ROMAN TEKNİĞİ BAKIMINDAN CENGİZ AYTMATOV’UN “ELVEDA GÜLSARI” ROMANI

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 97 - 118, 23.03.2020

Mustafa Karabulut Esma Bulut

https://doi.org/10.31465/eeder.697484

Cited By: 1

Öz

Kırgız asıllı Cengiz Törekuloviç Aytmatov hikâye, roman ve tiyatro türünde yazdığı eserlerle hem Kırgız-Rus edebiyatında hem de Türk dünyası edebiyatında önemli bir yere sahiptir. Millî unsurlardan beslenerek evrensel bir düşünce biçimini ortaya koyan yazar bu düşünce biçimini birçok romanına yansıtmış olduğu gibi çalışmayı teşkil eden Elveda Gülsarı adlı romanına da yansıtmıştır. Romanlarının birçoğunda alegorik anlatıma yer veren yazar, bu anlatım biçimini Elveda Gülsarı romanında bir “at” olan Gülsarı aracılığıyla dikkatlere sunmuştur. Yazar söylemek istediği birçok hususu Gülsarı’nın şahsında verir. Bu romanda savaş sonrası bir toplumda yaşanan ekonomik, sosyâl, psikolojik durumlar, yeni kurulan rejimin baskıları, değişen yaşam koşulları, unutulan, unutulmaya yüz tutmuş değerler ayrıca dostluk, aşk, savaş, özgürlük diğer konulara nispeten daha az surette tabiat olmak üzere çeşitli konular işlenmiştir. Tabiat, Cengiz Aytmatov’un diğer eserlerinde daha belirgin bir unsur olarak yer alması dolayısıyla makalede tabiatla doğrudan ilişkili bir bölüm hazırlanmadı. Bu roman daha çok, dolaylı da olsa rejime karşı yapılan bir “sistem eleştirisi” dir. Bu çalışmada amaç Cengiz Aytmatov’un Elveda Gülsarı adlı eserini roman tekniği bakımından incelemektir. Bu bağlamda Elveda Gülsarı romanı; olay örgüsü, konu ve tematik düzlem, kişiler, mekân, zaman, bakış açısı ve anlatıcı bakımından ele alındı.

Anahtar Kelimeler

Cengiz Aytmatov, Elveda Gülsarı, roman tekniği

Kaynakça

• Aytmatov, Cengiz (2019), Elveda Gülsarı, İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Aktaş, Şerif (2005), Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Tekin, Mehmet (2015), Roman Sanatı, İstanbul: Ötüken Neşriyat.