Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

University Students' Substance Abuse Awareness and Attitudes towards the Internet: Is There an Effect of a One-Session Training Program?

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 187 - 195, 25.03.2024
https://doi.org/10.38108/ouhcd.1183589

Öz

Objective: This study aimed to determine the effect of substance and internet addiction education applied to university students on students' awareness of substance addiction and their attitudes toward the internet.
Methods: The sample of the study consisted of 298 (experimental group = 149 and control group = 149) individuals studying at the university's vocational high school of health services. While online substance and internet addiction training was applied to the experimental group, no training was given to the control group. This study, which was planned according to a quasi-experimental design, was carried out by pre-test and post-test measurements. Data were collected with a descriptive characteristics information form, Substance Abuse Awareness Scale (SAAS), and Attitude Towards Internet Scale (ATIS).
Results: In the study, the post-intervention SAAS mean scores of the individuals in the intervention group were statistically significantly higher than before the intervention, while the mean scores of ATIS were found to be lower (p<0.05). On the other hand, it was determined that the post-intervention SAAS and ATIS mean scores of the individuals in the intervention group were not statistically different from those in the control group (p>0.05).
Conclusion: It can be said that the online short training program aimed at raising awareness about addiction and changing attitudes is effective. It may be important to create different education programs on addiction to university students, who are the future of society, and to plan regular and more sessions.

