İstanbul İlinde Çalışma Hayatındaki Mesleki Gerilim ve Stresin Araştırılması

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 2, 846 - 868, 25.10.2023

Tarık Çakar Berkay Gülseven Mehmet Ali Barışkan Seda Erbayrak

https://doi.org/10.17336/igusbd.1011482

Öz

Bu çalışmanın amacı İstanbul’da çalışma hayatındaki iş stresini ölçmek ve nedenlerini belirlemektir. Amaç aşağıda sıralanan 5 farklı soruya cevap bulmaktır; (1) İstanbul ilinde iş stresi ile ilgili gerçekler nelerdir? (2) Psikososyal risk değerlendirmesi ve stresten korunmak için hangi legal çerçeve ve ulusal altyapı mevcuttur? (3) İşveren organizasyonları ve ticari birliklerin iş stresi ile ilgili olarak görüşleri ve değerlendirmeleri nelerdir? (4) İş stresi ve psikososyal risklerin ölçülmesi ve değerlendirilmesi için hangi enstrümanlar kullanılmaktadır? (5) İşletmeler iş stresini azaltmak için hangi koruyucu önlemleri almaktadırlar? Çalışma her bir işletmeden 2-4 kişi seçilerek 45 farklı işyerinde yapılacaktır. Hazırlanan anket toplamda 132 kişiye uygulanacaktır. Bu çalışmanın sonunda, ülke gerçekleri göz önüne alınarak devletin iş stresinden korunma konusundaki rolü belirlenecektir. Ek olarak, stres koruma programlarının geliştirilmesi ile ilgili ne gibi çalışmalar yapılabileceği ortaya konacak ve belli bölgelerde stres yönetim merkezleri oluşturulması yönünde tavsiyelerde bulunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Mesleki stres, stresin etkileri, stresin sonuçları, stres yönetimi, koruyucu önlemler

Destekleyen Kurum

İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ

Proje Numarası

KAP-060220

Teşekkür

Projeyi destekleyen İstanbul Gelişim Üniversitesine teşekkür ederiz.

Investigation of Occupational Tension and Stress in Working Life in Istanbul

Öz

This study aims to measure work stress in ISTANBUL's working life and determine its causes for finding answers to 5 different questions; (1) What are the facts of work stress in Istanbul, (2) What legal framework and infrastructure exist for psychosocial risk assessment and protection from stress?, (3) What are the views and evaluations of employers and trade associations regarding work stress?, (4) Which instruments are used to measure and evaluate work stress and psychosocial risks?, (5)What preventive measures do businesses take to reduce work stress? The study was carried out in different workplaces and selected 3-4 people. A questionnaire prepared for a maximum of 132 people will be applied; taking into account the realities of our own country, the role that the state can play in this regard will be determined. What kind of work can be done to develop stress protection programs will be revealed. Recommendations will be made to establish stress management centers in certain regions.

Anahtar Kelimeler

Occupational stress, effects of stress, results of stress, stress management, protective measures

