Regl Döneminin Sosyal, Kültürel ve Ekonomik Açıdan İncelenmesi

Yıl 2023, Sayı: 27, 20 - 40, 29.11.2023

Nüket Elpeze Ergeç Müge Kantar Davran Nigar Yarpuz-bozdoğan Burcu Avcıbay Hatice Yazgan Olcay Karacan

https://doi.org/10.26650/iukad.2023.1293397

Öz

Regl dönemi, biyolojik süreç dışında, kültürel ve psikolojik süreçleri dahil edersek dünya nüfusunun yarısının yaşadığı bir süreçtir. Biyolojik bir döngü olan regl dönemi, aynı toplum içerisinde dahi farklı sosyo-ekonomik statü grupları arasında farklı şekilde algılanmakta, değerlendirilmekte ve ifade edilmektedir. Regl döneminin kişilerin yaşam kalitelerini, eğitim süreçlerini, toplumda var oluş biçimlerini doğrudan veya dolaylı biçimde etkilediği bilinmektedir. Bu çalışma regl döneminin mevcut durumunu ortaya koymayı ve feminist yaklaşımla toplumsal cinsiyet bağlamında incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma nicel araştırma deseninde yapılandırılmış tanımlayıcı bir araştırma olup, çalışmanın verileri sormacalarla elde edilen birincil verilerden oluşmaktadır. Çalışmanın veri toplama aracı, araştırmacılar tarafından özgün olarak hazırlanmış tanıtıcı bilgiler ve regl dönemine ait soruları içeren sormacalardan oluşmaktadır. Araştırma alanını Adana merkez Seyhan ilçesinde faaliyet gösteren Kadın Dayanışma Merkezinde kayıtlı geçici koruma altındaki yabancı uyruklu kadınlar ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı yerli kadınlar oluşturmaktadır. Çalışmada 397 kadına anket uygulanmış, kadınların regl dönemi öyküsü, regl dönemi hijyenik ürünlere ulaşım ve satın alma davranışları, regl dönemi toplumda davranış, yaklaşım ve tutumları ekonomik, sosyal ve kültürel üst başlıklarla ilişkilendirilerek değerlendirilmiştir. Kadınların regl dönemi karşılaştıkları eşitsizlikler ve toplumsal cinsiyet bağlamında kabullerine ilişkin tutumlarının değerlendirildiği çalışmada tanımlayıcı bilgilere ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

regl dönemi, adet döngüsü, kültürel feminizm, toplumsal cinsiyet

Destekleyen Kurum

Adana Seyhan Belediyesi Kadın Dayanışma Merkezi anketlerin basım maliyetini desteklemiştir

Teşekkür

Çalışma sorumlu yazarın Adana Seyhan Belediyesi Kadın Dayanışma Merkezi yetkililerine hijyenik ped atölyesi açılması önerisiyle başlamıştır. Belediye Başkanlığı tarafından kabul gören öneri ile yatırım yapılarak 6 Şubat depremi öncesi ped atölyesi açılmıştır.Deprem sonrası bölgedeki kadınların günlük 5 bin hijyenik ped ihtiyaçları belediye tarafından karşılanmıştır. Bu süreçte çalışma biçimlenmiş ve Kadın Dayanışma Merkezinde eğitim alan kadınlara anket çalışması uygulanabilmiştir. Toplumsal Cinsiyet eşitliği çalışmalarına verdiği destek ve işbirliği nedeniyle Seyhan Belediyesine teşekkür ediyoruz.

A Social, Cultural, and Economic Examination of the Menstruation Period

Öz

The menstrual period is experienced by half the world’s population. Apart from its biological processes, the menstrual cycle entails cultural and psychological aspects. Menstrual periods may be perceived, evaluated, and expressed in distinct ways by different socioeconomic groups. Menstruation is known to directly or indirectly affect the quality of life of individuals, influence their educational progress, and impact their ways of being in a society. This study aimed to reveal the current state of the menstrual period in Turkey. It adopted the feminist approach and examined issues related to the menstrual period in the context of gender. This descriptive study was structured in a quantitative research design. Primary data were collected from a research sample of 397 women under temporary protection and local women registered at theWomen’s Solidarity Center Adana’s central Seyhan district. The collection instrument was a questionnaire that asked respondents about the menstrual period and included specific introductory information prepared by the researchers for this investigation. The data were analyzed to determine the women’s menstrual period histories, gauge their access to hygiene products during their menstrual period, and ascertain their purchasing behaviors for these products. Further, the study examined the social conduct, concepts, and attitudes toward women that associated the menstrual period with economic, social, and cultural beliefs. Descriptive information for this study was obtained by evaluating the inequalities women experienced during their menstrual period and their attitudes toward accepting such gender-based inequities.

