Almanya’daki Türk Göçmen Yazınına Kavramsal Bir Yaklaşım

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: Özel Sayı 2, 1875 - 1888, 22.10.2018

Nalan Saka

Öz

Almanya’daki Türklerin oluşturduğu
Göçmen Türk Yazını, 1960’lı yıllarda başlayan ve halen güncelliğini korumaya devam eden göç olgusunun yazınsal
alandaki bir yansımasıdır. Başlangıçtan günümüze değin Almanya’ya işçi göçüyle
başlayan bu yeni yazını dönemlerine göre adlandırma ve sınıflandırma konusunda
çeşitli tartışmalar mevcuttur. Söz konusu yazın üzerine var olan kavramların
çokluğu Almanya’daki yabancılar tarafından ortaya konulan edebi eserlerin hangi
çatı altında toplanacağı ya da ortak paydada birleşeceği sorunsalını da gündeme
getirmiştir. Bu çalışmada Türk Göçmen yazınının dönemsel içerik analizlerinden
hareketle yapılan tanımlamalarına yer verilerek yazının üç nesile ait kavramsal
sorunları ele alınıp incelenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Almanya, göç, göçmen yazını

Kaynakça

• KaynaklarAbadan-Unat, Nermin. (2002). Bitmeyen Göç: Konuk İşçilikten Ulus-ötesi Yurttaşlığa, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.Ackermann, Irmgard (Hrsg.). (1984). Türken deutscher Sprache. Berichte, Erzählungen, Gedichte, DTV Deutscher Taschenbuch, München. Ackermann, Irmgard, Weinrich, Harald (Hrsg.). Eine nicht nur deutsche Literatur, Serie Pieper, München, 1986.Aktürk, Aysegül. (2009). Interkulturelles Lernen im Deutschunterricht: Vorschläge zur Didaktisierung türkischer Migrantenliteratur, Igel Verlag, Hamburg.Aytaç, Gürsel. (2001/1). “Dil-Kültür Bağını Sergileyen Cesur Bir Roman: Hayat Bir Kervansaray”, (Yay. Haz.) Nilüfer Kuruyazıcı, Mahmut Karakuş, Gurbeti Vatan Edenler. Almanca Yazan Almanyalı Türkler, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 253-258.Aytaç, Gürsel. (2001/2). “İki Dünyaya Birden Ait Olan Bir Yazar: Alev Tekinay”, (Yay. Haz.) Nilüfer Kuruyazıcı, Mahmut Karakuş, Gurbeti Vatan Edenler. Almanca Yazan Almanyalı Türkler, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 223-232.Brenner, Peter J. (2011). Neue deutsche Literaturgeschichte: Vom Ackermann zu Günter Grass, Walter de Gruyter Verlag, 3. Auflage, Berlin/New York. Cheesmann, Tom. (2007). Novels of Turkish German Settlement: Cosmopolite Fictions, Camden House, USA. Chiellino, Carmine. (1995). Am Ufer der Fremde. Literatur und Arbeitsmigration 1870-1991, J.B.Metzler Verlag, Weimar.Eyigün, Sabri. (1995). “Barbara Frischmuth ve Alev Tekinay’ın Eserlerinde Sosyal ve Kültürel Değişmelerin İzleri”, (Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Hamm, Horst. (1988). Fremdgegangen-Freigeschrieben, Eine Einführung in die deutschsprachige Gastarbeiterliteratur, Könighausen&Neumann, Würzburg.Hofmann, Michael. (2006). Interkulturelle Literaturwissenschaft, Wilhelm Fink Verlag, Paderborn.Hofmann, Michael. (2008). “Oralität in der deutschen Epik des 20. Jahrhunderts: Döblin, Johnson, Özdamar”, İstanbul Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı Dergisi - Studien zur deutschen Sprache und Literatur, 20, İstanbul, 59-76.Kocaduru, Yüksel. (2004). “Die dritte Generation von türkischen Autoren in Deutschland – neue Wege, neue Themen”, (Hrsg.). Manfred Durzak, Nilüfer