Çevresel Asbeste Maruz Kalan Erişkin Bireylerde Kaygı ve Umutsuzluk Düzeyleri

Yıl 2017, Cilt: 44 Sayı: 4, 355 - 364, 05.12.2017

Gülhan Yiğitalp Günay Saka

https://doi.org/10.5798/dicletip.362406

Cited By: 2

Öz

Amaç: Bu çalışma Diyarbakır ili Çermik ilçesine bağlı asbeste bağlı hastalıkların (asbestozis, maling mesotelyoma vs.) en sık görüldüğü bir bölgede yaşayan insanlarda, bu bölgede yaşıyor olmanın onlarda oluşturduğu kaygı ve umutsuzluk düzeylerini belirlemek amacıyla planlanmıştır.
Yöntemler: Kesitsel tipteki araştırmamız 01-31 Temmuz 2010 yılında, Diyarbakır ili Çermik ilçesine bağlı çevresel asbest olduğu bilinen Yukarışeyhler beldesinde yürütülmüştür. Burada yaşayan 35 yaş üzeri 292 kişiye ulaşılmıştır. Karşılaştırma grubu olarak (çevresel asbeste maruziyetin olmadığı bilinen) Diyarbakır ili Çarıklı beldesindeki yetişkinlerden sistematik örnekleme yöntemiyle seçilen 305 kişi alınmıştır. Araştırmaya katılan kişilere demografik özelliklerini belirleyen anket formuyla, “Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri” ve “Beck Umutsuzluk Ölçeği” kullanılarak kişilerle yüz yüze görüşülmüştür. İki grup arasındaki farkları incelemek için student t testi uygulanmıştır. Frekans, sayı, yüzde gibi tanımlayıcı analizler ile birlikte, sayısal verilerin karşılaştırılmasında ki-kare testi kullanılmıştır. Değerlendirmede anlamlılık düzeyi olarak p<0.05 kabul edilmiştir.
Bulgular: Bu çalışmada asbeste maruz kalan ve asbeste maruz kalmayan bireylerin yaş ve cinsiyet dağılımının farklı olmadığı gözlenmiştir (p>0.05). Asbeste maruz kalan bireylerin ortalama durumluk kaygı (43.2±9.6), sürekli kaygı (47.7±8.9) ve umutsuzluk düzeylerinin (7.5±5.1) asbeste maruz kalmayanlara göre (sırasıyla 37.9±7.9; 43.4±8.8; 5.5±3.9) yüksek olduğu ve aralarındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır (p<0.05). Sonuç: Bu çalışma çevresel asbeste maruz kalmanın bireylerde kaygı ve umutsuzluk düzeylerini artırdığını göstermiştir. Bu nedenle bu bölgelerde yaşayan bireylerin ruhsal durumlarını ortaya koymak ve çözüm önerileri geliştirmek için daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler

