ORHAN BEY’S MARRIAGE WITH BYZANTINE EMPEROR KANTAKUZENEOS’ DAUGTHER THEODORA

Yıl 2017, Sayı: 66, 47 - 61, 07.11.2017

Yahya Başkan

Öz

The Ottoman ruler Orhan Bey maintained relations with the Byzantines (they

became neighbors and enemies with as a result of conquests) by means of war,

diplomacy and marriage. The most important aspect of the Ottoman-Byzantine relations

is undoubtedly marriage. The Ottomans helped the Byzantines with the fights

for the throne, the Thessaloniki issue, and in the struggle with the Serbs. Despite

opposition from the Church, the Byzantine Emperor Regent, and later the Emperor

Kantakuzenos, married his daughter Theodora to the Ottoman Bey Orhan to gain

the support of the Ottomans. Although this marriage aimed at obtaining support of

Byzantium, it brought equality to the Ottoman-Byzantine relations with it. With

Orhan Bey, the Ottomans had a high-ranking political marriage for the first time.

The wedding ceremony was held in Silivri, with attendance from both sides, and the

bride was brought to Bursa. Theodore was married to Orhan, with the condition that

she remained a Christian; she practiced her faith for the rest of her life.

Anahtar Kelimeler

Ottoman, Byzantium, Aydinoglu, Orhan, Kantakuzenos, Umur, Theodora, Turkomans

ORHAN BEY’İN BİZANS İMPARATORU KANTAKUZENEOS’UN KIZI THEODORA İLE EVLİLİĞİ

Öz

Osmanlı Hükümdarı Orhan Bey, fetihlerle komşu ve rakip oldukları Bizanslılarla

ilişkilerini, savaş, evlilik ve diplomasi gibi yollarla sürdürmüştür. Osmanlı-

Bizans münasebetlerindeki en önemli husus hiç şüphesiz evliliklerdir. Osmanlılar,

taht kavgaları, Selanik meselesi, Sırplarla olan mücadelede Bizans’a yardımcı

olmuşlardır. Bizans İmparator naibi ve sonradan İmparator olan Kantakuzenos taht

mücadeledesinde Osmanlıların desteğini kazanabilmek için Kilisenin muhalefetine

rağmen kızı Theodora’yı Osmanlı Beyi Orhan’a vermiştir. Bu evlilik Bizans için bir

yardım temini gayesi ile yapılmış olsa da Osmanlı-Bizans ilişkilerinde eşitlemeyi

de beraberinde getirmiştir. Osmanlılar, Orhan Bey’le ilk kez üst seviyede siyasi bir

evlilik yapmıştır. İki tarafın katılımıyla düğün Silivri’de bir merasimle yapılmış

gelin Bursa’ya getirilmiştir. Theodora Hıristiyan olarak kalması şartıyla Orhan’la

evlendirilmiş ve hayatı boyunca da inancı üzere yaşamıştır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı, Bizans, Aydınoğlu, Orhan, Kantakuzenos, Umur, Theodora, Türkmenler

