21. Yüzyıl Balkan Jeopolitiğinin Çok Boyutlu Bir Bakış Açısı İle İncelenmesi ve Türkiye’ye Etkilerinin Değerlendirilmesi 

Yıl 2014, Cilt: 19 Sayı: 1, 49 - 64, 01.03.2014

 doç.dr.timuçin Kodaman Dr.Haktan Birsel

Öz

From beyond the boundaries of common sense in the Balkans into Europe from Turkey in the North and East of the Danube, the Sava rivers and reaching out to the Black Sea and the Federation of Russia, bounded by the western part of the region of the Adriatic Sea is geographic. The Aegean Sea, to the sea in one of the three great, Europe, Turkey, Russia constitutes the coastal Federation and in the context of the social, economic, and energy transportation, both in terms of the geopolitical reasons, be effective links and features a very large in terms of others, Turkey. From this perspective, multi-religious, multi-lingual and multi-ethnic demographic Balkan a mixture

Anahtar Kelimeler

Balkans, Europe, Turkey, Energy, Demographics

21. YÜZYIL BALKAN JEOPOLİTİĞİNİN ÇOK BOYUTLU BİR BAKIŞ AÇISI İLE İNCELENMESİ VE TÜRKİYE’YE ETKİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Balkanlar genel anlamda Türkiye’nin kuzey sınırlarının ötesinden itibaren Avrupa’ya doğru uzanarak
Tuna ve Sava nehirleri ile sınırlanan, doğusunda Karadeniz ve Rusya Federasyonu’nun, batısında ise
Adriyatik Denizi’nin yer aldığı coğrafi bölgedir. Ege Denizi’ni de sayarsak üç büyük denize kıyı teşkil
etmesi, Avrupa, Türkiye, Rusya Federasyonu ile toplumsal, ekonomik ve enerji ulaşımı kapsamında
bağlarının etkili olması nedenleriyle jeopolitik özellikleri bakımından hem Türkiye hem de diğerleri
açısından çok büyük bir öneme sahiptir.
Balkanların Türkiye için günümüzde taşıdığı öneme bakabilmek için jeopolitiğin coğrafi ve beşeri
niteliklerini, Türkiye, Avrupa ve Rusya Federasyonu açısından incelemek ve bu inceleme sonucunda
elde edilen bulgulara göre değerlendirme yapmak gerekmektedir.
Bu açıdan bakıldığında Balkan demografisinin çok dinli, çok dilli ve çok etnili bir karışıma sahip
olması, coğrafi olarak üç denizde kıyısı olması, Avrupa, Türkiye ve Rusya Federasyonu arasında
kalması, ihtiva ettiği zenginlikler bakımından Avrupa’ya uzanan enerji kaynaklarının en uygun
güzergahlarını içinde barındırması ön plana çıkmaktadır. Bu özellikler de Balkanlara komşu olan
bütün kıtasal güç merkezlerini ayrı ayrı etkilemektedir.

