Bölgesel Kalkınma Ajanslarının Denetiminde Sayıştay'ın Rolünün Değerlendirilmesi

Yıl 2013, Cilt: 18 Sayı: 2, 65 - 84, 01.06.2013

  Doç.Dr.Tamer Budak Yrd.Doç.Dr.Onur Eroğlu

Öz

Regional development agencies, as indicated by their names, are established with the purpose of promoting regional development. Their sources of income are public revenues, however, they are audited by private companies i.e. the efficient use of their income and the lawfulness of their activities are assessed by non-governmental institutions. Although they use public revenues as their income sources and although it was stated in their law of organization that the Turkish Court of Accounts keeps the right of inspection, they are not subject to the Turkish Court of Accounts audit. Since they use public sources, regional development agencies must be considered as government institutions and their audit must not be undertaken by private

Anahtar Kelimeler

-

BÖLGESEL KALKINMA AJANSLARININ DENETİMİNDE SAYIŞTAY’IN ROLÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Bölgesel kalkınma ajansları bölgesel gelişme ve kalkınmanın sağlanması konusunda faaliyet göstermek üzere oluşturulmuş kurumlardır. Ajanslar faaliyetlerini kamu gelirlerini kullanarak sürdürmektedirler; ancak kamu gelirini etkin ve verimli kullanıp kullanmadıklarının, faaliyetlerini kanunlara uygun olarak yerine getirip getirmediklerinin denetimi özel sektör tarafından yapılmaktadır. Kamu kaynağı kullanmalarına ve kuruluş kanunlarının gerekçesinde Sayıştay denetimlerinin saklı olmasına rağmen; kuruluş Kanunlarında Sayıştay denetimine yer verilmemektedir. Kalkınma ajanslarının gelirleri arasında kamu gelirleri yer aldığından kurumların kamu kurumu olarak kabul edilmesi ve denetimlerinin özel sektöre bırakılmaması gerekmektedir. 6085 Sayılı Sayıştay Kanunu ile kamu geliri kullanan tüm kurumların merkezî yönetim bütçesinde yer alıp almamasına bakılmaksızın Sayıştay denetimine alınması gerektiği belirtilmiştir. Bu kapsamda Anayasal düzenlemeyle Sayıştay denetim alanına kalkınma ajanslarının dâhil edilmesiyle ajanslarının denetimine ilişkin dayanak gösterilecek mevzuat sorunu ortadan kalkmış olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Bölgesel Kalkınma Ajansı, Denetim, Sayıştay, Dış Denetim

