ORMAN YANGINLARINA MALİ ÇÖZÜM: ORMAN DİRENÇLİLİK TAHVİLLERİ VE TÜRKİYE İÇİN POTANSİYELİ

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 26, 243 - 259, 29.12.2023

Haşim Akça Mehmet Ela

Öz

Ormanlar, sunduğu faydalarla canlılar için değerli ekosistem hizmetleri sunmaktadırlar. Ancak ormanların ürettiği değerler, orman yangınları ile yok olmaktadır. Çeşitli nedenlerle artan orman yangınları, kamu kurumlarına önemli derecede maliyet yüklerken, can ve mal kaybına neden olmakta, su ve hava kalitesini bozmaktadır. Yangınlara karşı alınan önlemler ise geçmişten günümüze genellikle yangınları bastırma şeklinde olmuştur. Ormanların önemli faydaları ve yangınların verdiği zararlar veri iken son zamanlarda orman yangınların bastırılması yerine önlenmesine yönelik eğilimler söz konusu olmuştur. Orman yangınlarının önlenmesine yönelik başlıca yöntemlerden birisi orman restorasyonudur. Ancak orman restorasyonunun finansmanı önemli derece sermaye gerektirdiğinden ilgili kamu kurumları restorasyonu yeterli ölçekte finanse edememektedir. Bu noktada yenilikçi yapısıyla ortaya çıkan orman dirençlilik tahvilleri, özel yatırımcı sermayesinden yararlanarak projeleri finanse etmekte ve projelerden fayda sağlayan taraflarca yatırımcılara geri ödeme yapılmaktadır. Ayrıca genellikle “başarı için ödeme” yöntemi benimsenerek projenin başarılı olması halinde yatırımcılara geri ödeme yapılmaktadır. Tüm bu yönleriyle oldukça yenilikçi bir finansal ürün olan orman dirençlilik tahvilleri önemli miktarda yangına hassas bölgesi bulunan Türkiye için önemli bir potansiyel taşımaktadır. Ancak bunun için bir yandan Türkiye’nin gerekli yasal altyapıyı oluşturması, yeterli restorasyon kurumu ve işçisini temin etmesi ve tahvile yönelik talep oluşturabilmesi gerekirken diğer yandan orman dirençlilik tahvilinin yeni bir enstrüman olarak başlangıca özel problemlerinin çözülmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Orman yangını, dirençlilik tahvili, Türkiye

Destekleyen Kurum

Yoktur.

Proje Numarası

Yoktur.

Teşekkür

Yoktur.

FISCAL SOLUTION TO FOREST FIRES: FOREST RESILIENCE BONDS AND THEIR POTENTIAL FOR TÜRKİYE

Öz

Forests provide valuable ecosystem services for all creatures with the benefits they offer. However, the values produced by forests are destroyed by forest fires. Increasing number of forest fires for various reasons, burden public institutions with significant costs, cause loss of life and property, and deteriorate water and air quality. The measures taken against fires have generally been in the form of suppressing fires from the past to the present. While the important benefits of forests and the damage caused by fires are given, there have been recent trends towards preventing forest fires rather than suppressing them. One of the main methods of forest fire prevention is forest restoration. However, since the financing of forest restoration requires substantial amount of capital, the relevant public institutions cannot finance the restoration on a sufficient scale. At this point, forest resilience bonds, with their innovative structure, finance projects using private investor capital and reimbursements are made to the investors by the beneficiaries of the projects. In addition, the “pay for success” method is generally adopted, and investors are paid back if the project is successful. Forest resilience bonds, as highly innovative financial product, have a significant potential for Turkey, which has a significant number of fire-sensitive areas. However, for this, on the one hand, Turkey needs to establish the necessary legal infrastructure, procure adequate restoration institutions and workers, and create demand for the bond, while on the other hand, the initial problems of the forest resilience bond as a new instrument must be solved.

Anahtar Kelimeler

Forest fires, resilience bond, Türkiye

Proje Numarası

Yoktur.

