ENGELLİ İSTİHDAMINA YÖNELİK İŞVEREN TUTUMLARI: TRABZON ÖRNEĞİ

Yıl 2016, Cilt: 16 Sayı: 3, 111 - 130, 27.09.2016

Ayşenur Gönülaçan

https://doi.org/10.11616/basbed.vi.455300

Cited By: 4

Öz

Engellilerin çalışma yaşamına girmede karşılaştığı ve aşılması en zor olan sorun işverenlerin olumsuz tutumlarıdır. Çalışmanın temel amacı; engelli istihdam etme zorunluluğu bulunmayan işverenlerin engelli istihdam etmeye yönelik tutumlarını ölçmektir. İşverenlerin engelli istihdamına yönelik tutumlarını ölçmek amacıyla, Aycan tarafından geliştirilen tutum ölçeği uygulanmıştır. Trabzon ilinde 208 işverene uygulanan ölçek, SPSS programı ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre işverenlerin yaşı, cinsiyeti, eğitimi, mesleği, çalışma süreleri, engelli yakını olup olmaması, engelinin olup olmamasının, engelli istihdam etmeye yönelik tutumları üzerinde etkili olmadığı tespit edilmiştir. İşverenlerin engelli istihdam etmeye yönelik genel tutumlarının ise orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Engelli, Engelli İstihdamı, İşveren Tutumları