Anahtar Kelimeler

menstrual period, menstrual cycle, cultural feminist approach, gender

Kaynakça

• Baştürk, R. (2011), Bütün Yönleriyle SPSS Örnekli Nonparametrik İstatistiksel Yöntemler. Ankara: Anı Yayıncılık. google scholar
• Burrows, A. & S. Johnson (2005), Girls’ Experiences of Menarche and Menstruation. Journal of Reproductive and Infant Psychology. 23(3), 235-249. google scholar
• Cardoso, L.F., Scolese, A.M., Hamidaddin, A., Gupta, J., (2021), Period poverty and mental health implications among college-aged women in the United States. BMC Women’s Health 21. doi:10.1186/s12905-020-01149-5 google scholar
• Daly, K. (2002), Restorative justice: The real story. Punishment & Society, 4(1), 68-70. google scholar
• Donovan, J. (2001), Feminist Teori, (Çev. A. Bora, M. Gevrek ve F. Sayılan), İstanbul: İletişim Yayınları. google scholar
• Eskitaşçıoğlu, İ. (2022), Regl Yoksulluğu Anketi” Atölye BİA İletişim Platformu, https://m.bianet.org/bianet/kadin/257333-regl-yoksullugu-anketi-desteginizi-bekliyor (Erişim tarihi: 18.04.2022) google scholar
• Flinders, M. & Lowery G. (2023), Period politics and policy change: the taxation of menstrual products in the United Kingdom, Contemporary British History, 1996-2021. google scholar
• Freud, S. (1998) Totem ve Tabu. (Çev. N. Berkes). İstanbul: Cumhuriyet Dünya Klasikleri Dizisi:23 google scholar
• Garg, S., Tanu, A., (2015), Menstruation related myths in India: strategies for combating it, Journal of Family Medicine and Primary Care, 4 (2), 184-190. google scholar
• Gilligan, C. (2017), Kadının Farklı Sesi Psikolojik Kuram ve Kadının Gelişimi, (Çev. D.Dinçer, F.Arısan, M.Elma), İstanbul: Pinhan Yayıncılık. google scholar
• Gloria S. (2019), If Men Could Menstruate. Women’s Reproductive Health, 6 (3), 151-152, DOI: 10.1080/23293691.2019.1619050 google scholar
• Haneman, V. J. (2021), On Period Poverty, Journal of Race, Gender, and Ethnicity, 10 (1) , 1-6. google scholar
• Houppert, K. (1999), The Curse: Confronting the Last Unmentionable Taboo-Menstruation. New York, NY: Farrarm Straus & Giroux.. google scholar
• Hooks, b. (2002), Feminizm Herkes içindir (Çev. E.Aydın, B. Kurt, Ş. Özgun, A. Yıldırım), İstanbul: Çitlembik yay. google scholar
• İspir, Z. (2016) Bir Insan Hakları Sorunu Olarak Cinsiyete Dayalı Ekonomik Ayrımcılık, Ankara Barosu Dergisi, 3, 189-190. google scholar
• Jarrah, S.S., Andaleeb A.K., (2012), Attitudes and practices of school-aged girls towards menstruation. International Journal of Nursing Practice, 18 (3), 308-315. google scholar
• Kaundal, M., & Thakur, B. (2014), A dialogue on menstrual taboo, Indian Journal of Community Health, 26(2), 192-195. google scholar
• Kissling, E. A. (1996), That’s Just a Basic Teen-age Rule: Girls’ Linguistic Strategies for Managing the Menstrual Communication Taboo, Journal of Applied Communication Research 24 (4), 292-309. google scholar
• Lee, J., & SASSER-COEN, J. (1996), Memories of menarche: Older women remember their first period, Journal of Aging Studies, 10(2), 83-101. google scholar
• Lorcu, F. (2020), Örneklerle Veri Analizi SPSS Uygulamalı. Ankara: Detay Yayıncılık. google scholar
• Morais, J. (2004), A Time to Celebrate: A Celebration ofA Girl’s First Menstrual Period. Lafayette: Lua Publishing. google scholar