Anahtar Kelimeler

Balkanlar, Avrupa, Türkiye, Enerji, Demografi

Kaynakça

• ADANIR, F. (2011). “Bosna Hersek’te Müslüman Bir Ulusun OluĢumu: Bir Tarih Yazımı TartıĢması”, Der. Fikret Adanır, Suraiya Faroqhi, Osmanlı ve Balkanlar, Bir Tarih Yazımı TartıĢması, ĠletiĢim Yayınları, Ġstanbul.
• ARI, T. ve PĠRRĠNÇÇĠ, F. (2011). Soğuk SavaĢ Sonrasında ABD’nin Balkan Politikası, Alternatif Politika, 3(1).
• BAKER, E., BOURNAY, E. ve DESSUS, B. (2005). “Consommation D’Energie Finale En 2003”, Le Monde Diplomatique, Janvier 2005, http://www.mondediplomatique.fr/cartes/consoenergie2003, 08.09.2012.
• BARKAN, Ö. L. (1957). Essai Sur les Donneé Statistiques des Registres de Recensement Dans L’Empire Ottoman aux XV et XVIe Siecles, Journal Of The Economic And Social History Of The Orient, 1:1.
• BĠRSEL, H. (2012). BaĢlangıçtan Günümüze NATO Sorunsalı, Madalyonun Ġki Yüzü, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25.
• BÖLME, S.M. (2012). “NATO Zirvesi ve Füze Kalkanı Projesi”, Seta Analiz, http://www.setav.org/ups/dosya/57436.pdf, 08.09.2012.
• BREZEZINSKI, Z. (1998). Büyük Satranç Tahtası-Amerika’nın Önceliği ve Bunun Jeostratejik Gerekleri, Sabah Yayınları, Ġstanbul.
• CHETERIAN, V. (1997). “Grand Jeu Petrolier En Transcaucasie”, Le Monde Diplomatique, Octobre 1997, http://www.mondediplomatique.fr/1997/10/CHETERIAN/9301, 08.09.2012.
• DUGIN, A. (2003). Rus Jeopolitiği, Avrasyacı YaklaĢım, Küre Yayınları, Ġstanbul.
• EFE, H. (2010). “Soğuk SavaĢ Döneminde Avrupa’da Ortak DıĢ Politika OluĢturma Çabaları”, Ankara Avrupa Birliği ÇalıĢma Dergisi, 9(1).
• FINLAN, A. (2004). “The Collapse Of Yugoslavia”, Osprey Publising, London.
• GÜNEY, P. (2006). “Marshall Planı: Avrupa Birliği’nin ĠnĢasında Amerikan Harcı”, Avrupa AraĢtırmaları Dergisi, 5(3).
• http://conventions.coe.int/Treaty/Commun/ChercheSig.asp?NT=148&CM=8&DF=&CL=F RE, 20.09.2011.
• http://tr.wikipedia.org/wiki/Yugoslavya_Krall%C4%B1%C4%9F%C4%B1, 06.09.2012.
• http://www.botas.gov.tr/icerik/tur/projeler/yurtdisi.asp#02, 17.05.2012.
• http://www.eurominority.eu/version/fra/minority-detail.asp?id_minorities=153, 08.09.2012.
• http://www.laweuropa.com/33-AB-Antlasmasi-Maastricht, 11.04.2010.
• http://www.nabucco-pipeline.com/portal/page/portal/en, 05.04.2011.
• https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bk.html, 08.09.2012.
• https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/al.html, 08.09.2012.
• https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ri.html, 08.09.2012.
• https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/bu.html, 08.09.2012.
• https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mk.html, 08.09.2012.
• https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/hr.html, 08.09.2012.
• https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/mj.html, 08.09.2012.
• https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ro.html, 08.09.2012.
• HUNGTĠNGTON, S. (1993). The Clash Of Civilizations, Foreign Affairs.
• ĠLHAN, S. (1989). Jeopolitik Duyarlılık, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
• ĠLHAN, S. (1993). Türkiye’nin ve Türk Dünyasının Jeopolitiği, Türk Kültürünü AraĢtırma Enstitüsü Yayınları, 134, Ankara.
• IMANOV, V. (2011). 2000’li Yıllarda Rusya’nın Balkanlar Politikası: Elveda Rumeli, (Der.), Hasret Çomak, Caner Sancaktar, Uluslar arası Balkan Kongresi, KocaeliTürkiye.
• ĠNALCIK, H. (2005). Türkler ve Balkanlar, BAL-TAM, Prizren,.3.
• ĠNALCIK, H. (2009). Devlet-i Aliyye, Osmanlı Ġmparatorluğu Üzerine AraĢtırmalar-I, ĠĢ Bankası Yayınları, Ġstanbul.
• ĠNALCIK, H. (2009). Makaleler-1, Doğu-Batı Yayınları, Ankara.
• ĠNALCIK, H. (2010). Osmanlılar, Timas Yayınları, Ġstanbul.
• ĠRGE, N.F. (2004). Balkanlarda Jeopolitik Bölünme ve Türkiye, (Der.), Hasret Çomak, Caner Sancaktar, Uluslar arası Balkan Kongresi, Kocaeli-Türkiye.
• ĠġCAN, Ġ.H. (2004). Uluslararası ĠliĢkilerde Klasik Jeopolitik Teoriler ve ÇağdaĢ Yansımaları, Uluslar arası ĠliĢkiler, 1(2).
• JELAVICH, B. (1983). “History Of The Balkans”, Cambrıdge University Pres, United Kigdom.
• KARPAT, K. (2003). “Osmanlı Nüfusu1830-1914) Demografik ve Sosyal Özellikleri, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, Ankara.
• MACKĠNDER, H.J. (1943). The Round World And The Winning Of The Peace, Foreign Affairs, 21.
• MARIN, C. ve REKACEWICZ, P. (2008). “La Russie, Fournisseur Ġncontournable De L’Europe”, Le Monde Diplomatique, Décembre 2008, http://www.mondediplomatique.fr/cartes/europeenergetique, 08.09.2012.
• MUJEZINOVIÇ, M. (2007). “AB’nin Batı Balkan Politikası Çerçevesinde Bosna Hersek ile ĠliĢkileri”, Uluslararası Hukuk ve Politika, 3(12).
• ORTAYLI, Ġ. (2007). Üç Kıtada Osmanlılar, Timas Yayınları, Ġstanbul.
• REKACEWICZ, P. (2011). “Géopolitique Des Tubes En Asie Centrale”, Le Monde Diplomatique, Janvier 2011, http://www.monde-diplomatique.fr/cartes/asietubes, 08.09.2012.
• SANDER, O. (2005). “Siyasi Tarih (1918-1994)”, Ġmge Yayınları, Ankara.
• SIMON, A.L. (2000). “Stephen Bonsal, Leon Dennon, Henry Pozzi, Balkan Reader(First Hand Report By Western Corespondent And Diplomats For Over A Centry)”, Simon Publications, London.
• Sofya Füze Kalkanı Projesine Dahil Olmak Ġstiyor., http://balturk.org.tr/sofya-fuzekalkanina-dahil-olmak-istiyor/, 08.09.2012.
• TÜYSÜZOĞLU, G. (2011). Soğuk SavaĢ Sonrası ABD’nin Balkanlar Stratejisi, (Der.), Hasret Çomak, Caner Sancaktar, Uluslar arası Balkan Kongresi, Kocaeli-Türkiye.
• ULTAN, M.Ö. (2011). AB’nin Balkan Politikası Çerçevesinde Balkanlarda Güvenliğin Sağlanması, (Der.), Hasret Çomak, Caner Sancaktar, Uluslararası Balkan Kongresi, Kocaeli-Türkiye.
• YAġAR, N. (2011). Balkanlarda Enerji Diplomasisi, (Der.), Hasret Çomak, Caner Sancaktar, Uluslar arası Balkan Kongresi, Kocaeli-Türkiye.
• ZHELYAZKOVA, A. (2011). “Bir Tarih Yazımı Sorunsalı Olarak Balkanlarda ĠslamlaĢma: Güneydoğu Avrupa Perspektfi”, Der. Fikret Adanır, Suraiya Faroqhi, Osmanlı ve Balkanlar, Bir Tarih Yazımı TartıĢması, ĠletiĢim Yayınları, Ġstanbul.