Kronik Hastalığı Olan Çocukların Annelerinde Baş Etme Becerilerinin Psikiyatrik Belirtiler ile İlişkisi: Bir Ön Çalışma

Yıl 2016, Cilt: 10 Sayı: 3, 170 - 176, 01.08.2016

Esra Çöp Gülser Şenses Dinç S. Ebru Çengel Kültür

Öz

Amaç: Kronik hastalık çocuklarda olduğu kadar ebeveynlerde de psikolojik sorunlara yol açmaktadır. Ebeveynlerin baş etme yolları çocukların hastalığa uyumunu etkileyebilmektedir. Çalışmanın amacı kronik hastalığı olan çocukların annelerindeki baş etme ile çocuk ve annelerdeki psikiyatrik belirtiler arasında ilişki olup olmadığını incelemektir.Gereç ve Yöntemler: Hacettepe Üniversitesi Çocuk Hastanesinden 2007 yılında istenen çocuk psikiyatrisi konsültasyonlarından kronik hastalığı olan, yaşları 4-18 arasında değişen 29 yatan hasta ve anneleri çalışmaya alındı. Hasta ve anneleriyle ayrı ayrı DSM-IV’ e dayalı klinik değerlendirme görüşmesi yapıldı, araştırmacılar tarafından hazırlanan sosyodemografik form dolduruldu. Tüm anneler Belirti Tarama Listesi (BTL), Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği (BÇTDÖ), 4-18 Yaş Çocuk ve Gençlerde Davranış Değerlendirme Ölçeğini (ÇGDÖ) doldurdu.Bulgular: Hastaların % 51.7’ si kızdı. Yaş ortalamaları 11.08±4.2 yıldı. %86’ sının psikiyatrik tanısı vardı. En sık görülen psikiyatrik tanılar sırasıyla uyum bozukluğu (%31), major depresyon (%31) ve somotoform bozukluklar (%10.3)’di. ÇGDÖ toplam sorun, içe yönelim ve dışa yönelim sorunları ile BTL genel belirti düzeyi arasında güçlü bir ilişki bulunmuştur (sırasıyla r=0.76, r=0.79, r=0.64, p<0.001). BÇTDÖ uyumu bozan başa çıkma yolları ile ÇGDÖ toplam puan arasında güçlü bir ilişki vardı (r=0.56, p=0.009).Sonuç: Çocukların kronik hastalığa uyum sürecini, annelerin hastalığa uyum süreci ve annelerin psikopatolojileri etkileyebilir.

Anahtar Kelimeler

Baş etme, Çocuk, Hastaneye yatış, Kronik hastalık, Psikopatoloji

Relationship with Psychiatric Symptoms: A Preliminary Report Coping Styles of Mothers of Children with Chronic Diseases and Their

Öz

Objective: Chronic disease causes psychological problems in parents as well as children. Coping styles of parents can affect the adjustment of children to disease. The aim of this study was to study the relation between the coping style of the mothers of children with chronic disease and the psychiatric symptoms of the mothers and children. Material and Methods: Twenty-nine inpatients aged 4-18 years with chronic disease who were referred for psychiatric evaluation from Hacettepe University Children’s Hospital in 2007 were included in this study. A clinical psychiatric evaluation based on DSM-IV was performed separately on the children and mothers. A sociodemographic form was completed by the researchers. All mothers were asked to complete the Symptom Check List – 90 – Revised (SCL90-R), Child Behavior Checklist for Ages 4-18 (CBCL) and COPE. Results: Girls made up 51.7% of the children. The median age was 11.08±4.2 years and 86% had a psychiatric diagnosis. The most common psychiatric disorders were adjustment disorder (31%), major depression (31%) and somatoform disorder (10.3%). There was a strong correlation between SCL-90-R and CBCL total score, and the internalizing and externalizing scores (r=0.76, r=0.79, r=0.64, p<0.001, respectively). COPE maladaptive subscales were strongly correlated with the CBCL total score (r=0.56, p=0.009). conclusion: Adaptation of the mothers to disease and psychopathology in the mothers may effect the adaptation process of children to chronic illness