Kuruyazıcı, Die andere Deutsche Literatur: Istanbuler Vorträge, Königshausen & Neumann, Würzburg, 134-139.Kuruyazıcı, Nilüfer (2001). ”Almanya’da oluşan yeni bir yazının tartışılması”, Gurbeti Vatan Edenler/ Almanca Yazan Almanyalı Türkler (Yay. Haz.) Nilüfer Kuruyazıcı, Mahmut Karakuş, , T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 3-24.Luchtenberg, Sigrid. (1990). “Literatur über Migration: Zur Auswahl für den Unterricht”, Lernen in Deutschland, 10 (2), 40-46. Mai, Chiang. (1996). Literarische Integration in der Migrationsliteratur anhand der Beispiele von Franco Biondis Werken, Pimonmas Photong-Wollmann, Thailand.Oraliş, Meral. (2001), “Gurbeti Vatan Edenler”, Gurbeti Vatan Edenler/Almanca Yazan Almanyalı Türkler, (Yay. haz. Mahmut Karakuş, Nilüfer Kuruyazıcı, 35-50.Özil, Şeyda, Hofmann, Michael, Dayıoğlu-Yücel, Yasemin. (2011). 50 Jahre türkische Arbeitsmigration in Deutschland, V&R Unipress, Göttingen. Pazarkaya, Yüksel. (1986). Literatur ist Literatur; Eine nicht nur deutsche Literatur, Irmgard Ackermann ve Harald Weinrich (yay.), München, 59-65.Pazarkaya, Yüksel. (2001). “Yazın Açısından İki Almanya’nın Birleşmesi-Türk ve Alman Topluluklarının Kaynaşmasında Ayrışım”, (Yay. Haz.) Nilüfer Kuruyazıcı, Mahmut Karakuş, Gurbeti Vatan Edenler. Almanca Yazan Almanyalı Türkler, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 61-71.Rösch, Heidi. (1992). Migrationsliteratur im interkulturellen Kontext: Eine didaktische Studie zur Literatur von Aras Ören, Aysel Özakin, Franco Biondi und Rafik Schami, Verlag für Interkulturelle Kommunikation, Frankfurt. Rösch, Heidi. “Migrationsliteratur im interkulturellen Diskurs”, Vortrag zu der Tagung Wanderer-Auswanderer- Flüchtlinge 1998 an der TU Dresden, Erişim Tarihi: 18.02.2013, https://docplayer.org/9560797-Heidi-roesch-migrationsliteratur-im-interkulturellen-diskurs.html.Sakallı, Cemal. (2006). “Türk göçmen yazınında Türk kültürü izleri”, Littera Edebiyat Yazıları, Cilt: 18, (Yay.) Cengiz Erten, Ürün Yayınları, Ankara. 163-164.Salim, Mehmet, (1 Ekim 2011), “Almanya’da Göçmen Edebiyatı (2)”, Yeni Hayat, Erişim Tarihi: 02.04.2013, http://www.yenihayat.de/kutur/almanyada-gocmen-edebiyati-2.Şara Sayın. (1992)“Vatan duygusu Coğrafya ile Sınırlı mıdır?”, Hürriyet-Gösteri Sanat Edebiyat Dergisi (Almanya’da yazan Türkler), Sayı: 144.Şenocak, Zafer. (1986), “Plaedoyer für eine Brückenliteratur”, Eine nicht nur deutsche Literatur. (Hrsg.) Irmgard Ackermann ve Harald Weinrich. Serie Pieper, München, 65-70.Taylor, Charles. (1996). Çok kültürcülük: Tanınma politikası, Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, İstanbul. Taylor, Charles (2006). Modern Toplumsal Tahayyüller, (Çev: Hamide Koyukan, Metis Yayınları, İstanbul. Temizkan, Ömer. “Kültürlere Karşı Çok kültürlülük”, Erişim Tarihi: 22.03.2013 http://www.academia.edu/1744248/Modern_Toplumda_Cokkulturluluk.Viitanen, Katja. (2004). Identitat der Fremde, Dargestellt am Beispiel der deutschen Migrantenliteratur (Pro Gradu-Arbeit), Tampere Universität Institut für Sprach- und Transaltionswissenschaften, Finnland. “Göç ve Edebiyat” (3 Kasım 2011), Erişim Tarihi: 20. 05. 2013, Kültürel Çoğulcu Gündem, http://www.daplatform.com/news.php?nid=19035.