A-Tipik Boş Zaman Kapsamında Çevrimiçi Oyun Bağımlılığı İle D Tipi Kişilik Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi

Yıl 2023, Cilt: 15 Sayı: 29, 490 - 503, 28.12.2023

Ali İskender Zennübe Işık

https://doi.org/10.38155/ksbd.1166880

Öz

Bu çalışmada çevrimiçi oyun bağımlılığı ile D tipi kişilik özellikleri arasındaki ilişki araştırılmıştır. Araştırmanın evrenini çevrimiçi oyun oynayan bireyler oluşturmaktadır. Araştırmada veriler anket tekniği ile elde edilmiş olup bazı sosyal medya sitelerindeki çevrimiçi oyun gruplarında çevrimiçi şekilde paylaşılmıştır. Verilerin normallik sayıltısını karşılayıp karşılamadığı ölçülmüştür. Daha sonrasında faktör analizi ve güvenirlik testleri gerçekleştirilmiştir. Çevrimiçi oyun bağımlılığı ile D tipi kişilik arasındaki ilişkiyi belirlemek için korelasyon analiz yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda çevrimiçi oyun bağımlılığı alt boyutları olan aksaklık boyutu, başarı boyutu ve ekonomik kazanç boyutu ile D tipi kişilik ölçeği alt boyutu olan negatif duygulanım boyutu arasında anlamlı ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çevrimiçi oyun bağımlılığı alt boyutları olan aksaklık boyutu, başarı boyutu ve ekonomik kazanç boyutu ile D tipi kişilik ölçeği alt boyutu olan sosyal içe dönüklük boyutları arasında; aksaklık ve başarı boyutlarında anlamlı bir ilişki ortaya çıkmış fakat ekonomik kazanç boyutunda ise anlamlı bir ilişki ortaya çıkmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Çevrimiçi oyun, Oyun Bağımlılığı, Boş Zaman, D tipi kişilik

Determining The Relationship Between Online Gaming Addiction and Type D Personality In Terms Of A Typical Leisure

Öz

In this study, the relationship between online game addiction and type D personality traits was investigated. The population of the research consists of individuals playing online games. In the research, the data were obtained by the survey technique and shared online in online game groups on some social media sites. After the research data were obtained, they were analyzed with the SPSS 21 program. First of all, it was measured whether the data met the normality assumption. Afterwards, factor analysis and reliability tests were carried out. It was observed that the reliability levels of the scales used in the study were good. Correlation analysis was performed to determine the relationship between online gaming addiction and type D personality. As a result of the analysis, it was concluded that there was a significant relationship between the sub-dimensions of online game addiction, troubles, success, economic gain, and negative affect, which is the D-type personality scale. But as to social introversion, sub-dimensions of online game addiction, there was a significant relationship between trouble and success, but there was no significant relationship between economic gain.