• Koeske, R.D. (1983), Lifting the Curse of Menstruation, Women & Health, 8 (2), 1-16. google scholar
• Sönmezer, E., Hayri, B.Y., (2014), Dismenoresi olan kadınlarda menstruasyona yönelik tutum ve stres algısı değişiklikleri, Türk Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 25 (2), 56-62. google scholar
• Şenyürek, E. (2019), Kadınların aylık periyotlarının üç kuşakta sosyo-kültürel açıdan incelenmesi, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi google scholar
• Tan, D.A., Rohana, H., Ian, S.F. (2017), Cultural aspects and mythologies surrounding menstruation and abnormal uterine bleeding, Best Practice & Research Clinical Obstetrics & Gynaecology, 40, 121-133. google scholar
• Terzi, Y. (2019), Anket, Güvenilirlik-Geçerlilik Analizi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, İstatistik Bölümü Ders Notları, https://personel.omu.edu.tr/docs/ders_dokumanlari/1030_32625_1500.pdf (Erişim tarihi : 01.03.2022) google scholar
• Tull, K. (2019), Period poverty impact on the economic empowerment of women. K4D Helpdesk Report 536. Brighton, UK: Institute of Development Studies. google scholar
• Umeora, O.U.J., Egwuatu, V.E., (2008), Menstruation in rural Igbo women of south east Nigeria: attitudes, beliefs and practices, African Journal of Reproductive Health, 12 (1), 109-115. google scholar
• Yılmazbilek, M. (2022), Kadınların mensturasyon, çocuk sahibi olma ve annelik süreçlerinde ezilme ve direnme deneyimleri, Doktora tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/giris.jsp google scholar
• Wong, W.C., Li, M.K., Chan, W.Y.V., Choi, Y.Y., Fong., C.H.S., Lam, K.W.K., Sham, W.C., So, P.P., (2013), A cross-sectional study of the beliefs and attitudes towards menstruation of Chinese undergraduate males and females in Hong Kong, Journal of Clinical Nursing, 22 (23), 3320-3327. google scholar
• Woolf, V. (2020), Kendine Ait Bir Oda (E.T. Özkülahçı, Çev.) İstanbul: İndigo Yayınları (Orijinal çalışma basım tarihi 1929). google scholar
• www.kamupersoneli.net , 2019. Kadınlara Regl İzni ( Çalışan Kadınlara Adet Dönemi İzni ) https://www.kamupersoneli.net/153754/kadinlara-regl-izni-calisan-kadinlara-adet-donemi-izni/ (Erişim tarihi: 18.04.2022) google scholar
• 5 soruda regl yoksulluğu - Evrim Kepenek - bianet https://bianet.org/bianet/toplumsal-cinsiyet/244384-5-soruda-regl-yoksullugu (Erişim tarihi: 18.04.2022) google scholar
• https://www.sivilsayfalar.org/2020/09/09/turkiyede-regl-yoksullugunu-ve-regl-tabusunu-sonlandirmak-icin-calisiyoruz/ (Erişim tarihi:18.04.2022) google scholar
• https://t24.com.tr/haber/yuksek-vergi-fahis-fiyatlar-regl-yoksullugu-menstruel-urunlere-erisemeyen-kadinler-gazete-kagidi-kullanmak-zorunda-kalabiliyor,1004516 (Erişim tarihi: 18.04.2022)_(Erişim Tarihi_ 14.04.2022) google scholar
• https://tr.euronews.com/2022/01/09/turkiye-de-hjyenik-ped-ve-menstruel-urunlere-gelen-zamlar-tepkilere-yol-ac-yor (Erişim Tarihi: 18.03.2022) google scholar
• https://www.cumhuriyet.com.tr/video/hjyenik-pedlerden-alinan-yuzde-18-vergi-oranina-kadinlar-isyan-etti-1892441, (Erişim Tarihi: 12. 03. 2022) google scholar
• https://t24.com.tr/haber/tesk-baskani-palandoken-hjyen-urunlerinde-otv-sifirlanmali-kdv-orani-dusurulmeli,1023709 (Erişim Tarihi: 27. 03. 2022) google scholar