Fransa’daki Liselerde Okutulan Ahlak ve Vatandaşlık Eğitimi Öğretim Programlarının İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 2, 1172 - 1194, 15.09.2023

İlyas Kara

https://doi.org/10.17679/inuefd.1296075

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı, Fransa’daki liselerde okutulmakta olan ahlak ve vatandaşlık eğitimi öğretim programlarını incelemektir. Araştırma, nitel bir çalışma olup doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında Fransa’daki liselerde okutulmakta olan ahlak ve vatandaşlık eğitimi dersi öğretim programları incelenmiştir. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz tekniği tercih edilmiştir. Araştırma sonucunda; ahlak ve vatandaşlık eğitimi dersinin lisenin bütün sınıf seviyelerinde okutulduğu, her sınıf seviyesi için ayrı ayrı düzenlenen üç ayrı öğretim programının olduğu, ahlak ve vatandaşlık eğitimi derslerinden tarih coğrafya öğretmenlerinin sorumlu olduğu, tarih coğrafya öğretmeninin temin edilemediği durumlarda diğer branş öğretmenlerinin de ahlak ve vatandaşlık eğitimi derslerini verebildiği görülmüştür. Ayrıca ahlak ve vatandaşlık eğitimi öğretim programlarının üç bölümden oluştuğu, öğretim programının ilk kısmını “giriş” başlıklı bölümün oluşturduğu ve giriş bölümünün üç öğretim programında da tamamen aynı olacak şekilde düzenlendiği tespit edilmiştir. Öğretim programlarının ikinci bölümünde içeriğe yer verildiği ve içeriğin üç öğretim programında farklı olacak şekilde oluşturulduğu saptanmıştır. Öğretim programlarının üçüncü yani son bölümü olan “hedeflenen beceriler” adlı bölümün tıpkı giriş bölümünde olduğu gibi bütün programlarda aynı olacak biçimde düzenlendiği görülmüştür. Üç öğretim programının birbirinin devamı niteliğinde olacak biçimde tutarlılık gösterdiği tespit edilmiştir. Ahlak ve vatandaşlık eğitimi öğretim programlarında; eleştirel düşünen, doğru bilgiye erişebilen, kendini tanıyan, diğerlerine saygılı, toplumsal düzeni koruyan, hak ve sorumluluklarının bilincinde, laik, cumhuriyetin ilke ve değerlerini özümsemiş, vatandaşlık kültürüne sahip, demokratik ve katılımcı bireylerin yetiştirilmesinin amaçlandığı sonucuna ulaşılmıştır. Laiklik ile Fransız Cumhuriyetinin ilke ve değerlerine sıklıkla vurgu yapıldığı anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fransa, Lise, Ahlak ve Vatandaşlık Eğitimi, Öğretim Programı

İnvestigation of Moral and Citizenship Education Curricula in High Schools in France

Öz

The aim of this research is to examine the moral and citizenship education curriculum taught in high schools in France. This is a qualitative study and document analysis method was used in this research. Within the scope of the research, the moral and citizenship education course curricula taught in high schools in France has been examined. In the analysis of the obtained data, descriptive analysis technique has been used. As a result of the research, it has been found out that moral and citizenship education course is taught at all grade levels of the high school, there are three separate curricula for each grade level, history geography teachers are responsible for moral and citizenship education courses, and if a history or geography teacher is not available, other branch teachers can also give moral and citizenship education courses. In addition, it has been determined that the moral and citizenship education curriculum consists of three parts, the first part of the curriculum consists of the "introduction" section, and the introductory chapter is arranged to be exactly the same in all three curriculums, too. It has been determined that the content was included in the second part of the curriculum and it has been formed to be different in the three curriculums. It has been observed that the third part of the curriculum, namely "targeted skills", is arranged in a way that is the same in all programs, just like in the introductary chapter. It has been found out that the three curricula are consistent as a continuation of each other. It has been concluded in moral and citizenship education curriculum that the aim is to raise individuals who think critically, have access to correct information, know themselves, respect others, protect the social order, are aware of their rights and responsibilities, are secular, have assimilated the principles and values of the republic, have a culture of citizenship, and are democratic and participatory. It has been understood that secularism and the principles and values of the French Republic are frequently emphasized.

