DOĞU TRAKYA AĞIZLARINDA KULLANILAN DEYİMLER HAKKINDA GENEL BİR SINIFLANDIRMA ÇALIŞMASI

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 3, 27 - 54, 01.10.2017

Muharrem Özden Levent Doğan

Öz

Genel olarak gerçek anlamının dışında kullanılan ve anlatımı daha etkileyici ve
güzel yapan, toplumun bütünü tarafından benimsenen kalıplaşmış sözcük
öbekleri şeklinde tanımlayabileceğimiz deyimler, en önemli anlatım
yollarından biridir. Çalışmamızda Doğu Trakya Ağızlarıyla ilgili yapılmış olan
14 saha çalışmasından hareketle bu bölgedeki deyim kullanımı hakkında bir
tasnif çalışması yapılmaya çalışılmıştır. Bu sınıflandırma ile Türkçenin zengin
söz varlığına ve sözcük öbekleri vasıtasıyla meydana getirilen kullanım
çeşitliliğine dikkat çekilmek istenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Doğu Trakya, Sözcük Öbekleri, Sınıflandırma, Deyim

Kaynakça

• Akcan, Nurcan (1992), Edirne İli Keşan, Enez İlçeleri ve Yenice Köyü Ağız Derlemeleri, Bitirme Ödevi, Trakya Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Edirne. (EKEİYK) Akdur, Derya (2004), Çorlu ve Yöresinin Ağız Özellikleri, Bitirme Ödevi, Trakya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Edirne. (ÇVYAÖ) Aksan, Doğan (1982), Her Yönüyle Dil, TDK Yay., Ankara. Aksan, Doğan (1987), “Dilbilimin Türkoloji çalışmalarına ve Türkiye’ye sağlayabileceği yararlar, katkılar”, Dilbilimin Dünü, Bugünü, Yarını (I. Dilbilimi Sempozyumu 18-19 Haziran 1987), Hacettepe Üniversitesi Yay., Ankara, 1987, s. 7-10. Aksan, Doğan (1996), Türkçenin Sözvarlığı, Engin Yay., Ankara. Aksoy, Ömer Asım (1984), Atasözleri Sözlüğü, TDK Yay., Ankara. Aydemir, Fatma (2009), Hayrabolu İlçesi Köy Ağızları, Bitirme Ödevi, Trakya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Edirne (HİKA) Derleme Sözlüğü 1-12 (1993), Türk Dil Kurumu Yayınları, Sayı:211, Ankara. (DS) Kuzu, Derya Evren (2003), Çanakkale İli Gelibolu İlçesi ve Köyleri Ağızları. İnceleme (Fonetik)- Metin, Bitirme Ödevi. (ÇGDE) Dilbilim Terimleri Sözlüğü (1949), TDK, Ankara. Durmazer, Ayhan (1996), Tekirdağ İli Saray İlçesi Köyleri Ağız Derlemeleri (İnceleme- MetinSözlük), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Edirne. (TSKAD) Eckmann, János (1962), "The Turkish Dialect of Edirne", American Studies in Altaic Linguistics, Vol.: 13, California, s. 45-69. (EDAJE) Elçin, Şükrü (1986), Halk Edebiyatına Giriş, KB Yay., Ankara. Gencan, Tahir Nejat (1979), Dilbilgisi, TDK Yay., Ankara. Hatiboğlu, Vecihe (1982), Türkçe’nin Sözdizimi, DTCF Yay., 2. baskı, Ankara. Hatiboğlu, Vecihe (1964), Kelime grupları ve kuralları, TDK Yay., Ankara. Kalay, Emin (1990), Edirne İli Havsa İlçesi ve Köyleri Ağızları (İnceleme-Metin), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Edirne. (EHİKA) Kalay, Emin (1998), Edirne İli Ağızları (İnceleme- Metin), Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yayınları: 694, Ankara. (EİA) Korkmaz, Zeynep (1992), Gramer Terimleri Sözlüğü, TDK Yay., Ankara. Özcan, Seda (2005), Tekirdağ İli Ağızları, Bitirme Ödevi, Trakya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Edirne. (TİASÖ) Özdarendeli, Nursel (2013), “Velimeşe Ağzından Derleme Sözlüğü’ne Katkılar”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 34, 57-80. (TVMA) Saygı, Zeliha (1992), Edirne İli Uzunköprü ve Meriç İlçeleri (Küçük Altıağaç Köyü) Ağızları, Bitirme Tezi, Trakya Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Edirne. (EUMİKAK) Sinan, Ahmet Turan (2015), Türkçenin Deyim Varlığı, Kesit Yayınları, İstanbul. Şahin, Nazmiye (2003), Tekirdağ İli Hayrabolu İlçesi Gelenek ve Göreneklerinde Sayılar, Bitirme Ödevi, Trakya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Edirne. (THGGS) Top, Aslı (2006), İpsala İlçesi Ağızları (İnceleme- Metin), Bitirme Ödevi, Trakya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Edirne. (EİİA) Tosun, İlker (2003), Tekirdağ Merkez İlçe ve Köyleri Ağızları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı Türk Dili Bilim Dalı, Edirne. (TMİKA) Türkçe Sözlük I (1988), TDK Yay., Ankara.