Yapısal Eşitlik Modellemesi Uygulamalarının Raporlanmasında Kullanılabilecek Bir Kontrol Listesi YEM-KL

Yıl 2024, Cilt: 13 Sayı: 1, 281 - 288, 27.03.2024

Zeliha Aydın Kasap Burçin Kurt Muammer Albayrak Kemal Turhan

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.1224423

Öz

Bu araştırmada, yapısal eşitlik modellemesi yöntemi uygulamalarının raporlanmasında bir standart oluşturulması için modelin tasarımı, modelin değerlendirilmesi, modelin modifikasyonu ve yorumlama/raporlama olmak üzere 4 ana başlık altında toplam 33 maddelik bir yapısal eşitlik modellemesi kontrol listesi (YEM-KL) nin oluşturulması amaçlanmıştır. Araştırmanın, özellikle sağlık alanında Türkçe yayınlanan YEM uygulamalarının yayın kalitelerinin arttırılmasına bir standart kılavuz niteliği sunması hedeflenmektedir.
YEM-KL maddelerini beş yazar detaylıca incelemiş ve her bir madde için uzlaşılarak maddelere son hali verilmiştir. Türkçe yayınlanan kontrol listesinin genellenebilirliğini değerlendirmek amacı ile alanında iki uzman, birbirinden bağımsız şekilde, 2015-2022 yılları arasında Sağlık Alanında Türkçe yayınlanan 15 YEM çalışmasının kalitelerini YEM-KL ile değerlendirmiştir. Değerlendiriciler arasındaki uyum istatistikleri Cohen in Kappa (κ) katsayısı ve sınıf içi korelasyon (SKK) katsayısı hesaplanmış, ayrıca Bland-Altman grafiği ile görselleştirilmiştir.
κ katsayılarına göre, 22 maddedenin mükemmel uyum olduğu, 5 maddede ise uyumun 0,81-1,00 aralığında olduğu 6 maddenin ise 0,61-0,80 aralığında olduğu görülmüştür. Akademisyenlerin toplam puanları arasındaki uyum SKK:0,932 (%95 GA: 0,811-0,977) olarak elde edilmiştir.
YEM uygulamalarının sağlık alanına entegrasyonunun yeni yeni gözlendiği ülkemizde, özellikle Türkçe yayınlanan tıp/sağlık dergilerinde çalışmaların ortak ölçütlerle sunulması, YEM uygulamalarının ve gelecekteki ilgili meta analizi çalışmalarının kalitelerinin artmasına katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kontrol Listesi, Raporlama, Yapısal Eşitlik Modellemesi

A Checklist for Reporting Structural Equation Modeling Applications: SEM-CL

Öz

In this study, it was aimed to create a 33-item structural equation modeling checklist (SEM-CL) under 4 main headings: model design, model evaluation, model modification, and interpretation/reporting in order to establish a standard in the reporting of structural equation modeling method applications. It is aimed that the research will provide a standard guide quality for increasing the quality of publications of SEM applications published in Turkish, especially in the field of health.
The SEM-CL items were examined in detail by five authors, and the items were finalized by agreeing on each item. In order to evaluate the generalizability of the checklist published in Turkish, two experts independently evaluated the quality of 15 SEM studies published in Turkish in the field of Health between the years 2015-2022 with SEM-CL. Cohen's Kappa (κ) coefficient and intraclass correlation coefficient were calculated and also visualized with Bland-Altman graph.
According to the κ coefficients, it was seen that 22 items had a perfect fit, while 5 items were in the range of 0.81-1.00, and 6 items were in the range of 0.61-0.80. The concordance between the total scores of the academicians was obtained as ICC: 0.932 (95% CI: 0.811-0.977).
In our country, where the integration of SEM applications into the field of health has only recently been observed, the presentation of studies with common criteria, especially in medical/health journals published in Turkish, will contribute to the improvement of the quality of SEM applications and future meta-analysis studies.

