Karotis Arter Stenoz ve Oklüzyonlarında İnvaziv Olmayan Radyolojik Modalitelerin Etkinliği

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 2, 0 - 0, 24.06.2016

Mehmet Ali İkidağ Akif Şirikçi Mehmet Ali Yüce

Öz

Amaç: Karotis arter stenoz ve oklüzyonlarında altın standart olarak kabul edilen dijital subtraksiyon anjiografiye (DSA) alternatif olabilecek noninvaziv radyolojik modalitelerin etkinliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Renkli doppler ultrasonografi (RDUS) incelemesinde hemodinamik parametrelere göre karotis arter segmentlerinde ileri derecede stenoz veya oklüzyon saptanan toplam 37 olguya 2 boyutlu Time-of-flight anjiografi (TOF) ve 3 boyutlu kontrastlı MR Anjiografi (3B-KMRA) teknikleri uygulandı. Hastaların 25’ine DSA yapıldı. DSA sonrası elde edilen görüntülerden ve MRA yöntemlerinde ham görüntülerden oluşturulan MIP imajlardan çap ölçümlerine göre stenoz ve oklüzyonlar kategorize edildi (Grade 1: %0-39, Grade 2: %40-69, Grade 3: %70-99, Grade 4: oklüzyon). RDUS ve MRA yöntemleri ile elde edilen bulgular DSA ile karşılaştırıldı.

Bulgular: Her hastada bilateral ICA ve ECA olmak üzere toplam 100 servikal karotis arter segmentinde Tüm stenoz dereceleri ve oklüzyonlar için DSA ile 3B-KMRA yöntemlerinin uyumu Pearson korelasyonuna göre r=0.99, kappa 0.98 olarak tespit edilirken, bu değerler TOF yöntemi için sırasıyla 0.91 ve 0.87 ve RDUS için sırası ile 0.98 ve 0.95 olarak bulundu. RDUS ile 1 patent segment oklüde olarak değerlendirilirken, Grade 2 oranında stenoza sahip 2 segmente RDUS ile Grade 3 stenoz tanısı konuldu. TOF ile toplam 8 segmentte stenoz oranı olduğundan büyük saptanırken 1 patent segment oklüde olarak değerlendirildi. 3B-KMRA sekansında elde edilen sonuçlar 1 olgu dışında DSA bulguları ile birebir korelasyon gösterdi. İki olguda distal İCA’da yer alan, RDUS ve TOF ile saptanamayan tandem stenotik lezyonlar 3B-KMRA ile gösterildi ve DSA ile doğrulandı. DSA’da izlenen 1 ülsere plak TOF ile saptanamazken, 3B-KMRA ile vizualize edildi.

Sonuç: Cerrahi tedavi planlanan hastalarda tandem lezyonları ve ülsere plakları yakalayabilmesi, yüksek sensitivite ve spesifite göstermesi nedeniyle RDUS bulgularının korele edilmesi için seçilecek en güvenilir noninvaziv modalitenin 3B-KMRA yöntemi olduğunu, RDUS ve 3B-KMRA yöntemleri ile elde edilen sonuçlar uyumlu ise endarterektomi öncesi DSA yapılmasına gerek kalmayacağını düşünmekteyiz. ( Sakarya Tıp Dergisi 2016, 6(2):81-85 )

Anahtar Kelimeler: Karotis arter hastalığı, kontrastlı mr anjiografi, renkli doppleri

Kaynakça

• Sutton D, Gregson R. Atreriography and interventional angiography. In: Sutton D (eds). Textbook of Radiology and Imaging (6th ed). New York, Churchill Livigstone, 1998:673-741. 2. Moneta GL, Edwards JM, Chitwood RW. Correlation of North American Symptomatic Carotid Endarterectomy Trial (NASCET) angiographic definition of 70-99% internal carotid artery stenosis with duplex scanning. J Vasc Surg 1993;17:152-9. 3. North American Symptomatic Carotid Endarterectomy Trial Collaborators. Beneficial effect of carotid endarterectomy in symptomatic patients with high grade symptomatic stenosis. N Engl J Med 1991;325: 445-53. 4. Dinkel HP, Moll R, Debus S. Colour Flow doppler ultrasound of carotid bifurcation: can it replace routine angiography before carotid endarterectomy? Br J Radiol 2001;74:590-4. 5. Johnston DCC, Goldstein LB, Matchar DB. Diagnostic testing of the carotid arteries. In: Garber A, Sox H (eds) . Common diagnostic tests (3rd ed). Philedelphia, American Collage of Physicians 2001:56-72. 6. Furst G, Saleh A, Wenserski F, Malms J, Cohnen M, Aulich A, et al. Reliability and validity of noninvasive imaging of internal carotid artery pseudoocclusion. Stroke 1999;30:1444-9. 7. Patel M, Kuntz KM, Klufas RA, Kim D, Kramer J, Polak JF, et al. Preoperative assesment of the carotid bifurcation: can magnetic resonance angiography and duplex ultrasonography replace contrast arteriography? Stroke 1995;26:1753-8. 8. Wikström J, Johansson LO, Rossitti S, Karacagil S, Ahlström H. High-resolution carotid artery MRA: Comparison with fast dynamic acqusition and duplex ultrasound scanning. Acta Radiologica 2002;43:256-261. 9. Johnston DCC, Eastwood JD, Nguyen T, Goldstein LB. Contrast-enhanced magnetic resonance angiography of carotid arteries: utility in routine clinical practice. Stroke 2002; 33: 2834-8 10. Johnston DCC, Goldstein LB. Clinical carotid endarterectomy decision making: noninvasive vascular angiography versus angiography. Neurology 2001; 56: 1009-1015