Anahtar Kelimeler

France, High School, Moral and Citizenship Education, Curriculum

Kaynakça

• Aktaş, V., Tokmak, A. & Kara, İ. (2021). Sosyal bilgiler ders kitaplarının küresel sorunlar açısından incelenmesi: Fransa ve Türkiye örneği. Öğretmen Eğitiminde Yenilikçi Araştırmalar Dergisi, 2(3), 266- 289. https://doi.org/10.29329/jirte.2021.408.6
• Alais, E., Bozec, P. & Cham, R. (2016). Citizenship education with children aged 8 - 12 in France. Strasbourg: Council of Europe.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40. http://dx.doi.org/10.3316/QRJ0902027
• Bozec, G. (2016). Rapport scientifique (avril 2016) de l’éducation à la citoyenneté à l’école: Politiques, pratiques scolaires et effets sur les élèves. Paris: Conseil National d’Évaluation du Systeme Scolaire. https://www.cnesco.fr/wp-content/uploads/2016/09/Rapport_education_citoyennete.pdf Colas Degenne, İ. (2015). Les valeurs de la républıque dans l’hıstoıre des programmes scolaıres. Administration & Éducation, 4(148), 61-68.
• Çavuşoğlu, H. (2022). Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi öğrencilerinin vatandaşlık algısı. Beykoz Akademi Dergisi, 10(2), 194-218. https://doi.org/10.14514/beykozad.998823
• Dejemeppe, M. (2019). Représentations et pratiques de l'éducation à la citoyenneté en classe de français dans l'enseignement secondaire supérieur (Thèse de master inédit). Faculté de Philosophie, Arts et Lettres de Université Catholique de Louvain, Louvain.
• Grandner, É. (2021). Étude comparée de l’éducation à la citoyenneté entre la France et le Royaume-Uni ( These de Master Métiers de l’Enseignement, de l’Éducation et de la Formation). Sciences de l’Homme et Société de Université de Bordeaux, Bordeaux.
• Hoepfl, M. C. (1997). Choosing qualitative research: A primer for technology education researchers. Journal of Technology Education, 9(1), 47-63.
• Husser, A. C. (2017). L’enseignement moral et civique dans les établissements scolaires français, une transversalité consistante?. Éthique en Éducation et en Formation, 4, 12–29. https://doi.org/10.7202/1045186ar Kan, Ç. (2009). Değişen değerler ve küresel vatandaşlık eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 895-904.
• Kara, İ. (2022). Fransa’daki ortaokullarda vatandaşlık eğitiminin incelenmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kara, İ. & Tokmak, A. (2023). Fransa Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Laiklik Açısından İncelenmesi. Journal of History School, 63, 664-687. http://dx.doi.org/10.29228/joh.68431
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya, F. & Akpınar, E. (2022). İlköğretim öğrencilerinin eşitlik değerine ilişkin tutumları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(42), 1-30. https://doi.org/10.14520/adyusbd.1170295 Kim, Y. (2020). Educationnalisation et réforme du curriculum: une recherche comparative sur l'éducation à la citoyenneté en Corée du Sud et en France (Thèse de doctorat inédit). Sciences d'Éducation de Université de Nantes, Nantes.
• Kiwan, D. & Kiwan, N. (2005). Citizenship education: The French and English experience. Christopher Pole, Jane Pilcher, John Williams (Ed.) Young People in Transition içinde (ss. 136-158). Palgrave Macmillan.
• Menard, C. (2019). La laïcité au collège: les pratiques enseignantes de renormalisation du curriculum prescrit: déplacements et hybridation des conceptions de la laïcité (Thèse de doctorat inédite). Sciences de l’Education de l’Education Psychologie Information Communication de l’Université de Lyon, Lyon.
• Ministère de l’Éducation Nationale (2007). Image de la discipline et pratiques d’enseignement en histoire, géographie et éducation civique au collège. Les dossiers évaluations et statistiques. Publication de la DEPP.
• Ministère Français De L'éducation Nationale (2015a). Programme d’enseignement moral et civique de seconde générale et technologique. https://www.education.gouv.fr/programmes-scolaires-41483
• Ministère Français De L'éducation Nationale (2015b). Programme d’enseignement moral et civique de première des voies générale et technologique. https://www.education.gouv.fr/programmes-scolaires-41483
• Ministère Français De L'éducation Nationale (2015c). Programme d’enseignement moral et civique de terminale des voies générale et technologique. https://www.education.gouv.fr/programmes-scolaires-41483
• Neuman, W. L. (2012). Toplumsal araştırma yöntemleri: Nicel ve nitel yaklaşımlar I‐II. cilt (5. Basım). Yayın Odası.
• Özen, F. & Arslan Hendekçi, E. (2016). Türkiye’de eğitim denetimi alanında 2005–2015 yılları arasında yayımlanan makale ve tezlerin betimsel analizi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 6(11) , 619-650. https://doi.org/10.26466/opus.255105
• Pithon, G. (2017). Quelle éducation morale et civique à l’école? Pourquoi et comment la mettre en œuvre?. Éducation et Socialisation, 6(46), 1-14. https://doi.org/10.4000/edso.2731
• Poirier, C. (2017). L’éducation civique et citoyenne dans la Francophonie. Paris: Commission des Affaires Culturelles et de l'Éducation de Assemblée Nationale.
• Qin, J. (2012). Le rôle de l’enseignant en éducation civique au collège en Chine et en France. (Thèse de doctorat inédite). Sciences de l’Education de l'Université de Strasbourg, Strasbourg.
• Richard, J. (2019). L’enseignement moral et civique de 1944 à 2014 (Thèse de doctorat inédite). Science politique, École pratique des hautes études - EPHE Paris, Paris.
• Sel, B. (2022). Türkiye’de cinsiyete dayalı perspektifle vatandaşlık ve vatandaşlık eğitimine yönelik ideallerin inşası: Bir politik ebeveynlik anlatısı. Eğitim ve Bilim, 47(212), 197-228. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2022.11760
• Starkey, H. (2010). Citizenship education in France and Britain: Evolving theories and practices. The Curriculum Journal, 11(1), 39-54. https://doi.org/10.1080/095851700361384
• Thésée, G., Carr, P. R. & Potwora, F. (2015). Le rôle des enseıgnants dans l’éducatıon et la démocratıe : Impacts d’un projet de recherche sur la perceptıon de futurs enseıgnants. Mcgıll Journal of Educatıon, 50(2), 363-388. https://doi.org/10.7202/1036437ar
• Turgut, Y. (2014). Verilerin kaydedilmesi, analizi, yorumlanması: nicel ve nitel. A. Tanrıöğen (Ed.) Bilimsel araştırma yöntemleri içinde (s.193-247). Anı Yayıncılık.
• Travers, M. (2001). Qualitative research through case studies. SAGE Publications.
• Yetişensoy, O. & Akdeniz, Ş. (2022). Japonya’da vatandaşlık eğitimi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 53-66.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (6. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Zabun, E. (2018). Vatandaşlık eğitimine karşılaştırmalı bir bakış: Türkiye, Fransa (Yayımlanmamış doktora tezi). Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzincan.