Öz
Bu makalede, 19. yüzyıla ait bir tıp kitabı olan Haźā Kitābu ¤İlmi Ģikmet ¤Ani’ş-Şifā’nın tanıtımı yapılmıştır. Bu eser, 19.
yüzyıl tıp ilmini günümüze yansıtması, dönemin dil özelliklerini aktarması ve
zengin sözcük hazinesiyle Türk dili, Türk tebabeti, botanik ve eczacılık ile
ilgilenenler açısından önem taşımaktadır. Türklerin Anadolu’ya gelişinden sonra
kaleme alınmış tıp eserlerinin okunup incelenmesi, gerek tıp ilmi gerekse
Türkçemiz açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmadaki amacımız, Osmanlı
döneminde yazılmış bir tıp metni olan Haźā Kitābu ¤İlmi Ģikmet ¤Ani’ş-Şifā’yı tanıtmak ve eserin tespit
edebildiğimiz dil özelliklerini paylaşmaktır. Türkçe yazılmış tıp metinlerinin
kelime hazineleri ve dil özelliklerinin araştırılması tıp tarihi çalışmaları ve
Türk dili çalışmalarına katkı sağlayacaktır. Bu çalışmalar dünyada önemli bir
konumda bulunan güncel Türk tebabetinin geçmişini, Türkçenin tıp ve eczacılık
gibi bilim dallarındaki kullanımlarını daha iyi anlayabilmemize yardımcı
olacaktır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bayat, A. H.; Okumuş, N. (2004). Mahmûd-ı Şirvânî, Mürsîd (Göz Hastalıkları). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı.
- Bayat, A. H. (2016). Tıp Tarihi. İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları.
- Doğan, Ş. (2014). "Bir Eski Oğuz Türkçesi Metni: Risâle-i Bevâsîr". Türük Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 53-117.
- Kültüral, Z., & Koç, A. (2012). Derviş Muhammed bin eş-Şeyh el-Ankaravi, Durrü’l-Meknûn (saklı İnciler), Giriş-Metin-Dizin-Tıpkıbasım. Konya: Palet.
- Zülfikar-Aydın, M. B. (1998). 18. yüzyıla Ait Türkçe ''Müfredat'' Kitapları ve Türk Tarihindeki Yeri. Tıp Tarihi Araştırmaları, Sayı: 7, s. 55-168.
Öz
In this article, a nineteenth-century medical text Haźā Kitābu ¤İlmi Ģikmet ¤Ani’ş-Şifā will be introduced. This text can
be considered to be important for those studying on Turkish language, Turkish
medicine, botany and pharmacy because it reflects the nineteenth-century
medicine and the language characteristics of that time. It also has a rich
vocabulary. Reading and analyzing the medical texts written after the Turks
came to Anatolia are of great importance for both medical science and for the
Turkish language. The aim of this study is to share the language
characteristics of the text Haźā Kitābu ¤İlmi Ģikmet ¤Ani’ş-Şifā which is a medical text written
in the Ottoman era. This study also aims to contribute to the Turkish language
studies by analyzing vocabularies and language characteristics of Turkish
medical texts and to show the importance of Turkish medicine and Turkish as a
scientific language.
Anahtar Kelimeler
Turkish medical texts Turkish language language characteristics
Kaynakça
- Bayat, A. H.; Okumuş, N. (2004). Mahmûd-ı Şirvânî, Mürsîd (Göz Hastalıkları). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı.
- Bayat, A. H. (2016). Tıp Tarihi. İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları.
- Doğan, Ş. (2014). "Bir Eski Oğuz Türkçesi Metni: Risâle-i Bevâsîr". Türük Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 53-117.
- Kültüral, Z., & Koç, A. (2012). Derviş Muhammed bin eş-Şeyh el-Ankaravi, Durrü’l-Meknûn (saklı İnciler), Giriş-Metin-Dizin-Tıpkıbasım. Konya: Palet.
- Zülfikar-Aydın, M. B. (1998). 18. yüzyıla Ait Türkçe ''Müfredat'' Kitapları ve Türk Tarihindeki Yeri. Tıp Tarihi Araştırmaları, Sayı: 7, s. 55-168.
Ayrıntılar
| Bölüm | Türk dili ve edebiyatı |
|---|---|
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 21 Nisan 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Sayı: 8 |
- Makale Dosyaları