Kaynakça

• Akın, Himmet, Aydınoğulları Tarihi, Ankara 1968.
• Ayönü, Yusuf, “Umur Bey Döneminde Aydınoğulları Bizans İttifakı”, Uluslararası Batı Anadolu Beylikleri Tarih Kültür ve Medeniyeti Sempozyumu I, Ankara 2013, s. 83-96.
• Başkan, Yahya, “XIV.-XV. Yüzyıl Kaynaklarında Pers ve İskit Kelimesinin Kullanımı”, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, sayı 35 (Ağustos 2015), s. 1-18.
• Bryer, Anthony, “Greek Historians on the Turks: The Case of the First Byzantine-Ottoman Marriage”, Peoples and Settlement in Anatolia and the Caucasus, 800-1900, London 1988, s. 471-493.
• Çiftçioğlu, İsmail, “Anadolu Selçuklu Sultanlarının Gayrimüslim Kadınlarla Evlilikleri”, Journal of World of Turks, V/1 (2013), s. 7-25.
• Çolak, Hasan, “Bizans Tarihyazıcılığında “Dönüşüm”: Laonikos Chalkokondyles’te Bizanslı Ve Osmanlı İmajı (1299-1402)”, Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, sayı 15, (2008/2), s. 333-352.
• Daş, Mustafa, Bizans’ın Düşüşü, İstanbul 2006.
• Demircan, Hüsnü, Orhan Gazi ve Gregory Palamas, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 1993.
• Dukas, Bizans Tarihi, çev. Vl. Mirmiroğlu, İstanbul 1956.
• Emecen, Feridun, “Aydınoğlu Umur Bey: Kısa Bir Biyografi Denemesi”, Uluslararası Batı Anadolu Beylikleri Tarih Kültür ve Medeniyeti Sempozyumu I, Ankara 2013, s. 41-62.
• Gregory, Timothy E., Bizans Tarihi, çev. E. Ermert, İstanbul 2007.
• Hopwood, Keith, “Bizans Prensesleri ve Şehvetli Türkler”, çev. E. Uşşaklı, Kebikeç, sayı 13 (2002), s. 145-156.
• İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi I, Ankara 2011.
• Le Destan D’Umur Pacha, (Düstûrnâme-i Enverî), par I. Melikoff-Sayar, Paris 1954.
• L’émırat D’aydın, Byzance Et L’occıdent, Recherches sur “La Geste D’Umur Pacha”, par Paul Lemerle, Paris 1957.
• Mikhael Doukas, Tarih Anadolu ve Rumeli 1326-1462, çev. B. Umar, İstanbul 2008.
• Miller, Timothy S., The History of John Cantacuzenus (Book IV): Text Translation and Commentary, Washington 1975.
• Nicol, Donald M., Bizans’ın Son Yüzyılları (1261-1453), çev. B. Umar, İstanbul 2003.
• ______________, The Byzantine Family of Kantakouzenos 1100-1460, Washington 1968.
• ______________, Bizans’ın Soylu Kadınları 1250-1500, çev. Ö. Arıkan, İstanbul 2001.
• Nicoloudes, Nicolaos, “Bir Tarihi Olayın Açıklanması ile İlgili Sorunlar: Gelibolu’nun Fethi ve Laonikos Chalkokondyles”, çev. F. K. Mollaoğlu, Tarih Araştırmaları Dergisi, XXVII/44 (Ankara 2008), s. 205-213.
• Nikephoros Gregoras, Rhomaische Geschichte Historia Rhomaike, Dritter Teil (Kapitel XII-XVII), übersetzt und erlautert von, Jan Louis Van Dieten, Stuttgart 1988.
• Norwich, John Julius, Bizans, Gerileme ve Çöküş Dönemi III (1082-1453), çev. S. Hırçın Riegel, İstanbul 2013. Ostrogorsky, Georg, Bizans Devleti Tarihi, çev. F. Işıltan, Ankara 1991.
• Öden, Günal, Zerrin, Karası Beyliği, Ankara 199.
• Peırce, Leslie, Harem-i Hümayun, çev. A. Berktay, İstanbul 2002.
• Schrijver, Frouke Marianne, The Early Palaıologan Court (1261-1354), a thesis submitted to the University of Birmingham for the degree of doctor of phılosophy, University of Birmingham, September 2012.
• Spuler, Bertold, İran Moğolları, çev. C. Köprülü, Ankara 2011.
• Todt, Klaus-Peter, Kaiser JohannesVI. Kantakuzenos und der Islam, Würzburg 1991.
• Vasiliev, Alexander A., Bizans İmparatorluğu Tarihi, çev. T. Alkaç, İstanbul 2016.
• Werner, Ernst, Büyük Bir Devletin Doğuşu Osmanlılar (1300-1481), çev. Y. Önder-O. Esen, İstanbul 214.
• Zachariadou, Elizabeth, “Karasi Osmanlı Beylikleri: İki Rakip Devlet”, Osmanlı Beyliği (1300-1389), ed. E. Zachariadou, İstanbul 1997, s. 243-255.