Anahtar Kelimeler

Online gaming, Gaming Addiction, Leisure, Type D personality

Kaynakça

• American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Washington, DC: Author.
• Arat, R. Ş. (2019). Pamukkale Üniversitesi öğretim elemanlarının kalp damar hastalıkları riskinin saptanması ve d tipi kişilik yapısı ile ilişkisi (Uzmanlık Tezi). Pamukkale Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Denizl
• Arıkan, R. (2004). Araştırma teknikleri ve rapor hazırlama. Ankara: Asil Yayın.
• Bargeron, A. H. ve Hormes J. M. (2017). Psychosocial correlates of internet gaming disorder: psychopathology, life satisfaction, and impulsivity. Comput Human Behav, 68, 388-94.
• Baysak, E., Yertutanol, F. F. K., Şahiner, İ.V. ve Candansever, S. (2020). Çevrimiçi oyun oynayanların sosyodemografik özellikleri ve oyun bağımlılığının bazı psikososyal etmenlerle ilişkisi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 2, 196-203.
• Charlton JP ve Danforth, I. (2007). Distinguishing addiction and high engagement in the context of online game playing. Computers in Human Behavior, 23(3), 1531–1548.
• Çelik, B. N. (2021). Kalp yetmezliği olan hastaların d tipi kişilik özellikleri ve psikolojik sağlamlıkları (Yüksek lisans tezi). Ordu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ordu.
• Denollet J, Schiffer A.A. ve Spek V. (2010). General propensity to psychological distress affects cardiovascular outcomes: evidence from research on the type d (distressed) personality profile. Circ Cardiovasc Qual Outcomes, 3(5), 546-57.
• Durualp, E. ve Aral, N. (2011). Oyun temelli sosyal beceri eğitimi, Ankara: Vize Yayıncılık.
• Festl R, Scharkow M. ve Quandt T. (2013). Problematic computer game use among adolescents, younger and older Adults. Addiction, 108, 592-599.
• Griffiths, M. ve Wood, R. T. A. (2004). Youth and technology. The case of gambling, video-game playing, and the internet. In J. L. Derevensky, & R. Gupta (Eds.), Gambling problems in youth. Theoretical and applied perspectives, (pp. 101–120).
• Greitemeyer, T. (2018). The spreading impact of playing violent video games on aggression. Computers In Human Behavior, 80, 216-219.
• Güneş, İ ve Taş, Z. (2019). 8-12 yaş arası çocuklarda bilgisayar oyun bağımlılığı, aleksitimi, sosyal anksiyete, yaş ve cinsiyetin incelenmesi. Klinik Psikiyatri, 22, 83-92.
• Harrington, D. (2009). Confirmatory Factor Analysis, New York: Oxford University Press, Inc.
• İbrahim, H. (1991). Leisure and society, a comparative approach. (First ed.). USA: Wm. C. Brown Publishers.
• İbrahim, H. (1997). Atipik boş zaman davranışları. (Çev:, A. Tümertekin), Cogito Dergisi, İstanbul: Yapı Kredi Yayıncılık, no:10, 181-189.
• Johansson, A. ve Gotestam, K. G. (2004). Internet addiction: characteristics of a questionnaire and prevalence in Norwegian youth (12-18 Years). Scandinavian Journal of Psychology, 45, 223-229.
• Karaküçük, S. (2008). Rekreasyon boş zaman değerlendirme(Altıncı Baskı). Ankara: Gazi Kitapevi.
• Karaküçük, S. ve Akgül, M. B. (2016). Ekorekreasyon rekreasyon ve çevre (Birinci Baskı). Ankara: Gazi Kitapevi.
• Kaya, A. B. (2013). Çevrimiçi oyun bağımlılığı ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması (Yüksek lisans tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Kelleci, M., Güler, N., Sezer, H. ve Gölbaşı, Z. (2009). Lise öğrencilerinde internet kullanma süresinin cinsiyet ve psikiyatrik belirtiler ile ilişkisi. TAF Preventive Medicine Bulletin 8 (3), 223-230.
• Kline, R. B. (2010). Principles and practice of structural equation modeling (3th ed.). New York: Guilford Press.
• Kuss, D. J. ve Griffiths, M. D. (2012). Internet Gaming addiction: a systematic review of empirical research, International Journal of Mental Health and Addiction, 10(2), 278-296.
• Lee, E. J. (2011). A case study of ınternet game addiction, Journal of Addictions Nursing, 22, 208-213.
• Mentzoni RA, Brunborg GS, Molde H, Myrseth H, Skouverøe KJM, Hetland J ve Pallesen, S. (2011). Problematic video game use: estimated prevalence and associations with mental and physical health. Cyberpsychol Behav Soc Netw, 14, 591-596.
• Öncü, E. ve Vayısoğlu, S.K. (2018). D tipi kişilik ölçeğinin Türk toplumunda geçerlilik ve güvenirlilik çalışması. Ankara Medical Journal, 18(4), 645-656.
• Pajarillo-Aquino, I. (2019). The effect of online games to the academic performance of the students in the college of teacher education. International Journal of Advanced Research in Management and Social Sciences, 8(3), 74-86.
• Peng, W. ve Liu, M. (2010). Online gaming dependency: a preliminary study in China. Cyberpsychology. Behavior, and Social Networking, 13 (3), 329-333.
• Schultz, D.P. ve Schultz, S.E., (2017). Theories of personality (11th. Edition), Boston: Cengage Learning
• Smith, O. ve Raymen, T. (2016). Deviant leisure: a criminological perspective. Theoretical Criminology, 22(1), 63-82.
• Stebbins, R. A. (2016). Serbest zaman fikri (Çev: M. Demirel, N. E. Ekinci, Ü. D. Üstün, U. Işık, O. Gümüşgül). Ankara: Spor Yayınevi ve Kitap.
• Şimşek, E. ve Karakuş Yılmaz, T. (2020). Türkiye’de yürütülen dijital oyun bağımlılığı çalışmalarındaki yöntem ve sonuçların sistematik incelemesi. Kastamonu Education Journal, (28) 4, 1851-1866.
• Thomas, N. ve Martin, F.H. (2010). Video-arcade game, computer game and internet activities of Australian students: Participation habits and prevalence of addiction, Australian Journal of Psychology, 62(2), 59–66.
• Toker, S. ve Baturay, M. H. (2016). Antecedents and consequences of game addiction. Computers in Human Behavior, 55, 668-679.
• Wiencierz S. ve Williams L. (2017). Type D personality and physical inactivity: the mediating effects of low self-efficacy. Journal of Health Psychology, 22 (8), 1025-1034.
• Xu, Z., Turel, O. ve Yuan, Y. (2012). Online game addiction among adolescents: motivation and prevention factors. European Journal of Information Systems, 21, 321–340.
• Yağcı, A ve Yalaki Z. (2021). Ergenlerde çevrimiçi oyun bağımlılığının algılanan stres düzeyi ve algılanan sosyal destek ile arasındaki ilişki. Çocuk Dergisi, 21(2), 166-174.
• Young, K. (2009). Understanding online gaming addiction and treatment ıssues for adolescents. The American Journal of Family Therapy, 37, 355–372.