Asbest maruziyeti, durumluk kaygı, sürekli kaygı

Kaynakça

• 1. Özyürek A, Demiray K. Yurtta ve ailesi yanında kalan ortaöğretim öğrencilerinin kaygı düzeylerinin karşılaştırılması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 2010;11: 247-56.
• 2. Öner N. LE Compte A. Süreksiz Durumluk/Sürekli Kaygı Envanteri El Kitabı. İstanbul, Boğaziçi üniversitesi yayınları, 1998;1-26.
• 3. Ak M, Özmenler KN, Bozkurt A. Depresyon hastalarında belirti şiddeti ve umutsuzluğun intihar davranışı üzerindeki etkisi. Kriz dergisi, 2006;14:1-7.
• 4. Beck AT, Ster RA, Beck JS. Newman CF. Hopelessness, depression, Ideation, and Clinical Diagnosis of Depression. Suicide Life Threat Behav., 1993;23:139-45.
• 5. Clements M, Bery G, Shi J, et al. Projected mesothelioma incidence in men in New South Wales. Occup Environ Med 2007;64:747-52.
• 6. Welch LS. Asbestos exposure causes mesothelioma, but not this asbestos exposure: an amicus brief to the Michigan Supreme Court. Int J Occup Environ Health, 2007;13:318-27.
• 7. Kim HR. Overview of Asbestos Issues in Korea. J Korean Med Sci, 2009;24:363-7.
• 8. Bianchi C, Bianchi T. Malignant mesothelioma: global incidence and relationship with asbestos. Ind Health 2007;45:379-87.
• 9. Rahman NM, Ali NJ, Brown G, et al. Local anaesthetic thoracoscopy: British Thoracic Society Pleural Disease Guideline 2010. Thorax 2010 65(Supple-2): ii54-ii60.
• 10. Şenyiğit A, Babayiğit C, Gökırmak M, et al. Incıdence of malgnant pleural mesothelioma due to environmental asbestos exposure in the southeast of Turkey. Respiration, 2000;676:610-4.
• 11. Seber G, Dilbaz N, Kaptanoğlu C, Tekin D. Umutsuzluk ölçeği: geçerlilik ve güvenirliği. Kriz Dergisi,1993;1:139-42.
• 12. TNSA 2008. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Ankara. 11 Ekim 2011 http://www.hips.hacettepe.edu.tr/TNSA2008-AnaRapor.pdf /11.10.2011.
• 13. Weinert C, Hill WG, Winters CA, et. al. Psychosocial health status of persons seeking treatment for exposure to libby amphibole asbestos. ISRN Nursing. Volüme 2011 http://www.isrn.com/journals/nursing/ 2011/735936 /ref//12.11.2011.
• 14. Barak Y. Achıron A. Elizur A. Noy S. Stress associated with asbestosis: the trauma of waiting for death. Psychooncology,1998;7:126-8.
• 15. Perr IN. Asbestos exposure and posttraumatic stres disorder. Bull Am Acad Psychiatry Law,1993;21:331-44.
• 16. McIntyre, O. Liability to ‘Fear-of-Disease’Victims for Negligent Exposure to Asbestos—The Position of the ‘Worried Well’under Irish Law: Fletcher v The Commissioners of Public Works in Ireland Irish Supreme Court, 21 February 2003. Environmental Law Review, 2004;6:111-9.
• 17. Lebovits AH. Byrne M. Bernstein J. Strain JJ. Cronic occupational exposure to asbestos: more than medical effects?. J Occup Med,1988;30:49-54
• 18. Üskül TB, Selvi A, Melikoğlu A, Varol N, Türker H. Göğüs hastalıkları kliniğinde yatan hastalarda anksiyete ve depresyon düzeyleri ile sosyodemografik faktörlerin ve hastalık tanılarının ilişkisi. Turkiye Klinikleri Arch Lung, 2006;7:11-5.
• 19. Bayramova N, Karadakovan A. Kronik hastalığı olan bireylerin umutsuzluk durumlarının incelenmesi. Atatürk Ü. HYO Derg. 2004;7:39-47.
• 20. Lloyd, CE, Dyer, PH, Barnett, AH. Prevalence of Symptoms of Depression and Anxiety in a Diabetes Clinic Population, Diabet Med,2000;17:198-202.
• 21. Hermanns N, Kulzer B, Krichbaumt M, Kubiak T, Haak T. Affective and anxiety disorders in a German sample of diabetic patients: prevalence, comorbidity and risk factors. Diabet Med, 2005;22:293-300
• 22. Yetişkin, Ş. Hemodiyaliz Hastalarının Yeti Yitimi, Anksiyete ve Depresyon Yönünden Değerlendirilmesi. Tıpta Uzmanlık Tezi, İstanbul: T.C. Sağlık Bakanlığı İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 2008.
• 23. Bahar A, Sertbaş G, Sönmez A. Diyabetes mellituslu hastaların depresyon ve anksiyete düzeylerinin belirlenmesi. Anatolian Journal Of Psychiatry, 2006;7:18-26
• 24. Gül Akmaz M, Ceyhan N. Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğrencilerinin Durumluk-Sürekli kaygı düzeyleri ve kaygı nedenleri (Tokat Örneği). Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 2009;1:131-47.
• 25. Dereli F, Kabataş, S. Sağlık Yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin iş bulma endişeleri ve umutsuzluk düzeylerinin belirlenmesi. Yeni Tıp Dergisi, 2009;26:31-6.
• 26. Ehtiyar R, Üngüren E. Turizm eğitimi alan öğrencilerin umutsuzluk ve kaygı seviyeleri ile eğitime yönelik tutumları arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi,2008;1:159-81.