Proje Numarası

KAP-060220

Kaynakça

• ANNAMALAI, S., & NANDAGOPAL, R. (2014). Occupational stress. New Delhi: Allied Publishers Pvt. Ltd.
• AKTAN, C., (2000). Maslow’un Motivasyon Teorisi, Ankara
• AYDIN, Ş. (2004). Örgütsel stres yönetimi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), 49-74.
• ARICAN, K., (2011). Örgütsel Stres Kaynakları: Kavramsal Bir Çözümleme. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, Vol 2, No 4, ss. 55-76.
• BALTAŞ A., BALTAŞ Z. (1991). Stres ve Başa Çıkma Yolları, Remzi Kitabevi, 9.Basım, İstanbul.
• BIDZINKA JE. (1984). Stres Factors in Deffective Diseases, Brit.J. Psychist.,144; 161-166
• CRAWFORD, J. O., & BOLAS, S. M. (1996). Sick building syndrome, work factors and occupational stress. Scandinavian Journal of Work, Environment & Health, 22 (4), 243-250.
• ÇAKAR, T. ve SERDAR M. (2002), Kalite Yönetim Sistemleri, Sakarya Üniversitesi Dergisi, 6(2), 87-91.
• ÇAKAR, T. (2016). Türk İmalat Sanayiinde Örgütsel Stres Faktörlerinin Ölçülmesi, Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 28(2), 109-118.
• DEMİREL, E. T. (2013). Mesleki stresin iş tatminine etkisi: Örgütsel desteğin aracılık rolü. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 220-241
• ELENİ M., THEODOROS C CONSTANTİNİDİS. (2010). Sources and effects of Work-related stress in nursing, Health Science Journal, Vol 4, No 4, pp. 210-221.
• EYIMAYA AO. and TEZEL A. (2021), Evaluating Occupational Stress Levels of the Railway Workers, Florance Nightingale Journale of Nursing, 29(1), 40-55.
• GANSTER, D. C., (2008). Measurement challenges for studying work-related stressors and strains, Human Resource Management Review, 18 (2008), 259–270.
• GÜMÜŞTEKİN, G.E., & GÜLTEKİN, F. (2010). Stres kaynakları ile kariyer yönetimi etkileşimi: Borsa aracı kurum çalışanları üzerinde bir uygulama. Akademik Bakış Dergisi, 1-21.
• HABLEMİTOĞLU Ş., ÖZMETE (2012). Şefkat Yorgunluğu, Tükenmişlik, Stres Kaynakları, İş Tatmini ve Kariyer Olanakları’, Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, Cilt 1, Sayı 1, 2012, 171-204
• GÖDELEK, E., (1988). ‘Üç Farklı İş Kolunun (Tekstil-Boya-Çimento) Psiko-Sosyal Stres Faktörleri Yönünden Karşılaştırılması’, (Basılmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi,
• IVANCEVICH, J. M., MICHAEL, T. M., & PRESTON, C. (1982). Occupational stress, type a behavior, and physical well being. The Academy of Management Journal, 25(2), 373-391.
• LEE, M., COUTTS, R, FIELDEN, J, HUTCHINSON, M, LAKEMAN, R, MATHISEN, B., NASRAWI, D., PHILLIPS, N, (2022), Occupational stress in University academics in Australia and New Zealand, Journal of Higher Education Policy and Management, 44(1), 57-71.
• LIM, H., & JEONG, L.K. (2016). Organizational stressors associated with six aspects of police officer stress in south korea. Health Science Journal, 10 (1:16), 1-11.
• LUTHANS, F. (1989). Organizational Behavior, (New York: Mc Graw Hill).
• MANABETE (2016), Job Stress Among School Administrators and Teachers in Nigerian Secondary Schools and Technical Colleges, International Journal of Education, Learning and Development, Vol 4, No 2, 2016, pp. 1-9.
• MOORHEAD, G., GRIFFIN, W. R., (2009). Organizational Behavior, South Western Cengage Learning (9th Edition). s:463, 2009.
• NISAR, SK., RASHEED, MI. (2020) Stress and performance: Investigating relationship between occupational stress, career satisfaction, and job performance of police employees, Journal of Public Affairs, Vol 20(1),
• OKUTAN, M.-TENGİLİMOĞLU, D., (2002). “İş Ortamında Stres ve Stresle Başa Çıkma Yöntemleri: Bir Alan Uygulaması”, GÜ İİBF Dergisi, S.3, Ankara.
• OZER, O., OZKAN, O., OZMEN, S., CIRAKLI, U. (2022), Investigation of the Perception of Occupational Safety, Work Stress and Happiness in Healthcare Workers, Journal of Healt Management, 10.1177/09720634221078413.
• PEHLİVAN, İ., (1995). Yönetimde Stres Kaynakları, Ankara.
• PIAO, XD. MANAGI, S. (2022), Evaluation of employee occupational stress by estimating the loss of human capital in Japan, BMC Public Health, doi: 10.1186/s12889-022-12751-7.
• RAMAKRISHNAN, S, WONG, MS, CHIT MM, MUTUM DS (2022), A conceptual model of the relationship between organisational intelligence traits and digital government service quality: the role of occupational stress, Iternational Journal of Quality & Reliability Management, doi: 10.1108/IJQRM-10-2021-0371.
• SABUNCUOĞLU, Z. ve TÜZ, M., (1996). Örgütsel Psikoloji (Bursa: Ezgi Kitabevi).
• SATIJA, S., & KHAN, W. (2013). Emotional intelligence as predictor of occupational stress among working professionals. A Peer Reviewed Research Journal 79 aweshkar Vol. XV Issue, WeSchool
• SCHAFER, WALTER E. (1987). Stress Management for Wellness, (New York: Mc Graw Hill, s.316.
• SERDAR, M., (2010), Türk İmalat Sanayinin Örgütsel Stres Faktörlerinin Ölçülmesi, Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Endüstri Anabilim Dal, Doktora tezi.
• TÜZEL, Y., (2002). Örgütsel Stres Kaynaklarının İş Tatminine Etkisi Bankalarda Yapılan Bir Araştırma, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, s:34, İstanbul, 2002.
• ÜLKÜ, E., (2017), Stres ve Stres Yönetimi (Stresle Başa Çıkma); Sağlık Sektöründe Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• WONG T.W, CHEN W., YU, I. (2002). Perceived sources of occupational stress among chinese off-shore oil ınstallation workers. Stress and Health, 18, 217–226, DOI: 10.1002/smi.948.