19. Yüzyıl Sonunda Balkan Siyaseti Gölgesinde Rusya’nın Yalnızlaşması

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 4, 677 - 689, 11.04.2016

Gülnar Kara Serap Toprak

https://doi.org/10.15869/itobiad.51324

Cited By: 4

Öz

    Rusya, 17. Yüzyıldan sonra sürekli olarak Osmanlı Devleti ile bir mücadele içerisine girmiş ve Avrupalı devletlerle karşı karşıya gelmiştir. 19. Yüzyıl boyunca da, milliyetçilik akımının etkisinde kalıp, kendi ulus devletlerini kurmak isteyen Balkan milletleri üzerinde Panslavist bir siyaset izlemiş, Büyük Slav Devleti kurabilmek için Rus devlet adamları tarafından üretilen çeşitli projeleri desteklemiştir. Rusya’nın Balkan siyasetindeki en önemli isim kuşkusuz Panslavist İgnatiyef’tir. Rusya’nın İstanbul Büyükelçisi ve Balkanlardaki Panslavist isyanların planlayıcısı olan İgnatiyef, Osmanlı Sarayında ve Batılı devletlerin İstanbul elçileri arasında etkili bir isimdir. İgnatiyef’in şahsi hırsları, İstanbul’u ve Boğazları ele geçirme projeleri, dönemin Rusya Dışişleri Bakanı Gorçakof’la olan anlaşmazlıkları Rusya’yı Doğu Siyaset’inde yalnızlaşmaya kadar itmiştir. Zira Rusya’nın planları Avrupalı devletlerin, hatta Bulgaristan hariç diğer Balkan devletlerinin çıkarlarıyla uyuşmamaktaydı.

Bu çalışmada, Rus ve Türk kaynakları ışığında, devlet adamlarının etkisiyle Rusya’nın Doğu Sorunu’nda, özellikle 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı öncesinde ve Ayastefanos Antlaşmasıyla birlikte yalnızlaşma süreci ele alınacaktır

Anahtar Kelimeler

Osmanlı Devleti, Rusya, İgnatiyef, Gorçakof, Ayastefanos Antlaşması.

Kaynakça

• Rusça kaynaklar Çernov, S. L, Rossiya Na Zaverşayuşem Etape Vostoçnoğo Krizisa 1875-1878 gg, Moskva : MGU, 1984.
• Dnevnik D. A. Milyutina v 4-h Tomah, red. P. A. Zayonçkovskogo, c. 2. Moskva : Gosbiblioteka SSSR, 1949.
• Hevrolina, V. M, “Rossiyskaya Diplomatiya i Balkanskiy Vopros Vo Vtoroy Polovine 60-h Godov XIX veka: Strategiya i Taktika”, Oteçestvennaya İstoriya, no. 1, 2005.
• Hevrolina, V. M, N. İ. İgnatyev. Pohodnye Pis’ma 1877 Goda. Pis’ma k E. İ.
• İgnatiyevoy s Balkanskogo Teatra Voyennyh Deystvii, Moskva: Rossiyskaya Politiçeskaya Ensiklopediya, 1999.
• İgnatiyef, N. P, “ Zapiski”, Russkaya Starina, no. 2, 1915.
• İnostrannaya Politika. Berlinskiy Traktat, Vestnik Evropy, Sankt-Petersburg: no. 8, 1878, s. 740-751.
• İstoriya Diplomatii, red. V. P. Potemkin, Moskva : OGİZ, 1945.
• Kartsev, A. N, “Za Kulisami Diplomatii”, Russkaya Starina, no.1, 1908.
• Sbornik Dogovorov Rossii s Drugimi Gosudarstvami 1856-1917, red. E. A.
• Adamov, Moskva : Gospolitizdat, 1952.
• Valuyev, P. A, Dnevnik P. A. Valuyeva, Ministra Vnutrennyh Del. v 2-Tomah, II. 1876, Moskva : Nauka, 1961.
• Vinogradov, V. N, “Dizraeli, Gladson i Şuvalov v Kanun Russko-Turetskoy Voyny 1877-1878 gg.”, Novaya i Noveyşaya İstoriya, no. 3, 1978.
• Vinogradov, V. N, “Russko-Turetskaya Voyna 1877-1878 g. Voeyny Triumf i
• Drama İmirotvoreniya”, Novaya i Noveyşaya İstoriya, 2007. Osmanlıca kaynaklar BOA, HR. SYS, 183/1. BOA, HR. SYS,183/2. BOA, Y.EE, 84/83. BOA, Y.EE, 77/43. BOA, , Y.P. RKH, 1/55. BOA, Y.PRK. A, 1/92. BOA, Y.PRK. HR, 2/75. BOA, Y.PRK. HR, 2/63. BOA, Y.PRK. HR, 2/70. BOA, Y.PRK. HR, 3/85. İnceleme eserler
• Armaoğlu, Fahir, 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1999.
• Aydın, Mahir, Osmanlı Eyaleti’nden Üçüncü Bulgar Çarlığına, İstanbul: Kitabevi Yayını, 1996.
• Baykal, Bekir Sıtkı, “Lord Salisbury’in İstanbul’da Fevkalade Murahhaslığı”, A.Ü. D.T.C.F. Dergisi, C. II, S. 4, Ankara, 1944.
• Kohn, Hans, Panslavizm ve Rus milliyetçiliği, İstanbul: İlgi Yayınları, 1983.
• Şentürk, Hüdai, Osmanlı Devleti’nde Bulgar Meselesi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1992.