Kaynakça

  • Amerikan Psikiyatri Birliği. (2014). DSM-5 Tanı Ölçütleri Başvuru Elkitabı. Çev., Köroğlu E, Ankara: Hekimler Yayın Birliği, s. 231.
  • Akın B, Koçoğlu D. (2017). Randomize kontrollü deneyler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(1), 73-92.
  • Al-Hillaly ZWN, Hussein HA. (2021). Assessment of internet addiction and psychosocial adjustment among secondary school students in Al-Nasiriya city. Annals of the Romanian Society for Cell Biology, 25(4), 3598-3606.
  • Alpay Ü, Aydoğdu BE, Yorulmaz O. (2018). Madde kullanımı olan yetişkinlerde farkındalık temelli müdahalelerin etkililiği: Sistematik bir gözden geçirme. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(4), 721-746.
  • Arabacı LB, Yurtsever B. (2021). Madde bağımlılığı farkındalık ölçeği'nin ve madde bağımlılığı bilgi testi'nin erişkinlerde geçerlilik ve güvenirliği. Fenerbahçe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3), 206-225.
  • Aslan EA, Batmaz S, Celikbas Z, Kilincel O, Sayar GH, Unubol H. (2021). Prevalence of risk for substance-related and behavioral addictions among university students in Turkey. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 8(1), 35-44.
  • Avşaroğlu S, Akbulut ÖF. (2020). A risk factor for healthy family structure: Internet addiction. Social Sciences Studies Journal, 6(65), 2879–2902.
  • Ayhan B, Köseliören M. (2019). İnternet, online oyun ve bağımlılık. Online Journal of Addiction and Cyberbullying, 6(1), 1-30.
  • Ayu AP, van der Ven M, Suryani E, Puspadewi N, Joewana S, Rukmini E, de Jong C, Schellekens A. (2022). Improving medical students’ attitude toward patients with substance use problems through addiction medicine education. Substance Abuse, 43(1), 47-55.
  • Bağatarhan T, Siyez DM. (2022). The effectiveness of a cognitive-behavioral prevention program for internet addiction. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 1-26.
  • Bah YM. (2018). Drug abuse among street children. Mathews Journal of Case Reports, 3 (1), 1-11.
  • Bahar E, Söyler S. (2021). Üniversite öğrencilerinin bağımlılık yapıcı madde kullanma sıklığı ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi: Kesitsel bir araştırma. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(3), 570-584.
  • Bekircan E, Ün İ, Ayyıldız Nİ, Usta G. (2022). Üniversite öğrencilerinde madde bağımlılığı farkındalığı benlik saygısı ilişkisi. Bağımlılık Dergisi, 23(1), 1-7.
  • Brooks SK, Webster RK, Smith LE, Woodland L, Wessely S, Greenberg N, Rubin GJ. (2020). The psychological impact of quarantine and how to reduce it: Rapid review of the evidence. The Lancet, 395 (10227), 912-920.
  • Büyüköztürk Ş, Yılmaz S, Özbay Y, Eşici H, Tomar İH, Aliyev R, Hoş HY, Şenferah S, Uysal MŞ, Akyılmaz FD. (2019). The effectiveness of the addiction prevention training program of Turkey on improved acquisition of knowledge and emotional awareness about addiction. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 6(1), 115-131.
  • Coşkun F, Özçırpıcı B, Özgür S. (2019). Gaziantep Üniversitesi merkez kampüsündeki lisans öğrencilerinde alkol ve madde kullanma durumu. Ortadoğu Tıp Dergisi, 11, 143-147.
  • Duran S. (2017). Hemşirelik öğrencilerinde madde kullanımı ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Bağımlılık Dergisi, 18(2), 46-52.
  • El Ansari W, Salam A. (2021). Multi-substance use behaviors: Prevalence and correlates of alcohol, tobacco and other drug (ATOD) use among university students in Finland. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(12), 6426.
  • Eskici G. (2020). Covid-19 pandemisi: Karantina için beslenme önerileri. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences, 25(Special Issue on COVID-19), 124-129.
  • Karadeniz A, Akpınar E. (2017). İnternete yönelik tutum ölçeği: Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 19-28.
  • Kassiani K, Evanthia P, Rafailia–Iro V, George AM, Nikolaos B, Dimitrios T. (2018). A study about internet addiction of university students. Journal of Educational and Social Research, 8(1), 27-27.
  • Koca B, Oğuzöncül AF. (2015). İnönü Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sigara, alkol, madde kullanımı, madde kullanımına etki eden etmenler ve aileden aldıkları sosyal desteğin etkisi. Kocaeli Tıp Dergisi, 4(2), 4-13.
  • Maheri A, Tol A, Sadeghi R. (2017). Assessing the effect of an educational intervention program based on health belief model on preventive behaviors of internet addiction. Journal Education and Health Promotion, 6, 63.
  • Moore MB, Karpinski AC, Tsien F. (2018). An examination of an interactive substance abuse prevention program for high school students. Journal of Child & Adolescent Substance Abuse, 27(5-6), 283-287.
  • Nazlıgül MD, Baş S, Akyüz Z, Yorulmaz O. (2018). İnternette oyun oynama bozukluğu ve tedavi yaklaşımları: Sistematik bir gözden geçirme. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5, 13-35.
  • Qiu J, Shen B, Zhao M, Wang Z, Xie B, Xu Y. (2020). A nationwide survey of psychological distress among Chinese people in the COVID-19 epidemic: Implications and policy recommendations. General Psychiatry, 33, e100213.
  • Osman T, Victor C, Abdulmoneim A, Mohammed H, Abdalla F, Ahmed A, Ali E, Mohammed W. (2016). Epidemiology of substance use among university students in Sudan. Journal of Addiction, 2476164.
  • Özay Köse E, Gül Ş. (2018). Madde bağımlılığı farkındalık ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 41-56.
  • Özbay Y, Yılmaz S, Büyüköztürk Ş, Aliyev R, Tomar İH, Eşici H, Yancar C, Akyılmaz FD. (2018). Madde bağımlılığı: Temiz bir yaşam için bireyin güçlendirilmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(1), 81-130.
  • Sezen MF, Murat, M. (2018). Ergenlerde akran zorbalığı, internet bağımlılığı ve duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 160-182.
  • Shahid A, Sumbul M. (2017). Social evils in media: Challenges and solutions in 21st century. People: International Journal of Social Sciences, 3(3), 854-875.
  • Stoyel H, Shanmuganathan-Felton V, Meyer C, Serpell L. (2020). Psychological risk indicators of disordered eating in athletes. PloS One, 15(5), e0232979.
  • Tam P, Walter G. (2013). Problematic internet use in childhood and youth: Evolution of a 21st century affliction. Australasian Psychiatry, 21(6), 533-536.
  • Taylor CB, Graham AK, Flatt RE, Waldherr K, Fitzsimmons-Craft EE. (2021). Current state of scientific evidence on internet-based interventions for the treatment of depression, anxiety, eating disorders and substance abuse: An overview of systematic reviews and meta-analyses. European Journal of Public Health, 31(Supplement 1), i3-i10.
  • Tektaş Soy İ, Kocataş S. (2020). Madde bağımlılığı tanısı almış bireylerde benlik saygısı ve soyal dışlanma algıları arasındaki ilişki. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 36(2), 73-86.
  • Tilim, E, Murat M. (2019). Ergenlerde madde bağımlılığından korunmaya ilişkin özyeterlik ile akran baskısı, kendini ifade edebilme becerisi ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişki. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 929-955.
  • Younis NM, Naji AB. (2021). The effect of health education based on the health belief model about changing the belief related to substance use among university students in Mosul city-Iraq. Annals of the Romanian Society for Cell Biology, 25(4), 14687-14698.

