M., & Armenakis, A. (2011). Change recipients’ reactions to organizational change: A 60-year review of quantitative studies. The Journal of Applied Behavioral Science, 47(4), 461-524. Özden, Y. (2008). Eğitimde yeni değerler. eğitimde dönüşüm. Ankara: Pegem. Özdemir, S. (2013). Eğitimde örgütsel yenileşme (geliştirilmiş 7. baskı). Ankara: PegemA. Palumbo, D. J., & Styskal, R. A. (1974). Professionalism and receptivity to change. American Journal of Political Science, 18(2), 385-394. Piderit, S. K. (2000). Rethinking resistance and recognizing ambivalence: a multidimensional view of attitudes toward an organizational change. The Academy of Management Review, 25(4), 783-794. Reimann, B. C. (1973). On the dimensions of bureaucratic structure: an empirical reappraisal. Administrative Science Quarterly, 18(4), 462-476. Resmî Gazete, (2011). Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. http://www.resmigazete.gov.tr/default.aspx# adresinden 20.04.2013 tarihinde indirilmiştir. Riggall, A., & Sharp, S. (2008). The structure of prımary educatıon: england and other countries(Primary Review Research Survey 9/1). Cambridge: University of Cambridge Faculty of Education. Rowan, B. (1982). Organizational structure and the institutional environment: The case of public schools. Administrative Science Quarterly, 27, 259-279. Rutherford, C. (2006). Teacher leadership and organizational structure: the implications of restructured leadership in an edison school. Journal of Educational Change, 7, 59-76. Sanghi, S. (2007). The Handbook of competency mapping understanding, designing and ımplementing competency models in organizations (2th Edition). New Delhi: SAGE. Schein, E. H. (1996). Kurt Lewin's change theory in the field and in the classroom: notes toward a model of managed learning. Systems Practice, 9(1), 27-47. Şimşek, H. (1997). Yirmibirinci yüzyıl eşiğinde paradigmalar savaşı: Kaostaki Türkiye. İstanbul: Sistem. Taymaz, H.(2007). Okul yönetimi. Ankara: PegemA. Uluğ, F. (1998). Eğitim sisteminde değişime yapısal uyum sorunları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 14, 153-166. Uluğ, F. (2000). Millî eğitim bakanlığı merkez örgütü üzerine analitik bir değerlendirme. İçinde 2000 Yılında Türk Millî Eğitim Örgütü ve Yönetimi Ulusal Sempozyumu, Ankara, 11-13 Ocak 2001. Ankara: Eğitimde Yansımalar. UNESCO, (2006). Structure of the educational system. http://www.iiep.unesco.org/file admin/user_upload/Research_Highlights_Emergencies/Chapter33.pdf adresinden 20.04.2013 tarihinde indirilmiştir. Van der Loo, H., & Van Reijen, W. (2006). Modernleşmenin paradoskları (Çev. Kadir Canatan). İstanbul: İnsan. Weick, K. E., & Quinn, R. E. (1999). Organizational change and development. Annual Review of Pschology, 50, 361-386. Yeniçeri, Ö. (2002). Örgütsel değişimin yönetimi. Ankara: Nobel. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (7. Baskı). Ankara: Seçkin.