Anahtar Kelimeler

Coping, Child, Hospitalization, Chronic disease, Psychopathology

Kaynakça

• Wallender JL, Varni JW. Effects of pediatric chronic physical disorder on child and family adjustment. J Child Psychol Psychiatry 1998;39:29-46.
• Turkel S, Pao M. Late consequences of pediatric chronic illness. Psychiatr Clin North Am 2007;30: 819-35.
• Patterson J, Blum RW. Risk and resilience among children and youth with disabilities. Arch Pediatr Adolesc Med 1996;150:692- 98.
• Emiroğlu Nİ, Akay AP. Kronik hastalıklar, hastaneye yatış ve çocuk. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2008;22:99-105.
• Huurre TM, Aro HM. Long-term psyhosocial effects of persistent chronic illness. Eur Child Adolesc Psychiatry 2002;11:85-91.
• Pradhan PV, Shah H, Rao P, Ashturkar D, Ghaisas P. Psychopathology and self-esteem in chronic illness. Indian J Pediatr 2003;70:135-8.
• Suris JC, Michaud PA, Viner R. The adolescent with a chronic condition. Part I. Developmental issues. Arch Dis Child 2004;89: 938-42.
• Göker Z, Güney E, Dinç G, Üneri Ö. Bir eğitim ve araştırma hastanesinde yatarak tedavi gören çocuk ve ergenler için istenen psikiyatri konsültasyonlarının değerlendirilmesi. Türkiye Çocuk Hast Derg 2014;1:17-24.
• Melnyk BM, Feinstein NF, Moldenhouer Z, Small L. Coping in parents of children who are chronically ill: Strategies for assessment and intervention. Pediatr Nurs 2001;27:548-58.
• Oğuzhan M, Erden G. Kronik ve ölümcül hastalığı olan çocuklarda ve ailelerinde ortaya çıkan sorunlar ve psikososyal müdahalenin önemi. Yeni Sempozyum Dergisi 2012;3:167-79.
• Barlow JH, Ellard DR. The psychosocial well-being of children with chronic disease, their parents and siblings: An overview of the research evidence base. Child Care Health Dev 2006;32:19-31.
• Dinç GŞ. Kronik ve ölümcül hastalığı olan çocuk ve aileye yaklaşım. Güncel Çocuk Sağlığı Dergisi 2012;1:103-7.
• Grootenhuis MA, Last BF. Predictors of parental emotional adjustment to childhood cancer. Psychooncology 1997;6:115-28.
• Rao P, Pradhan PV, Shah H. Psychopathology and coping in parents of chronically ill children. Indian J Pediatr 2004;71:695-9.
• Thompson RJ, Gil KM, Gustafson KE, George LK, Keith BR, Spock A, et al. Stability and change in the psychological adjustment of mothers of children and adolescents with cystic fibrosis and sickle cell disease. J Pediatr Psychol 1994;19:171-88.
• Thompson RJ, Gil KM, Burbach DJ, Keith BR, Kinney TR. Role of child and maternal processes in the psychological adjustment of children with sickle cell disease. J Consult Clin Psychol 1993; 61:468-74.
• Erol N, Kılıç C, Ulusoy M, Keçeci M, Şimşek Z. Türkiye ruh sağlığı profili raporu, 1. Baskı, Ankara: Eksen Tanıtım, 1998.
• Dağ İ. Belirti tarama listesi (SCL-90-R)’nin üniversite öğrencileri için güvenirliği ve geçerliliği. Türk Psikiyatri Dergisi 1991;2:5-12.
• ile annelerindeki psikiyatrik belirtiler arasında güçlü bir ilişki
• Geist R, Grdisa V, Otley A. Psychosocial issues in the child with chronic conditions. Best Pract Res Clin Gastroenterol 2003;17:141- 52.
• LeBlanc LA, Goldsmith T, Patel DR. Behavioral aspects of chronic illness in children and adolescents. Pediatr Clin N Am 2003;50: 859-78.
• Midence K, McManus C, Fuggle P, Davies S. Psychological adjustment and family functioning in a group of British children with sickle cell disease: Preliminary empirical findings and a meta- analysis. Br J Clin Psychol 1996;35:439-50.
• Kieckhefer GM, Trahms CM, Churchill SS, Kratz L, Uding N, Villareale N. A randomized clinical trial of the building on family strengths program: An education program for parents of children with chronic health conditions. Matern Child Health J 2014; 18:563-74.
• Barlow JH, Ellard DR. Psycho-educational interventions for children with chronic disease, parents and siblings: An overview of the research evidence base. Child Care Health Dev 2004; 30:637-45.
• Scholten L, Willemen AM, Last BF, Maurice-Stam H, van Dijk EM, Ensink E, et al. Efficacy of psychosocial group intervention for children with chronic illness and their parents. Pediatrics 2013; 131: e1196-203.
• Lessons learned to enhance efficacy. New/Yeni Symposium Journal 2007;45:163-9.
• Woodgate M, Garralda ME. Paeditric liaison work by child and adolescent mental health services. Child and Adolescent Mental Health 2006;11:19-24.