İnebahtı Muharebesi’nde Toskana Kadırgaları

Yıl 2022, Sayı: 76, 113 - 125, 16.03.2022

Mikail Acıpınar

https://doi.org/10.26650/iutd.202206

Öz

Akdeniz tarihinde yeni bir döneme işaret eden İnebahtı Muharebesi hem Osmanlılar hem de Hıristiyan ülkeler için sonraki yıllarda Akdeniz’de yaşanacak gelişmeleri etkileyen önemli bir tarihi olay olarak görülür. Öyle ki teknolojik ve psikolojik yönleriyle de bir dönüm noktası olarak telakki edilmektedir. Osmanlı karşıtı bu savaşa katılan devletlerden biri de Toskana Grandukalığı idi. Toskana kadırgalarının Papalık sancağı altında savaşa katılımı, Floransa arşivlerinde ve diğer kaynaklarda çeşitli tarihi kayıtların ortaya çıkmasına da yol açmıştır. Bu makale, Toskana kadırgalarının savaştaki rolünü aydınlatmayı ve bir kısım Floransa arşiv kaynaklarına ve muharebe ile ilgili bilgiler içeren ikincil literatüre dayanarak Türkçe literatürde İnebahtı hakkında az bilinen bazı hususları ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

İnebahtı, Osmanlılar, Toskana Grandukalığı, Floransa kadırgaları, Papalık

The Tuscan Galleys at the Battle of Lepanto

Öz

The Battle of Lepanto, which constituted a new era in Mediterranean history, is an important event that affected the subsequent developments in the Mediterranean for both the Ottomans and the Christian countries. It is also considered a turning point, due to its technological and psychological aspects. One of the states that participated in the battle against the Ottomans was the Grand Duchy of Tuscany. The participation of the Tuscan galleys in this battle (under the Papal banner) also paved the way for the emergence of miscellaneous historical records in the Florentine archives and other sources. Thus, this study investigates the role of the Tuscan galleys in this battle and reveals some lesser known issues about the Lepanto in Turkish literature, based on Florentine archival sources and secondary literature.

Anahtar Kelimeler

Lepanto, Ottoman Empire, Grand Duchy of Tuscany, Florentine galleys, Papacy

Kaynakça

• Archivio di Stato di Firenze (ASFi)
• Mediceo del Principato (MdP), 470A, 518, 526, 529/A.
• Miscellanea Medicea (MM), 23, Inserta 30, c. I.
• T.C. Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi (BOA)
• Mühimme Defteri (MD), 12.
• Catena, Girolamo, Vita del gloriosissimo papa Pio V, Roma 1587.
• Guglielmotti, P. Alberto, Marcantonio Colonna alla battaglia di Lepanto, Firenze 1862.
• Kâtib Çelebi, Tuhfetü’l-Kibâr fî Esfâri’l-Bihâr, haz. İdris Bostan, Ankara 2008.
• Manfroni, Camillo, La marina militare del Granducato Mediceo: Parte I: La marina da guerra di Cosimo I, Roma 1895.
• Aglietti, Marcella, “La partecipazione delle galere Toscane alla battaglia di Lepanto (1571)”, Toscana e Spagna nell’eta moderna e contemporanea, Pisa 1998, s. 55-145.
• Angiolini, Franco, I Cavalieri e Il Principe: L ’Ordine di Santo Stefano e la Societa Toscana in Eta Moderna, EDIFIR, Firenze 1996.
• Arı, Bülent, Akdeniz’de İki Süper Gücün Hâkimiyet Mücadelesi: İspanya ve Osmanlı, Kıbrıs Fethi-İnebahtı-Armada, Ankara 2019.
• Barbero, Alessandro, İnebahtı: Üç İmparatorluğun Savaşı, çev. Erdal Turan, İstanbul 2017.
• Braudel, Fernand, Akdeniz ve Akdeniz Dünyası, çev. Mehmet Ali Kılıçbay, C. II, İstanbul 1990.
• Bostan, İdris, “İnebahtı Deniz Savaşı”, DİA, C. XXII, s. 287-289.
• Camerani, Sergio, “Contributo alla Storia dei Trattati Commerciali fra la Toscana e i Turchi”, Archivio Storico Italiano, Anno XCVII, n. 371/III (1939), s. 83-101.
• Capponi, Niccolo, Victory of the West: The Great Christian-Muslim Clash at the Battle of Lepanto, Da Capo Press, 2007.
• Contini, Alessandra-Volpini, Paola, Istruzioni agli ambasciatori e inviati medicei in Spagna e nell’ “Italia spagnola” (1536-1648), I-1536-1586, Firenze 2007.
• Gemignani, Marco, “The Navies of the Medici: The Florentine Navy and Navy of the Sacred Military Order of St. Stephen, 1547-1648”, War at Sea in the Middle Ages and the Renaissance, ed. John B. Hattendorf and Richard W. Unger, Woodbridge 2003, s. 169-186.
• Guarnieri, Gino, I Cavalieri di Santo Stefano, Pisa 1960.
• Hess, Andrew, Unutulmuş Sınırlar: 16. Yüzyıl Akdeniz’inde Osmanlı-İspanya Mücadelesi, çev. Özgür Kolçak, İstanbul 2010.
• Monga, Luigi, The Journal of Aurelio Scetti: A Florentine Galley Slave at Lepanto (1565-1577), Arizona Center for Medieval and Renaissance Studies, 2004.
• Stagno, Laura-Llopis, Borja Franco (eds.), Lepanto and Beyond: Images of Religious Alterity from Genoa and the Chiristian Mediterranean, Leuven University Press, 2021.
• Scorza, Rick, “Vasari’s Lepanto Frescoes: Apparati, Medals, Prints and the Celebration of Victory”, Journal of the Warburg and Courtauld Institutes, Vol. 75 (2012), s. 141-200.
• Tabakoğlu, Hüseyin Serdar, Akdeniz’de Savaş: Osmanlı-İspanya Mücadelesi, İstanbul 2019.
• Tosi, Mario, La SocietaRomana dalla feudalita alpatriziato (1816-1853), Roma 1968.