Sosyal Medya Yetkinlik Ölçeği: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması

Yıl 2023, Cilt: 14 Sayı: 2, 1513 - 1533, 28.12.2023

Uğur Özalp Rıza Akkaya Münevver Çetin

https://doi.org/10.51460/baebd.1331611

Öz

Bu çalışmanın amacı, Zhu, Yang, Xu ve MacLeod tarafından yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin sosyal medya yeterliklerinin ölçülmesinde kullanılmak üzere geliştirilen Sosyal Medya Yeterlik Ölçeği'nin Türk diline ve kültürüne uyarlanmasıdır. Bu araştırmanın örneklemini 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Türkiye'deki çeşitli yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören 241 öğrenci oluşturmaktadır. Ölçeğin Türkçe versiyonu, ölçek maddelerinin ileri – geri tercümesi süreciyle oluşturulmuştur. Ölçeğin tercüme dilmiş halinin geçerliğini değerlendirmek için ölçeğin orijinali ve çevirisi bir üniversitenin İngilizce Öğretmenliği Bölümünün dördüncü sınıfında öğrenim gören 28 kişiye üçer hafta arayla uygulanmıştır. Her iki uygulamadan alınan puanlar arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Dört boyuttan ve 27 maddeden oluştuğu tespit edilen ölçeğin geçerliğini incelemek için Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. Güvenilirlik, Cronbach alfa, tabakalı alfa ve bileşik güvenirlik katsayıları kullanılarak değerlendirilmiş, ölçeğin yüksek düzeyde iç güvenilirliğe sahip olduğu tespit edilmiştir. Madde ayırt ediciliği, madde toplam korelasyon ve düzeltilmiş madde korelasyon katsayıları kullanılarak değerlendirilmiş ve madde ayırt ediciliğini doğrulamak için üst ve alt puan grupları arasında t-testi yapılmıştır. Analizler R ve RStudio kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın sonuçları, Sosyal Medya Yeterlik Ölçeği'nin uyarlanmış versiyonunun, öğrencilerin sosyal medya yeterliklerini Türk dili ve kültürü bağlamında değerlendirmek için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Dijital beceriler, sosyal medya, sosyal medya yetkinlikleri, yükseköğretim.

Kaynakça

• Alber, J. M., Bernhardt, J. M., Stellefson, M., Weiler, R. M., Anderson-Lewis, C., Miller, M. D. ve MacInnes, J. (2014). Designing and testing an inventory for measuring social media competency of certified health education specialists. Journal of Medical Internet Research, 17(9), 221–221. http://dx.doi.org/ 10.2196/jmir.4943
• Awang, Z. (2012). Structural equation modeling using AMOS graphic. Shah Alam: Universiti Teknologi MARA Publication Centre (UPENA).
• Bagheri, A. ve Saadati, M. (2021). Generalized structural equations approach in the of elderly self-rated health. Journal of Physics: Conference Series, 1863(1), 1–10.
• Benson, V. ve Filippaios, F. (2015). Collaborative competencies in professional social networking: Are students short-changed by curriculum in business education? Computers in Human Behavior, 51, 1331–1339. http://dx.doi.org/10.1016/j.chb.2014.11.031
• Benson, V., Morgan, S. ve Filippaios, F. (2014). Social career management: Social media and employability skills gap. Computers in Human Behavior, 30, 519–525.
• Boulianne, S. (2015). Social media use and participation: A meta-analysis of current research. Information, Communication & Society, 18(5), 524–538.
• Boyd, D. M. ve Ellison, N. B. (2007). Social network sites: Definition, history, and scholarship. Journal of computer‐mediated Communication, 13(1), 210-230.
• Brown, T. A. (2015). Confirmatory factor analysis for applied research. The Guilford Press. Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Erkan Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Byrne, B. M. (2016). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming. Routledge.