Kaynakça

• Allport, Willard (1935). Attitudes, In Handbook Of Social Psycology. Worcester. MA: Clark Univ. Press.
• Atay, M. (1995). Özürlü Çocukların Normal Yaşıtlarıyla Birlikte Eğitim Aldıkları Kaynaştırma Programlarına Karşı Öğretmen Tutumları Üzerine Bir İnceleme. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Australian Government (2011). Employer Perspectives on Recruiting People with Disability and the Role of Disability Employment Services.
• Avcıoğlu, H vd. (2005). Kaynaştırma uygulamaları okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan kaynaştırmaya yönelik öğretmen ve anne-baba tutumlarının incelenmesi. XIV. Ulusal Özel Eğitim Kongresi Bildiri Kitabı, 69-89.
• Aycan, Z. (2005). Engellilerin Çalışmasına Yönelik Tutum Ölçeği (EÇYÖT). Ankara: TÜBİTAK Proje.
• Avramidis, E vd. (2000). A survey into mainstream teachers’ attitudes towards the inclusion of children with special educational needs in the ordinary school in one local education authority. Educational Psychology 20 (2): 191-211.
• Beretz, E.M. (2003). Hidden Disability and an Academic Career. Academe 89 (4): 50-56.
• Civelek, H.A. (1990). Eğitilebilir Zihinsel Özürlü Çocukların Sosyal Kabul Görmelerinde Normal Çocukların Bilgilendirilmelerinin ve İki Grubun Resim İş ile Beden Eğitimi Derslerinde Bütünleştirilmelerinin Etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Engelliler Hakkında Kanun. (07.07.2005). Resmi Gazete, 5378/25868
• Eretay, Emine vd. (2013) Bolu İlindeki İşverenlerin Engelli Çalışanlara Yönelik Tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi 21: 1681-1694.
• Findler, L vd. (2007). The multidimensional attitudes scale toward persons with disabilities (MAS): Construction and validation. Rehabil Couns Bull 50 (3): 166-176.
• http://siteresources.worldbank.org/TURKEYINTURKISHEXTN/Resources/4556871328710754698/YoneticiOzeti.pdf, Dünya Engellilik Raporu, 20 Şubat 2016’da erişildi.
• Karataş, Kasım. (2002). Özürlülere Yönelik Ayrımcılık ve Ayrımcılıkla Savaşım. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi: 1-10.
• Karataş, Kasım. (2002). Engellilerin Toplumla Bütünleşme Sorunları Bir Sosyal Politika Yaklaşımı. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi: 43-55.
• Kennedy, J vd. (2001). Job discrimination in the POST- ADA- ERA: Estimates From the 1994 an 1995 National Healt İnterview Surveys.
• Köklü, N. (1995) Tutumların Ölçülmesi ve Likert Tipi Ölçeklerde Kullanılan Seçenekler. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/486/5698.pdf: 81-83.
• Küçüker, S vd. (1994). Normal Çocuğa Sahip Anne-Babaların Özürlü Çocuklara Yönelik Tutumları. Özel Eğitim Dergisi 1 (4): 20-28.
• Mamatoğlu, N. (2015). Türkiye'de Engelli İstihdamının Genel Görünümü İşveren Gözüyle Engelli İstihdamı Araştırma Konusunda Önerilen Politikalar. Alternatif Politikalar Dergisi: 514-561.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2011). Aile ve Tüketici Hizmetleri Engelli Bireylerde Toplumsal Uyum. Ankara. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Murray, C vd. (2008). University Faculty Perceptions of Students with Learning Disabilities: Correlates and Group Differences. Learning Disability Quarterly 31: 95-113.
• Nowicki, E vd. (2002). A Meta-Analysis of School-Age Children’s Attitudes towards Persons with Physical and İntellectual Disabilities. International Journal of Disability, Development and Education 49 (3): 243-265.
• Orhan, S. (2013). Türkiye'de Özürlü Dostu İstihdam Politikaları Durum Analizi ve Öneriler, Ankara, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı.
• Özgül, H. (2012). Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesine Sahadan Bir Bakış. Afyonkarahisar. Toplumsal Haklar ve Araştırmalar Derneği (TOHAD).
• Robinson, C vd. (2007). Attitudes towards and Perceptions of Disabled Persons – Findings from a Module İncluded in the 2005 British Social Attitudes Survey. Disability Rights Commission.
• Sünbül, A vd. (2002). Okul Öncesi Dönemde Kaynaştırma Eğitimine İlişkin Öğretmen Tutumlarının (çeşitli değişkenler açısından) İncelenmesi. XII. Ulusal Özel Eğitim Kongresi, Yöntemler-Yaklaşımlar-Stratejiler, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları 193: 225-243.
• Stensrud, R. (2007). Devoloping Relations With Employers Means Considering the Competitive Enviroment and Risk İt Produces”. Rehabilition Counselling Bulletin 50(4): 226-237.
• Şenel, H. G. (1995). Yetersizliğe Sahip Kardeşi Olanlarla, Olmayanların Yetersizliğe Yönelik Tutumları ve Kaygı Düzeyleri Yönünden Karşılaştırılması. Özel Eğitim Dergisi 2 (1): 33-39.
• Tekeş, B. Engellilere Yönelik Önyargıyı Yordayan Değişkenler: Kültürlerarası Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara.
• Tufan vd. (2002). Türkiye Özürlüler Araştırması 2002 İkincil Analizi TÜBİTAK Proje No: SOBAG104K077.
• http://eyh.aile.gov.tr/data/5458c557369dc34c643cef43/isgucu_engelliler_tam_metin.pdf,Türkiye’de Engelli Olan Çocuklara Yönelik Bilgi, Tutum ve Davranış Raporu, 12 Nisan 2016’da erişildi.
• http://docplayer.biz.tr/1492756-Engelliler-ve-istihdam.html, Engelliler ve İstihdam, 02 Şubat 2016’da erişildi.
• http://eyh.aile.gov.tr/data/5458c557369dc34c643cef43/isgucu_engelliler_tam_metin.pdf, 15 Mart 2016’da tarihinde erişildi.
• T.C Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı 2010. Toplum Özürlülüğü Nasıl Anlıyor. Özürlülük Eğitimi: Toplum Özürlülüğü Nasıl Anlıyor. Ankara.
• Yazbeck, M vd. (2004). Attitudes towards Persons with İntellectual Disabilities. Journal of Disability Policy Studies 15 (2): 97-111.