Kaynakça

• 1. ARSLAN, Erdal (2010), “Kalkınma Ajansları ve Kalkınma Ajanslarının Türkiye Ekonomisine Beklenen Katkıları”, Kamu-İş Dergisi, C.11, S.3, s.85–108, Erişim: http://www.kamu-is.org.tr/dergiler.htm (15.04.2011).
• 2. ARSLAN, Kahraman (2005), “Bölgesel Kalkınma Farklılıklarının Giderilmesinde Etkin Bir Araç:Bölgesel Planlama ve Bölgesel Kalkınma Ajansları”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:4, S.7, Bahar 2005/1, s.275-294.
• 3. BAYAZITLI, E. (1991), Uluslararası Bağımsız Dış Denetim Standartları ve Türkiye Uygulaması, Ankara Üniversitesi, S.B.E. İşletme Anabilim Dalı Doktora Tezi, Ankara.
• 4. COGLİANDRO, Giuseppe (2001), “The Italian Court of Auditors Meeting on Financial Management and Accountability” Department of Economic and Social Affairs, United Nations, Rome, 28-30 November 2001. Erişim: http://unpan1.un.org/intradoc/groups/public/ documents/un/unpan002033.pdf (10.04.2013).
• 5. ÇUKURÇAYIR, M.Akif (2010), “Bölge Kalkınması ve Bölgesel Yönetişim”, Edt: M.Akif Çukurçayır, H.Tuğba Eroğlu, Hülya Eşki Uğuz, Yönetişim,Çizgi Kitabevi, Ankara, s.617-643
• 6. DEĞER, Kemal ve Lütfü Öztürk (2005), “Avrupa Birliği’nin Bölgesel Kalkınma Politikası”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, C.5, S.1, s.68-85.
• 7. Department for Business, Innovation & Skills (2011), “Regıonal Development Agency Accountability and Financial Framework”, October 2011. Erişim: https://www.gov.uk/government/uploads/system/ uploads/attachment_data/file/32079/11-1309-rda-accountability-andfinancial-framework.pdf (10.04.2013).
• 8. DİNÇEROĞLU, H. Enis, “Bölgesel Kalkınma Ajansları ve Globalleşme”, Erişim: http://ideyonetisim.com.tr/makaleler/ e_dinceroglu_bkavg.html (15.04.2011).
• 9. EROĞLU, Müzeyyen ve Melike Kum (2010), “Türkiye’de Kalkınma Ajanslarının İdari Teşkilat İçindeki Yeri”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S:35, s.175-198.
• 10. ERSOY, Ayten, Dönmez, Adnan (2006), “Bağımsız Denetim Firmaları Bakış Açısıyla Türkiye Bağımsız Dış Denetim Sisteminin Değerlendirilmesi, Bilig Dergisi, Sayı 36, s. 69-91.
• 11. GÜLEN, Fikret (2003), “Kamu Harcamalarında Hesap Verilebilirlik ve Şeffaflık İçin Denetim Dış Denetim Sistemi Nasıl Tasarlanmalı?”, 2.Kamu Mali Yönetim Arenası, 2–3 Nisan 2003 Ankara, Erişim: http://www.sayistay.gov.tr/yayin/elek/elekicerik/38ikmyra_fg.pdf (17.06.2011)
• 12. GÜNEY, Ziya (2010), “Dünya’da ve Türkiye’de Bölge Kalkınma Ajansları”, Ziya Güney Yerel Vizyon, Erişim: http://www.ziyaguney.com/index.php?option=com_content&view=articl e&id=831:duenyada-ve-tuerkyede-boelge-kalkinmaajanslari&catid=54:aratrma-ve-raporlar&Itemid=220 (06.04.2011).
• 13. HALKIER, Henrik, Mike Donson ve Charlotte Damborg (1998), “Regional Development Agencies in Europe An Introduction and Framework for Analysis”, Edt: Halkıer, Henrik, Mike Donson ve Charlotte Damborg, Regional Development Agencies in Europe, Jessica Kingsley Publishers, London. p.13-25.
• 14. HALKIER, Henrik (2006) “Regional Development Agencies And Multilevel Governance: European Perspectives“ Bölgesel Kalkınma ve Yönetişim Sempozyumu, TEPAV, 7–8 Eylül 2006, ODTÜ, Erişim: http://www.tepav.org.tr/sempozyum/2006/bildiri/Bolgesel_Kalkinma_ve_ Yonetisim_Sempozyumu.pdf (20.06.2011)
• 15. HASANOĞLU, Mürteza, Aliyev, Ziya (2006), “Avrupa Birliği ile Bütünleşme Sürecinde Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Ajansları”, Sayıştay Dergisi, S.60, s.81-103.
• 16. KARAARSLAN, Gökçe (2008), Avrupa Birliği ve Türkiye’de Bölgesel Politikalar ve Kalkınma Ajansları, (Ankara Üniversitesi SBE Yayınlanmamış Yükseklisans Tezi), Ankara.
• 17. KARABEYLİ, Levent, Coşkun, Arife (2010), “Sayıştay Denetimi Bağlamında Hesapverme Sorumluluğu”, Dış Denetim Dergisi, S.1, s.83- 95.
• 18. KAVAL, Hasan (2008), Muhasebe Denetimi, 3.Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
• 19. KENT, Bülent (2007), “Türk ve Alman Sayıştayları”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XI, S.1-2, Erişim: http://www.hukuk.gazi.edu.tr/editor/dergi/bulent_kent_37.pdf (14.04.2011).
• 20. KOÇBERBER, Seyit (2006), “Kalkınma Ajansları ve Sayıştay Denetimi”, Sayıştay Dergisi, S.61, s.37-55.
• 21. Küçük, Orhan (2007), “AB Uyum Sürecinde Kalkınma Ajansları ve AB Hibe Projelerinin Bölgesel Kalkınmaya Katkılarının Araştırılması:Samsun, Kastamonu ve Erzurum Nuts II Bölgesi Örneği”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.10, S.2, s.495- 507, Erişim: http://e-dergi.atauni.edu.tr/index.php/SBED/article/ viewArticle/459 (10.04.2011).
• 22. MUTLUER, M. Kâmil (2009), “Parlamento Sayıştay İlişkisi”, Prof.Dr.Mualla ÖNCEL’e Armağan-Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, Cilt I, s.461-471.
• 23. MUTLUER, M. Kâmil, Öner, Erdoğan, Kesik, Ahmet (2006), Bütçe Hukuku, 2.Basım, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul. 24. ÖVGÜN, Barış (2007), “Bir Politika Transferi Örneği:Kalkınma Ajansları”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt:62, S.3, s.233-255.
• 25. ÖZER, Yunus Emre (2007), “Küresel Rekabet-Bölgesel Kalkınma Ajansları ve Türkiye”, Review of Social, Economic and Business Studies, Vol: 9/10, s.389-408.
• 26. ÖZER, Yunus Emre (2010), Bölgesel Kalkınma Ajanslarının Yapılanması ve İşlevselliği:İzmir ve Çukurova Örnekleri, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa.
• 27. ÖZMEN, Fatma (2008), “AB Sürecinde Türkiye’de Bölgesel Kalkınma Ajanslarının Karşılaşabilecekleri Temel Sorun Alanları”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.13, S.3, s.327-340, Erişim: http://edergi.sdu.edu.tr/index.php/iibfd/ article/viewFile/1438/1517 (17.04.2011).
• 28. SELİMOĞLU, Seval Kardeş, Özbirecikli, Mehmet, Kurt, Ganite, Uzay, Şaban, Alagöz, Ali, Yanık, Serap (2009), Muhasebe Denetimi, 2.Baskı, Gazi Kitabevi, Ankara.
• 29. TAMER, Ahmet (2008),“Kalkınma Ajanslarının Türk Hukuk Sistemindeki Yeri”, DPT Uzmanlık Tezi, Erişim: http://ekutup.dpt.gov.tr/bolgesel/tamera/kalkinma.pdf (19.04.2011).
• 30. TAŞ, Cesurhan (2008), “Kalkınmaya Giden Yol Kalkınma Ajanslarından mı Geçer?”, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, Yıl:45, S.523, s.7-17.
• 31. TUNCEL, Cem Okan ve Hasan Bakır (2010), “Yenilik Temelli Bir Bölgesel Gelişme Sürecinde Kalkınma Ajanslarının Yeri”, İşletme ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 1, Sayı 4, s.19-41.
• 32. TUTAR, Filiz, Demiral, Mehmet (2007), “Yerel Ekonomilerin Yerel Aktörleri:Bölgesel Kalkınma Ajansları”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2 (1), s.65-83, Erişim: http://iibf.ogu.edu.tr/dergi/dergi/2007-1/2007-1.htm (15.04.2011).