Üniversite Öğrencilerinin Madde Bağımlılığına İlişkin Farkındalıkları ve İnternete Yönelik Tutumları: Bir Oturumluk Eğitim Programının Etkisi Var Mı?

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 187 - 195, 25.03.2024
https://doi.org/10.38108/ouhcd.1183589

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı; üniversite öğrencilerine uygulanan madde ve internet bağımlılığı eğitiminin, öğrencilerin madde bağımlılığı farkındalıklarına ve internete yönelik tutumlarına etkisini belirlemektir.
Yöntem: Araştırmanın örneklemini; üniversitenin sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunda öğrenim gören 298 (deney grup = 149 ve kontrol grup = 149) birey oluşturmuştur. Deney grubuna online ortamda madde ve internet bağımlılığı eğitimi uygulanırken, kontrol grubuna herhangi bir eğitim uygulanmamıştır. Yarı deneysel desene göre planlanan bu araştırma, ön-test ve son-test ölçümleri yapılarak gerçekleştirilmiştir. Veriler; Tanıtıcı bilgi formu, İnternete Yönelik Tutum Ölçeği (İYTÖ) ve Madde Bağımlılığı Farkındalık Ölçeği (MBFÖ) ile toplanmıştır.
Bulgular: Araştırmada müdahale grubundaki bireylerin müdahale sonrası MBFÖ puan ortalamaları, müdahale öncesine göre istatiksel açıdan anlamlı düzeyde daha yüksek iken; İYTÖ puan ortalamaları daha düşük bulunmuştur (p<0.05). Öte yandan, müdahale grubundaki bireylerin müdahale sonrası MBFÖ ve İYTÖ puan ortalamalarının kontrol grubundakilerden istatiksel olarak farklı olmadığı tespit edilmiştir (p>0.05).
Sonuç: Bağımlılık hakkında farkındalık kazandırmak ve tutumu değiştirebilmeye yönelik çevrimiçi kısa eğitim programının etkili olduğu söylenebilir. Toplumun geleceği olan üniversite öğrencilerine bağımlılık konusunda farklı eğitim programlarının oluşturulması, düzenli ve daha fazla oturumun olduğu eğitimlerin planlanması önemli olabilir.

Teşekkür

Çalışmanın gerçekleşmesinde emeği bulunan Pamukkale Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu yönetimine, akademisyenlerine ve çalışmaya katılan öğrencilere teşekkür ederiz.