Anahtar Kelimeler

Check List, Reporting, Structural Equation Modelling

Kaynakça

• 1. Tabachnick, B.G, Fidell, L.S. and Ullman, J.B (2007). “Structural Equation Modeling”. In: S. HARTMAN (5th Ed.). Using Multivariate Statistics (676-780). Boston/MA: Pearson.
• 2. Pohlmann, J.T (2004). “Use and Interpretation of Factor Analysis”. The Journal of Educational Research. 98 (1),14-23.
• 3. Wang, Y.A. and Rhemtulla, M. (2021). “Power Analysis for Parameter Estimation in Structural Equation Modeling: A Discussion and Tutorial”. Advances in Methods and Practices in Psychological Science, 4 (1).
• 4. Demir, E, Yavuz, Y, Ateş, C, Tekindal, M.A. ve Muslu, Ü. (2019). “STARD 2015 Kriterlerinin Türkçe Uyarlaması; Tanı Doğruluğu Çalışmalarının Raporlanması İçin Bir Kılavuz”. Türkiye Klinikleri J Biostat, 11 (2), 152-60.
• 5. Bossuyt, P.M, Reitsma, J.B, Bruns, D.E, Gatsonis, C.A, Glasziou, P.P. ve Lrwig, L.M (2003). “Standards for Reporting of Diagnostic Accuracy. The STARD Statement for Reporting Studies of Diagnostic Accuracy: Explanation and Elaboration”. Clin Chem, 49 (1), 7-18.
• 6. Schulz, K.F, Altman, D.G. and Moher, D. (2010). “CONSORT 2010 Statement: Updated Guidelines for Reporting Parallel Group Randomised Trials”. BMC Med, 8 (18), 2-9.
• 7. Elm, E, Altman, D.G, Egger, M, Pocock, SJ, Gøtzsche, P.C, Vandenbroucke, J.P (2007). “The Strengthening the Reporting of Observational Studies in Epidemiology (STROBE) Statement: Guidelines for Reporting Observational Studies”. The Lancet, 370 (9596), 1453-1457.
• 8. Beller, E.M, Glasziou, P.P, Altman, D.G, Hopewell, S, Bastian, H. and Chalmers, I. (2003). “PRISMA for Abstracts Group. PRISMA for Abstracts: Reporting Systematic Reviews in Journal and Conference Abstracts”. PLoS Med, 10 (4), e1001419.
• 9. Gagnier, J.J, Riley, D, Altman, D.G, Moher, D, Sox, H, Kienle, G. (2013). “The CARE Guidelines: Consensus-Based Clinical Case Reporting Guideline Development”. Global Advances in Health and Medicine, 2 (5), 38-43.
• 10. Kottner, J, Audigé, L, Brorson, S, Donner, A, Gajewski, B.J. and Hróbjartsson, A. (2011). “Guidelines for Reporting Reliability and Agreement Studies (GRRAS) Were Proposed”. J Clin Epidemiol, 64 (1), 96-106.
• 11. Kilkenny, C, Browne, W.J, Cuthill, I.C, Emerson, M. and Altman, D.G (2010). “Improving Bioscience Research Reporting: the ARRIVE Guidelines for Reporting Animal Research”. PLoS Biol, 8 (6), 1000412.
• 12. Sunay, D, Şengezer, T, Oral, M, Aktürk, Z, Schulz, K.F. and Altman, D.G (2013). “CONSORT 2010 Raporu: Randomize paralel grup çalışmalarının raporlanmasında güncellenmiş kılavuzlar”. Eurasian Journal of Family Medicine, 2 (1), 1-10.
• 13. Schreiber, J.B, Nora, A, Stage, F.K, Barlow, E.A and King, J. (2006). “Reporting Structural Equation Modeling and Confirmatory Factor Analysis Results: A Review”. The Journal of Educational Research, 99 (6), 323-338.
• 14. Kang, H. and Ahn, J.W (2021). “Model Setting and Interpretation of Results in Research Using Structural Equation Modeling: A Checklist with Guiding Questions for Reporting”. Asian Nursing Research, 15 (3), 157-162.
• 15. Cooke, D.J and Sellbom, M. (2019). “An Examination of Psychopathy Checklist-Revised Latent Factor Structure via Exploratory Structural Equation Modeling”. Psychological Assessment, 31 (5), 581.
• 16. Asparouhov, T. and Muthén, B. (2022). “Residual Structural Equation Models”. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 30 (1), 1-31. https://doi.org/10.1080/10705511.2022.2074422
• 17. Schreiber, J.B (2017). “Update to Core Reporting Practices In Structural Equation Modeling”. Research in Social and Administrative Pharmacy, 13 (3), 634-643.
• 18. Hair, J.F, Risher, J.J, Sarstedt, M. and Ringle, C.M (2019). “When to use and how to report the results of PLS-SEM”. European business review, 31 (1), 2-24.
• 19. Hwang, H, Sarstedt, M, Cheah, J.H. and Ringle, C.M. (2020). “A Concept Analysis of Methodological Research on Composite-Based Structural Equation Modeling: Bridging PLSPM and GSCA”. Behaviormetrika, 47 (1), 219-241. 20. Hoyle, R.H (1995). “Structural Equation Modeling: Concepts, Issues, and Applications”. London/New Delhi: Sage. 21. Weston, R. and Gore, P. (2006). “A Brief Guide to Structural Equation Modeling”. The Counseling Psychologist, 34 (5), 719-751. 22. Ateş, C, Öztuna, D. ve Genç, Y. (2009). “The Use of Intraclass Correlation Coefficient (ICC) in Medical Research: Review”. Turkiye Klinikleri J Biostat, 1 (2), 59-64.