Kaynakça

• Avcı, M. & Korkmaz, M. (2021). Türkiye’de Orman Yangını Sorunu: Güncel Bazı Konular Üzerine Değerlendirmeler. Türkiye Ormancılık Dergisi, 22(3), 229-240.
• Benitez, P., Blignaut, J., Kalisa, J., Katanisa, P., Rutebuka, E. & Mulisa, A. (2021). A Post-Pandemic, Nature-Based Tourism and Conservation. https://elibrary.worldbank.org/doi/abs/10.1596/36756 (Erişim Tarihi: 21.05.2023).
• Blue Forest Conservation & Encourage Capital (2017). Fighting Fire with Finance A Roadmap for Collective Action. http://cpicfinance.com/wp-content/uploads/2017/03/FRB2017RoadmapReport.pdf (Erişim: 01.03.2023).
• Blue Forest Conservation (2021). The Forest Resilience Bond Annual Impact Report 2020. https://static1.squarespace.com/static/5e9a1c0d4e0c2e67582026f2/t/607f3dc65d59974ec8ee074c/1618951648454/BFC+Yuba+Impact+Report+2020.pdf (Erişim: 01.03.2023).
• Blue Forest Conservation (2022). The Forest Resilience Bond Annual Impact Report 2021. https://static1.squarespace.com/static/5e9a1c0d4e0c2e67582026f2/t/628405f374e6f1681fc5e391/1652819457796/BFC+Yuba+Impact+Report+2021+email.pdf (Erişim: 01.03.2023).
• Bryant, B. P., Knight, Z., Saksa, P. & Wobbrock, N. (2019). The Forest Resilience Bond: Connecting Private Capital to Restoration Projects That Reduce Fire Risk and Provide Cobenefits. L. Mandle, Z. Ouyang, J. Salzman, & G. C. Daily (Eds), Green Growth That Works: Natural Capital Policy and Finance Mechanisms Around the World, (pp. 154-155). Washington: Island Press.
• Gartner, T. & Chad, R. (2016). The Forest Resilience Bond: Leveraging Innovative Finance, Science, and Partnerships to Fight Drought and Wildfire. https://www.wri.org/insights/forest-resilience-bond-leveraging-innovative-finance-science-and-partnerships-fight (Erişim: 01.03.2023).
• Gartner, T. & Chad, R. (2017). As Wildfires Scorch U.S. Forests, Forest Resilience Bond Blazes a New Trail. https://www.wri.org/insights/wildfires-scorch-us-forests-forest-resilience-bond-blazes-new-trail (Erişim: 01.03.2023).
• Global Forest Watch (2023). Dashboard. https://www.globalforestwatch.org (Erişim: 21.05.2023).
• Knight, Z. (2019). CPIC Conservation Investment Blueprint: Forest Resilience Bond. http://cpicfinance.com/wp-content/uploads/2021/03/CPIC-Blueprint-Forest-Resilience-Bond-by-Blue-Forest-Conservation-revised.pdf (Erişim: 21.05.2023).
• Küçük, Ö., Bilgili, E., & Durmaz, B. D. (2005). Yangın Potansiyelinin Belirlenmesinde Yanıcı Madde Haritalarının Önemi. Türkiye Ormancılık Dergisi, 6(1), 104-116.
• Orman Genel Müdürlüğü (2023a). Orman Genel Müdürlüğü Faaliyet Raporu 2022. https://www.ogm.gov.tr/tr/faaliyet-raporu (Erişim: 15.06.2023).
• Orman Genel Müdürlüğü (2023b). Yanan Alanlarının Rehabilitasyonu ve Yangına Dirençli Ormanlar Tesis Projesi. Orman Yangınları Öncesi Hazırlık Çalışmaları. https://www.ogm.gov.tr/tr/orman-yanginlari-oncesi-hazirlik-calismalari (Erişim: 15.06.2023).
• Tarım ve Orman Bakanlığı (2019). Tarım Orman Şurası Orman Yangınlarıyla Mücadelede Yenilikçi Yaklaşımlar Grubu Çalışma Belgesi. https://cdniys.tarimorman.gov.tr/api/File/GetFile/330/Sayfa/1416/1778/DosyaGaleri/20._orman_yanginlariyla_mucadelede_yenilikci_yaklasimlar.pdf (Erişim: 15.06.2023).
• Türk Tabipleri Birliği (2023). Temmuz-Ağustos 2021 Orman Yangınları Değerlendirme Raporu. https://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=760386a0-7204-11ec-a83c-469e4684c346 (Erişim: 15.06.2023).
• Woolworth, N. & Knight, Z. (2019). Forest Finance Unlocks Opportunities for Rural Communities: Exploring the Triple Bottom Line Impacts of the Forest Resilience Bond Model. Community Development Innovation Review. https://www.frbsf.org (Erişim: 15.06.2023).
• Zeydanlı, U., Turak, A., Bilgin, C., Kınıklıoğlu, Y., Yalçın, S., & Doğan, H. (2010). İklim Değişikliği ve Ormancılık: Modellerden Uygulamaya–Adana Orman Bölge Müdürlüğü İçin Uyum Önerileri. Ankara: Doğa Koruma Merkezi (DKM).