Kaynakça

  • Amerikan Psikiyatri Birliği. (2014). DSM-5 Tanı Ölçütleri Başvuru Elkitabı. Çev., Köroğlu E, Ankara: Hekimler Yayın Birliği, s. 231.
  • Akın B, Koçoğlu D. (2017). Randomize kontrollü deneyler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(1), 73-92.
  • Al-Hillaly ZWN, Hussein HA. (2021). Assessment of internet addiction and psychosocial adjustment among secondary school students in Al-Nasiriya city. Annals of the Romanian Society for Cell Biology, 25(4), 3598-3606.
  • Alpay Ü, Aydoğdu BE, Yorulmaz O. (2018). Madde kullanımı olan yetişkinlerde farkındalık temelli müdahalelerin etkililiği: Sistematik bir gözden geçirme. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(4), 721-746.
  • Arabacı LB, Yurtsever B. (2021). Madde bağımlılığı farkındalık ölçeği'nin ve madde bağımlılığı bilgi testi'nin erişkinlerde geçerlilik ve güvenirliği. Fenerbahçe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3), 206-225.
  • Aslan EA, Batmaz S, Celikbas Z, Kilincel O, Sayar GH, Unubol H. (2021). Prevalence of risk for substance-related and behavioral addictions among university students in Turkey. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 8(1), 35-44.
  • Avşaroğlu S, Akbulut ÖF. (2020). A risk factor for healthy family structure: Internet addiction. Social Sciences Studies Journal, 6(65), 2879–2902.
  • Ayhan B, Köseliören M. (2019). İnternet, online oyun ve bağımlılık. Online Journal of Addiction and Cyberbullying, 6(1), 1-30.
  • Ayu AP, van der Ven M, Suryani E, Puspadewi N, Joewana S, Rukmini E, de Jong C, Schellekens A. (2022). Improving medical students’ attitude toward patients with substance use problems through addiction medicine education. Substance Abuse, 43(1), 47-55.
  • Bağatarhan T, Siyez DM. (2022). The effectiveness of a cognitive-behavioral prevention program for internet addiction. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 1-26.
  • Bah YM. (2018). Drug abuse among street children. Mathews Journal of Case Reports, 3 (1), 1-11.
  • Bahar E, Söyler S. (2021). Üniversite öğrencilerinin bağımlılık yapıcı madde kullanma sıklığı ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi: Kesitsel bir araştırma. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(3), 570-584.
  • Bekircan E, Ün İ, Ayyıldız Nİ, Usta G. (2022). Üniversite öğrencilerinde madde bağımlılığı farkındalığı benlik saygısı ilişkisi. Bağımlılık Dergisi, 23(1), 1-7.
  • Brooks SK, Webster RK, Smith LE, Woodland L, Wessely S, Greenberg N, Rubin GJ. (2020). The psychological impact of quarantine and how to reduce it: Rapid review of the evidence. The Lancet, 395 (10227), 912-920.
  • Büyüköztürk Ş, Yılmaz S, Özbay Y, Eşici H, Tomar İH, Aliyev R, Hoş HY, Şenferah S, Uysal MŞ, Akyılmaz FD. (2019). The effectiveness of the addiction prevention training program of Turkey on improved acquisition of knowledge and emotional awareness about addiction. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 6(1), 115-131.
  • Coşkun F, Özçırpıcı B, Özgür S. (2019). Gaziantep Üniversitesi merkez kampüsündeki lisans öğrencilerinde alkol ve madde kullanma durumu. Ortadoğu Tıp Dergisi, 11, 143-147.
  • Duran S. (2017). Hemşirelik öğrencilerinde madde kullanımı ile problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Bağımlılık Dergisi, 18(2), 46-52.
  • El Ansari W, Salam A. (2021). Multi-substance use behaviors: Prevalence and correlates of alcohol, tobacco and other drug (ATOD) use among university students in Finland. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(12), 6426.
  • Eskici G. (2020). Covid-19 pandemisi: Karantina için beslenme önerileri. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences, 25(Special Issue on COVID-19), 124-129.
  • Karadeniz A, Akpınar E. (2017). İnternete yönelik tutum ölçeği: Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 19-28.
  • Kassiani K, Evanthia P, Rafailia–Iro V, George AM, Nikolaos B, Dimitrios T. (2018). A study about internet addiction of university students. Journal of Educational and Social Research, 8(1), 27-27.
  • Koca B, Oğuzöncül AF. (2015). İnönü Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin sigara, alkol, madde kullanımı, madde kullanımına etki eden etmenler ve aileden aldıkları sosyal desteğin etkisi. Kocaeli Tıp Dergisi, 4(2), 4-13.
  • Maheri A, Tol A, Sadeghi R. (2017). Assessing the effect of an educational intervention program based on health belief model on preventive behaviors of internet addiction. Journal Education and Health Promotion, 6, 63.
  • Moore MB, Karpinski AC, Tsien F. (2018). An examination of an interactive substance abuse prevention program for high school students. Journal of Child & Adolescent Substance Abuse, 27(5-6), 283-287.
  • Nazlıgül MD, Baş S, Akyüz Z, Yorulmaz O. (2018). İnternette oyun oynama bozukluğu ve tedavi yaklaşımları: Sistematik bir gözden geçirme. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5, 13-35.
  • Qiu J, Shen B, Zhao M, Wang Z, Xie B, Xu Y. (2020). A nationwide survey of psychological distress among Chinese people in the COVID-19 epidemic: Implications and policy recommendations. General Psychiatry, 33, e100213.
  • Osman T, Victor C, Abdulmoneim A, Mohammed H, Abdalla F, Ahmed A, Ali E, Mohammed W. (2016). Epidemiology of substance use among university students in Sudan. Journal of Addiction, 2476164.
  • Özay Köse E, Gül Ş. (2018). Madde bağımlılığı farkındalık ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 41-56.
  • Özbay Y, Yılmaz S, Büyüköztürk Ş, Aliyev R, Tomar İH, Eşici H, Yancar C, Akyılmaz FD. (2018). Madde bağımlılığı: Temiz bir yaşam için bireyin güçlendirilmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(1), 81-130.
  • Sezen MF, Murat, M. (2018). Ergenlerde akran zorbalığı, internet bağımlılığı ve duygusal zekâ düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(16), 160-182.
  • Shahid A, Sumbul M. (2017). Social evils in media: Challenges and solutions in 21st century. People: International Journal of Social Sciences, 3(3), 854-875.
  • Stoyel H, Shanmuganathan-Felton V, Meyer C, Serpell L. (2020). Psychological risk indicators of disordered eating in athletes. PloS One, 15(5), e0232979.
  • Tam P, Walter G. (2013). Problematic internet use in childhood and youth: Evolution of a 21st century affliction. Australasian Psychiatry, 21(6), 533-536.
  • Taylor CB, Graham AK, Flatt RE, Waldherr K, Fitzsimmons-Craft EE. (2021). Current state of scientific evidence on internet-based interventions for the treatment of depression, anxiety, eating disorders and substance abuse: An overview of systematic reviews and meta-analyses. European Journal of Public Health, 31(Supplement 1), i3-i10.
  • Tektaş Soy İ, Kocataş S. (2020). Madde bağımlılığı tanısı almış bireylerde benlik saygısı ve soyal dışlanma algıları arasındaki ilişki. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 36(2), 73-86.
  • Tilim, E, Murat M. (2019). Ergenlerde madde bağımlılığından korunmaya ilişkin özyeterlik ile akran baskısı, kendini ifade edebilme becerisi ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişki. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 929-955.
  • Younis NM, Naji AB. (2021). The effect of health education based on the health belief model about changing the belief related to substance use among university students in Mosul city-Iraq. Annals of the Romanian Society for Cell Biology, 25(4), 14687-14698.
Toplam 37 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Hemşirelik
Bölüm Araştırma
Yazarlar

Nesrin Çunkuş Köktaş 0000-0003-1813-1511

Gülay Taşdemir Yiğitoğlu 0000-0002-8075-7155

Erken Görünüm Tarihi 31 Ekim 2023
Yayımlanma Tarihi 25 Mart 2024
Gönderilme Tarihi 3 Ekim 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 7 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Çunkuş Köktaş, N., & Taşdemir Yiğitoğlu, G. (2024). Üniversite Öğrencilerinin Madde Bağımlılığına İlişkin Farkındalıkları ve İnternete Yönelik Tutumları: Bir Oturumluk Eğitim Programının Etkisi Var Mı?. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 7(1), 187-195. https://doi.org/10.38108/ouhcd.1183589